سخنگوی سازمان آب کشور؛
حدود ۹۰ درصد مصارف آب کشور را در بخش کشاورزی مصرف میکنیم
نصر: سخنگوی سازمان آب کشور: کشاورزی در کشور ما ، از نظر استانداردهایی که در دنیا وجود دارد یک مقدار فاصله دارد ما راندمان مان حول و حوش ۴۰ درصد است در حالی که همین کشورهای اطرافمان حتی تا ۶۰ درصد هم راندمان دارند.
به گزارش نصر، رادیو اقتصاد در برنامه مجله کشاورزی میزبان قاسم زاده سخنگوی سازمان آب کشور بود.
مجری: موضوع دیگر بررسی امکان تولید دوبرابری کشاورزی با مدیریت مصرف آب هست ، این خبری که از سوی وزیر نیرو اعلام شده بود که ایشان تاکید کردند که امکان تولید دوبرابری محصولات کشاورزی با مدیریت مصرف آب، اینگونه که اشاره کردند با مدیریت صحیح و بهینه منابع آبی در حوزه کشاورزی امکان تولید دوبرابری محصولات در این بخش میسر می شود.
سوال: خبری را من خواندم از سوی وزارت نیرو در خصوص مدیریت صحیح آب درحوزه کشاورزی شما بفرمایید ماوقع چه بوده و چگونه این مهم اتفاق خواهد افتاد ؟
قاسم زاده: همانطور که مستحضرید ما حدود ۹۰ درصد مصارف آب کشور را در بخش کشاورزی مصرف میکنیم از طرفی کشاورزی هم، هم به لحاظ راندمان، هم به لحاظ بهره وری از نظر استانداردهایی که وجود دارد در دنیای یک مقدار فاصله دارد ما راندمان مان حول و حوش ۴۰ درصد است در حالی که همین کشورهای اطرافمان حتی تا ۶۰ درصد هم راندمان دارند از طرف دیگر یک شاخص بسیار مهمی که در بخش کشاورزی معمولا مورد استناد هست بحث بهره وری هست که بهره وری یعنی چه میزان محصول کشاورزی به کیلوگرم از مصرف یک متر مکعب آب حاصل بشود. این عدد در سطح کشور ما با توجه به آماری که وزارت جهاد کشاورزی ارائه میکند البته آمار متغیر است ۹ دهم تا یک و چهار کیلوگرم بر هر کیلومتر مکعب منتشر میشود و در آمار نامههای سالانه این انعکاس داده میشود در حالی که عدد متوسط دنیا دو و نیم کیلوگرم بر متر مکعب است. وقتی اینها را در کنار هم قرار میدهیم ما بهره وری مان خیلی فاصله دارد نسبت به بهره وری استاندارد و این باعث میشود که ما در اصل شاید حدود دو برابر داریم آب بیشتری برای تولید همین میزان محصول کشاورزی مصرف میکنیم.
سوال: روش کشاورزی ما هم متفاوت است با دنیا، دنیا بیشتر دارد با کشاورزی صنعتی پیش میرود ما همچنان سنتی را داریم.
قاسم زاده: عرض ما هم همین است به آقای وزیر هم در اصل اشارهای که میفرمودند به این موضوع حتی آنجا به روشهای آبیاری زیرسطحی هم که اشاره فرمودند این نوع آبیاری آبیاری است که آب را در اختیار ریشه گیاه قرار میدهد و تلفاتی که ممکن است در سطح مزرعه برای علفهای هرز و برای تبخیر مازاد در سطح مزرعه اتفاق بیفتد، میتواند جلوی این را بگیرد و از این طریق بتواند با حداقل آب مصرفی میزان تولید را حفظ کند.
سوال: به هرحال شاید دنیا زودتر از ما متوجه شده که آب چقدر ارزشمند است، این آبی که الان همه دارند سر آن صحبت میکنند و بحث میکنند و سعی میکنند که بهینه از آن استفاده بکنند، شاید پیش از اینها ما باید به این فکر میافتادیم، اما الان هم نمیخواهیم بگوییم دیر شده، ولی زودتر باید اقدام شود و بیشترین هدر رفت آب کشور ما همانطور که شما هم اشاره کردید در بخش کشاورزی است. بعد از این صحبتهای جناب اقای وزیر آیا اقداماتی صورت گرفته؟ جلساتی یا این که امکاناتی بخواهند در اختیار کشاورزان قرار بدهند که از این روش سنتی و هدررفت آب جلوگیری شود؟
قاسم زاده: در بخش سیاستگزاری من اگر اول بخواهم عرض کنم، ما موضوعات مختلفی را تا الان دنبال کردیم، یکی این بود که ما در برنامه سازگاری با کم آبی که یک برنامهی بین وزارتخانهای بود که با وزارت جهاد کشاورزی توافق کردیم که بتواند در عرض ۴-۵ سال ابتدای برنامه، حدود ۱۵ میلیارد متر مکعب از مصرفش را ذخیره کند، بعدا سال گذشته که بحث الگوی کشت را وزارت جهاد کشاورزی تدوین و ابلاغ کرد، آنجا خودشان سالانه نوشته بودند که سه میلیارد متر مکعب باید ذخیره سازی اتفاق بیفتد، حالا روشهای مختلفی برای این موضوع وجود دارد که ما عمدتا تمرکزمان روی رعایت الگوی کشت است، چون اعتقاد داریم که در شرایط اقلیمی متفاوت ایران که اقلیمهای مختلفی را در سطح کشور ما داریم، محصولات بایستی مطابق با این اقلیمها کشت شود و قطعا از این محل ما صرفه جویی بسیار عمدهای را میتوانیم داشته باشیم و بعضا یک محصولی ممکن است در اقلیمهای متفاوت نیاز آبی اش حتی دو برابر، سه برابر تغییر پیدا کند که ما اگر بتوانیم اینها را مدیریت کنیم این موضوع شدنی هست. علاوه بر این ما چیزی که در عهده وزارت نیرو بود، توسعهی شبکههای مدرن آبیاری بود که در این بخش رشد بسیار قابل توجهی از بعد از انقلاب اتفاق افتاده است از حدود ۵۵۰ هزار هکتار ما رسیدیم به حدود دو و نیم میلیون هکتار، یعنی رشد ۴-۵ برابری در این بخش اتفاق افتاده است و ادامه هم دارد ما الان در حال حاضر هم در دستور کار شبکههای جدید را داریم که انشاالله به این اضافه شود کاهش تلفات در بخش انتقال توزیع را بتوانیم از این بخش مدیریت کنیم، ولی بحث اصلی همان رعایت الگوی کشت است که میتواند دستاوردهای بسیار خوبی را داشته باشد و بتواند مستقیم روی بهره وری آب کشاورزی تاثیر بگذارد.
سوال: همانطور که شما هم استاد هستید و میدانید که تامین آب بر عهده وزارت نیرو هست و مصرفش و مدیریت مصرف آن با جهاد کشاورزی آیا فکر میکنید این مدیریت دوگانه در امر کشاورزی در بخش کشاورزی در حوزه کشاورزی اختلال ایجاد نمیکند؟ یا این که یک همکاری بین بخشی وجود دارد این وسط؟
قاسم زاده: این امر طبیعی است که بالاخره تامین کننده، چون ما در کنارش صنایع را داریم که داریم تامین میکنیم لذا این مصرف کننده میتواند یک دستگاه یا ارگان دیگری باشد یک وزارتخانه دیگری باشد، ولی بایستی سیاستهای همراستایی را ما دنبال کنیم برای این موضوع هم در دنیا مدیریت حوزهی آبریز را دارند که از تقریبا دو سال پیش وزارت نیرو مدیریت آب کشور را با تغییرات ساختار کلانی که رقم زد برد به سمت حوزه ی، الان در سال گذشته سند حکمرانی در شورای عالی آب تصویب شد که ما آنجا آمدیم این دغدغهای که شما فرمودید را از این طریق میخواهیم ساماندهی کنیم که بتوانیم تصمیماتی را که میگیریم یا به نوعی ما عبارت حکمرانی آب را استفاده میکنیم، حکمرانی آب را بتوانیم پیاده کنیم و در چارچوب آن حکمرانی طبیعتا مدیریت به صورت یک مدیریت واحد اتفاق میافتد و تصمیم گیران همه در کنار هم نشستند و برای آب کشور تصمیم میگیرند.
مجری: امیدواریم که تصمیمات درست گرفته شود تصمیماتی باشد که به نفع کشاورزی به نفع کشاورزان و به نفع محیط زیست باشد و حالا بهرحال محیط زیست ما هم هست این همه فضای سبزی که در شهرها هست از این آب دارند استفاده میکنند اینها هم باید فضای سبز را حفظ کنند، اما در آن بخش فکر میکنم که اتفاقات خوبی افتاده است.
انتهای پیام/
نصر