مدیر مرکز خانواده و جمعیت نهاد رهبری در دانشگاهها:
نگاه آسمانی، ازدواج را آسان میکند
نصر: ازدواج میتواند هندوانه در بسته نباشد اگر دخترها و پسرها با چشمهای باز دست به انتخاب بزنند. این که ملاکهای انتخاب چه باشد هم با موفقیت در ازدواج ارتباط مستقیم دارد و اینها نکاتی است که حجتالاسلام سیدمحمد هاشمی، مدیر مرکز خانواده و جمعیت نهاد رهبری در دانشگاهها در گفتگو با جامجم مطرح میکند.
به گزارش نصر، او معتقد به لزوم عشقورزی در زندگی مشترک است و نگاه آسمانی و توکل به خالق را بهترین روش برای تحکیم بنیان خانواده میداند. ما با او درباره ازدواجهای دانشجویی نیز حرف زدیم که شنیدیم برخلاف تصور عامه با افزایش تحصیلات، شانس داشتن یک ازدواج پایدار لزوما بیشتر نمیشود بلکه حتی میتوان با مدارک پایینتر تحصیلی، زندگیهای مشترک پردوامی داشت.
هر وقت صحبت از موانع ازدواج و کاهش آمارهای آن میشود بحث ازدواج آسان به میان میآید. ازدواج آسان چه ویژگیهایی دارد؟
یک آیهای هست که در مجالس عقد خوانده میشود و مردم فکر میکنند خطاب به عروس و دامادهاست درحالی که خطاب آن به پدرومادرها (و آحاد جامعه) است که شما فرزندان خود را به ازدواج برسانید و اگر نگران وضعیت مالی آنها هستید و فکر میکنید فقیرند خداوند از فضل و کرمش به آنها عنایت میکند. منظور از نگاه آسمانی به ازدواج همین است یعنی ما وظیفه داریم زمینههای ازدواج اعم از وساطت، آمادگی ذهنی برای ازدواج، آموزش و امکانات ساده شروع زندگی را فراهم کنیم، اما اینکه این ازدواج آیا ثمر خواهد داد یا نه، چون نگاه آسمانی است پس توکلها هم به خداست. این البته به این معنا نیست که ما نباید برای بهبود شرایط جوانها تلاش کنیم.
ازدواج آسمانی از منظری دیگر به این معناست که در الگوهای انتخاب، نگاهی الهی، عاقبتنگر و توحیدمحور داشته باشیم. وقتی نگاه به این صورت شد معیارها از مادیات به معنویات و از مسائل ظاهری به موضوعات مبنایی و اساسی تغییر میکند. طبیعتا وقتی ازدواجی آسمانی باشد آسان هم خواهد بود.
گاهی حرف و حدیثهایی درباره ازدواج دانشجویی و دوام آن شنیده میشود که بعضا چندان موفق نیستند.
بهعنوان کسی که با این موضوع مستقیما ارتباط دارید ازدواجهای دانشجویی را چطور میبینید؟
ازدواجهایی که در دوران اولیه ورود به دانشگاه اتفاق میافتد دو جور است؛ یک مدل که بدون تجملات و بر مبنای عشقورزی است و یک نوع ممکن است هیجانی باشد که البته تعدادشان کم است، چون نگاهی به پایایی ازدواجهای دانشجویی نشان میدهد این وصلتها معمولا معقول هستند و استحکام مناسبی دارند. آمارهای ما نیز نشان میدهد درصد طلاق در زوجهایی که در دوره دانشجویی ازدواج کردهاند کمتر از ۶درصد است و این باعث افتخار است.
چرا ازدواجهای دانشجویی استحکام بیشتری دارند؟
یک دلیل اینکه وقتی ازدواج در مرحله اول دانشجویی صورت میگیرد خود تحصیل باعث میشود تا وقفهای ایجاد شود و زوجها به یکباره زیر یک سقف نروند و ناگهان با چالشها مواجه نشوند. دلیل دیگر آموزشهایی است که در دانشگاهها میبینند و نکته مهم اینکه این ازدواجها عمدتا بر مبنای عشقورزی شکل میگیرد. در واقع انتخاب آگاهانه به همراه محبت که به زندگی این زوجها گره میخورد عامل اصلی استحکام آن است.
آیا در مراحل بعدی تحصیل یعنی از کارشناسی به بعد هم وضع همینطور است؟
خیر، چون در دوره کارشناسی ارشد و دکتری معمولا ازدواجها بر مبنای دودوتا چهارتا و محاسبات مادی (مدرک تحصیلی، جایگاه اجتماعی و شغلی) انجام میشود و عشقورزی آنچنان که باید شکل نمیگیرد. علت این است که هرچقدر سن افراد هنگام ازدواج پایینتر باشد پذیرش بیشتری هم نسبت به آموزشها و هم نسبت به شرایط یکدیگر دارند که با افزایش سن دیگر اینچنین نیست.
به این ترتیب آیا طلاق در این دورهها هم بیشتر است؟
بله، درصد طلاق در ازدواج دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری بیشتر از سایر دورههاست، چون این ازدواجها عمدتا حول محورهایی میچرخد که اساسا به بنیان زندگی ربطی ندارند. در حالی که همدلی، عشقورزی، سادهزیستی، سلامت و نگاه الهی است که باعث استحکام ازدواج میشود.
پس اینکه قرار شده تست شخصیتشناسی اسلامی ــ ایرانی از دانشجویان متقاضی ازدواج گرفته شود ضروری به نظر میرسد؟
البته این را تاکید کنم که شخصیت فقط یکی از مقدمات ازدواج است نه همه آن، چون مهمتر از شخصیت، الگوهای انتخاب و سایر تناسبهایی است که باید میان زن و شوهر وجود داشته باشد. با این حال، چون شخصیت افراد نیز برای ازدواج مهم است تستهای شخصیت از دانشجویان گرفته میشود، ولی مشکل این است که این تستها عمدتا با فرهنگ ما همخوانی ندارند و اطلاعات دقیقی به دست نمیدهند. مشکل بعدی این است که همین تستها درست اجرا نمیشوند یعنی یک مشاور گاهی فقط به همین تست اکتفا میکند در حالی که در بحث تناسبسنجی افراد نمیتوانیم فقط بر مبنای یک تست، نظر قطعی بدهیم. ذکر این نکته هم ضروری است که نباید نگاه ما به تستهای شخصیت، صفر و صدی باشد یعنی اگر گفت نه، قید ازدواج را بزنیم و اگر گفت بله، حتما ازدواج کنیم بنابراین ما برای اولین بار در کشور تست شخصیتشناسی اسلامی ــ ایرانی را مطرح کردهایم که از نظر علمی قوام لازم را دارد، ولی باید به صورت آزمایشی اجرا شود تا بازخوردهای آن در زیستبومهای مختلف گرفته و ایرادات احتمالی آن برطرف شود.
این تست حاوی ۸۰ سوال است که متقاضیان ازدواج دانشجویی حتما باید آن را انجام دهند که یکبار در سایت «همرسان» و یکبار در مراکز مشاوره وابسته به نهاد نمایندگی رهبری انجام میشود. این تست طوری طراحی شده که مبنای علمیاش اسلامی و ایرانی است، ولی پرسشهای آن از واقعیتهای جامعه امروز نشأت میگیرد. مثلا در بحث شخصیت افراد گفته میشود که خلق و خوی آنها باید سنجیده شود که بهطور مثال آیا درونگرا هستند یا برونگرا. پس پرسشها با همان دایره واژگانی امروز ما طراحی میشود، اما مبنای سنجش و انتخاب مولفههای علمی آن براساس مبانی اسلامی است؛ بنابراین سوالات اسلامی از افراد پرسیده نمیشود بلکه مولفههایی که از منابع اسلامی استخراج کردهایم در قالب سوال از آنها پرسیده میشود، مولفههایی همچون صبوری، طمأنینه یا دوراندیشی که همگی در اسلام مورد تاکید قرار گرفته است.
انتهای پیام/
نصر