به گزارش نصر در ابتدای نشست،«امید بنام» پژوهشگر حوزه قالی و دبیر نشست "عصر قالی آذربایجان" ، ضمن خوش آمدگویی به میهمانان گفت: این نشست ها با حضور هنرمندان، کارشناسان و خبرگان بازار و دانش آموختگان جهت پرداختن به ابعاد فرهنگی و هنری قالی آذربایجان برگزار می شود.
در بخش «دردانه» برنامه به بررسی قدیمی ترین قالی کتیبه دار دنیا در موزه پولدی پتزولی میلان پرداخت.
وی با اشاره به بافت این قالی در سال 929 هجری قمری(516 سال پیش) در تبریز آن را یکی از دردانه های قالی جهان نام داد.
سپس«نگین پولادی» دانشجوی کارشناسی ارشد فرش در خصوص اهداف حضور قالی به شکل علمی در دانشگاه گفت: دست بافته ها در کشور به علت تنوع جغرافیایی، قومیتی و فرهنگی در سطوح فنی و بصری بسیار متنوع اند و شناخت روشمند این ویژگی ها یکی از این اهداف است. از این حیث دانش سبک شناسی بسیار حائز اهمیت است.
وی در ادامه به نقد برنامه درسی دانشگاه ها پرداخت و گفت: آموزش فرش در سطح دانشگاهی تا سال ۱۳۷۴ در ایران وجود نداشت. در حال حاضر مطالب آموزشی موجود در واحدهای درسی، جوابگوی نیاز دانشجو در مباحث سبک شناسانه فرش نیست. تدریس مباحث به صورت متنی بوده و نمونه های عینی و تصویری به ندرت برای دانشجویان در نظر گرفته می‌شود. نگارش این کتاب درب جدیدی در زمینه سبک شناسی فرش به روی دانشجویان و محققان گشوده است. استفاده از تصاویر ثبت شده توسط نویسنده و داده های تجربی وی، مطالب را برای خواننده تثبیت می‌کند که این کتاب را بسیار ارزنده برای تدریس در دانشگاه جهت ارتقای کیفیت واحدهای سبک شناسی می‌سازد.
در ادامه «مینا غلام اکبر» در نقد و بررسی کتاب «مقدمه ای بر سبک شناسی فرش ایران» به دو معضل مهم در حوزه پژوهش فرش اشاره کرد: عدم وجود فرهنگ واژگان در حوزه فرش و نبودن تقسیم بندی اصولی بر اساس ساختار در حوزه های مختلف رنگ، بافت و ...دو مشکل مهم است که این کتاب چه در حوزه ارائه ظریف واژگان و اصطلاحات و چه در طبقه بندی اطلاعات ،جزو کتب درست این حوزه محسوب می‌شود.
وی در ادامه به بررسی دقیق تر کتاب پرداخت و افزود: شکل ظاهری کتاب، ویراستاری و صفحه آرایی آن و کیفیت عالی عکس ها در شأن این رشته است. تصویر جلد کتاب با استفاده از طرح فرش جوشقان، نویسنده آذربایجانی را بی طرف و کتاب را از نظر محتوا مورد اعتماد جلوه می‌دهد. شرح مطالب به صورت فشرده و استفاده از عکس های ناب و غیر تکراری از دیگر ویژگی های مثبت این کتاب است، چرا که خود نویسنده در شغل روفه گری با فرش زیسته و مطالب را دقیق و کافی ارائه می‌کند. چیدمان مطالب و فهرست بندی کتاب در شش فصل تنظیم شده است که دستبافته ها را به صورت مجزا بررسی می‌کند و کتاب در ۱۵۲ صفحه با ۲۶۸ تصویر رنگی در تیراژ ۵۰۰ نسخه منتشر شده است.
امید بنام، محقق قالی در بخش «فخرانه» این جلسه، از اولین مدرسه قالی در تبریز گفت: حاج میرزا حسن خان خازن لشکر مدرسه ارک را تاسیس کرد تا بتواند به کودکان یتیم فنون بیاموزد. این سندی تاریخی از شهر ماست که در روزنامه های اختر استانبول و نشریه ناصری تبریز هم به آن پرداخته شده بود. علاوه بر این، خازن لشکر تاسیس اولین کتابخانه و قرائت خانه را هم در کارنامه زندگی پربار خود دارد که قابل فخر برای شهر اولین هاست.
قلندری ادیب و روفه گری خبره
امید بنام با اشاره به رونمایی کتاب به ارائه بیوگرافی نویسنده کتاب «مقدمه ای بر سبک شناسی فرش ایران» پرداخته شد:«رسول روفه گر حق» متولد ۲۹ شهریور ۱۳۳۲ در محله چوستدوزان تبریز است. پدر و پدر بزرگ ایشان در حوزه فرش و روفه گری فعال بودند. وی از کودکی در این حوزه فعالیت را آغاز کرده و در سال ۱۳۵۲ در رشته ادبیات دانشگاه تهران تحصیل کرد و در سال ۵۸ پس از خدمت به آلمان رفته و در آنجا به روفه گری قالی های صادراتی پرداخت.
پس از چندی به خاطر خانواده اش به تبریز بازگشت و تا امروز در تیمچه ملک مشغول به کار است. وی همچنین در محافل ادبی هم حضور می یابد و عاشق شعر و ادبیات است. در زمینه سبک شناسی در دانشگاه تدریس می‌کند و مقدمه کتاب حاضر حاصل گردآوری مطالب سال ها تدریس وی محسوب می‌شود.
در ادامه استاد «رسول روفه گر حق» نویسنده کتاب «مقدمه ای بر سبک شناسی فرش ایران» ضمن تشکر از آقای هاشمی مهر، میزبان مراسم و حاضرین جلسه، کتاب را حاصل تجربیات عملی خود خواند و گفت: قصد نوشتن این تجربیات را نداشتم تا اینکه در سال های اولیه دهه هفتاد آموزش سبک شناسی در مدرسه عالی شهید سرداری به عهده من گذاشته شد. در آن سال ها منابع حوزه فنی فرش وجود نداشت و من مجبور شدم تجربه های شخصی ام از سال ها حضور در موقعیت های تجاری و عملی در شهر های مختلف را در قالب مطالب علمی برای هنرجویان آن دوره به کار بگیرم. در پی آشنایی بنده با آقای کریم بهروزی که مدیر انتشارات و علاقه مند حوزه فرش بود، پیشنهاد چاپ این مطالب در دهه ۸۰ از جانب ایشان مطرح و از آن سال ها کار جدی دنبال شد.
وی در ادامه تشریح کرد: کریم بهروزی با آوردن ابزار و وسایل حرفه ای عکاسی در مسافرت های خود به تبریز، زمان طولانی و زحمت بسیار برای عکاسی متحمل شد. مطالب کتاب با عکس ها هماهنگ و گردآوری شد و امروز پس از گذر این دوره تولید طولانی توانستیم کتاب را به چاپ برسانیم. این کتاب، نگاهی نو در زمینه فرش است. فصل های کتاب با روندی سیستماتیک بر اساس تکامل تاریخی فرش ها تنظیم شده اند و زوایای فنی هر بخش دقیق مورد بررسی قرار گرفته و مطالب فشرده ارائه شده است.
در پایان این نشست، امید بنام در بخش «نقدانه» ضمن بررسی موزه های قالی و دستبافته ها در اقسا نقاط دنیا، در انتقاد از خرابه وامانده از موزه قالی تبریز گفت: آقای هاشمی مهر با هزینه شخصی خود این مکان را مرمت کردند و موزه شخصی قالی در شهرمان تعبیه کردند، ولی حال موزه قالی تبریز چطور است؟! پروژه موزه قالی تبریز کی قرار است به اتمام برسد؟ امروز باید حساسیت دانشگاه ها، رسانه ها و... در این خصوص بالا باشد تا به دست هرکس و با هر بودجه ای که شده، تبریز موزه قالی داشته باشد.
وی ادامه داد: ما ادعا در زمینه قالی داریم ولی موزه ای برای آن نداریم که برای رویدادهای مختلف و در مقابل گردشگرانی که برای خرید و آشنایی با فرش آذربایجان به تبریز می‌آیند، از آن بهره مند شویم.
این گزارش حاکی است، پورتال «
قالی تو»
www.ghalitoo.com از امروز به عنوان پرتال اطلاع رسانی و آموزشی قالی در شهر تبریز آغاز به فعالیت می‌کند و اخبار سلسله جلسات عصر قالی آذربایجان را می‌توان از این طریق پیگیری کرد. همچنین علاقمندان جهت تهیه و خرید کتاب «مقدمه ای بر سبک شناسی ایران » می توانند به تجارتخانه هاشمی مهر مراجعه بفرمایند.
انتهای پیام/