لزوم ایجاد پژوهشگاه قالی برای محققین در تبریز

به گزارش نصر، «رحیم چرخی» نگارگر و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی، مقاله‌ای با عنوان «نقش و جایگاه نگارگران مکتب تبریز صفوی در حوزه قالی» را با بیان خلاصه‌ای از تاریخ حکومت صفویه ارائه داد. وی با اشاره به علاقه شاه طهماسب به شعر و نقاشی، دوره اول حکومت وی را از نظر هنری پر بار خواند و افزود: در دوره دوم که شاه طهماسب ذائقه هنریش را با دینداری و عبادت جایگزین کرد، هنرمندان در نتیجه جمع شدن کارگاه‌های سلطنتی، از تبریز به سراسر کشور پراکنده می‌شوند. وی طبق تحقیقات روی برگرداندن حاکمیت از صنعت هنر و آسیب‌های آن در طول تاریخ را بیان داشت که این خود می‌تواند درسی عبرت آموز برای والیان هنر در عصر حاضر باشد.
 وی در توضیحات خود نگارگران را اولین هنرمندان مشغول در حوزه قالی خواند و با تحلیل قالی‌های انواع دوران‌ها به ظرافت آثار نگارگری، تطبیق نقوش قالی و نگارگری مکتب تبریز صفوی پرداخت و اذعان داشت: متاسفانه یک جلد کتاب در خصوص مکتب تبریز وجود ندارد! هر فرشی در دوره صفوی تولید شده، متأسفانه به خاطر کمبود استنادات به شهری منصوب گشته است و جای گلایه نیست چرا که اداره ارشاد هر شهری این کار را جهت هویت سازی برای شهر خود انجام داده. اما باید دانست که طراحی قالی‌ها متبرک شده تبریز بودند چرا که هنر در بدنه دربار تبریز در جریان بود لذا سهم این بخش هنری باید متمرکز تبریز باشد. متاسفانه حمایتی انجام نمی‌شود که ما بتوانیم این هویت بخشی را برای تبریز رقم بزنیم. 

وی همچنین افزود: پژوهشگاه قالی و نگارگری اگر در شهر ما وجود داشته باشد، به جرات می توان گفت امروز ما به توانایی بررسی آثار نگارگری در کتب و قالی‌ها و تطبیق آنها رسیده ایم و فقط امکانات کافی لازم است تا پژوهش‌ها به نحو احسن انجام پذیرند.
به گزارش نصر، در ادامه نشست عصر قالی، «امید بنام» محقق قالی و مجری نشست، در بخش «دردانه»که قالی های تبریز در موزه‌های دنیا را معرفی می‌کند، به معرفی قالی «ترنجی جانوری» پرداخت که در تبریز بافته شده و در موزه «پولدی پزولی ایتالیا» نگهداری می‌شود.
«روح الله سلیم‌پور» عضو هیئت علمی دانشکده فرش در دانشگاه هنر اسلامی، پایان نامه خود با نام «بررسی طرح و نقش فرش‌های بازتاب یافته در شاهنامه شاه طهماسب» را ارائه داد. کلیات این تحقیق در جهت برقراری ارتباط میان نگاره‌ها و فرش‌های موجود و همچنین شناسایی طرح فرش‌ها در نسخ ادبی نگارگری شده دوران صفوی به عنوان عصر طلایی آثار فاخر هنری است. وی در نتیجه این پایان نامه تثبیت می‌کند که از حال و هوای طراحی نسخ ادبی می‌توان به این رسید که نگارگران در آن دوران طراح فرش بودند.
در بخش «فخرانه» عصر قالی آذربایجان از حسین طاهرزاده بهزاد، رئیس موسسه قالی ایران نام برده شد که یکی از ویژگی‌های ایشان این بوده که در ۱۵ سالگی تصاویر کتاب «سفینه طالبی» به تالیف «مرحوم عبدالرحیم تالبوف» را کشیده و بسیار مورد تحسین قرار گرفته است که این نقاشی‌ها او را در ورطه متفکرین مشروطه قرار می‌دهد. حسین طاهرزاده بهزاد در حوزه کاریکاتور و نگارگری هم فعال بوده و ریاست هنرستان هنرهای زیبا راهم بر عهده داشته است. این هنرمند در سال ۱۳۴۱ فوت کرده و علی اصغر میرزایی فرد، کتاب «حسین طاهرزاده بهزاد» را چاپ کرده است. 
در پایان این نشست، «جهان پری معصومی» استاد دانشگاه هنر اسلامی، نگارگر و همسر استاد رحیم چرخی به معرفی «سلطان محمد تبریزی» نقاش به عنوان شاعر رنگ‌ها از نقاشان مکتب دوم تبریز صفوی پرداخت.
انتهای پیام/