چگونه حرکت رسانه ای از پدافندی به آفندی سوق پیدا می‌کند؟

به گزارش نصر،  محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم رای اعتماد مجلس شورای اسلامی در بخشی از سخنانش در موضوع اهداف و وظایف وزارتخانه متبوع خویش اظهار داشت: " آرایش ما در حوزه رسانه منفعل است، وقتی هشتگ‌ها و ترندها را در رسانه‌ها می‌بینیم ضعف رسانه‌ای ما دیده می‌شود، رهبر معظم انقلاب در جلسه تنفیذ به آرایش رسانه‌ای اشاره کردند {۱} و ما باید در این حوزه آموزش و تربیت نیروی انسانی و استفاده از فناوری‌های نوین را در دستور کار قرار دهیم. درواقع آرایش رسانه‌ای ما از رویکرد پدافندی به رویکرد آفندی تغییر کند.» {۲}
وی ادامه داد: «در امر رسانه باید فضای رشد به جوانان بدهیم، فعالان ما در حوزه رسانه نسبت به همسایگان بالاترند اما نسبت به تراز جهانی ضعف‌هایی داریم، بعضی از خبرنگاران و عکاسان ما درآمد بسیار پایینی دارند و باید از جامعه رسانه‌ای دفاع کرد.»
بر پایه این گزارش، همان گونه که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم تلویحا اشاره کردند، سالهاست که چراغ روح افزای رسانه در کشور کم فروغ شده و این در حالی است که زمان هایی نه چندان دور، نشریات و مطبوعات جزء سبد خرید هر خانواده ای بود و اصولا کمتر فردی پیدا می شد که نشریه و یا روزنامه، هفته نامه، ماهنامه و حتی سالنامه سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و یا فکاهی و جدول خریداری نکند.
آن زمان های نه چندان دور، مطبوعات و اهالی رسانه حرمت داشتند و جای پای نوشته های روزنامه نگاران از مطبخ خانه ها تا روی میز پیرایشگران و اطبا دیده می شد، اما طی چند سال گذشته انگار غولی از چراغ جادو برخاست و کل شهر را به تاریکی کشاند؛ دیگر افراد کمی بودند که رسانه ها را دنبال میکردند و از قهرمانان سریال های پخش شده شب گذشته سخن به میان می آوردند.
دیگر نه خبری از اوشین بود و نه لینچان جنگجویان کوهستان! نه مسابقه هفته بود و نه دیگه چه خبر! انگار سرعت تکنولوژی ما را هم با خود برده بود به مقصدی که شاید نامش ناکجاآباد باشد.
مطبوعات ایران با داشتن قدمتی بیش از یک قرن تجربه در مقایسه با رسانه های کشورهای منطقه که برخی هنوز هم بویی از دموکراسی نبرده اند می توانند بسیار بیشتر نقش آفرین باشند. عقاب های اطلاع رسانی باید اوج بگیرند.
درچنین وضعیتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم خواستار آفندی شدن رسانه های کشور است؛ البته خبرگزاری جمهوری اسلامی با داشتن قدمتی بیش از هشت دهه تمام قد از انتظارات اسماعیلی حمایت می کند، اما تحقق این امر مهم قطعا نیاز به همفکری با پیشکسوتان و اساتید این حوزه است تا چگونگی تحقق این امر امکان مشخص شود؛ سوالی که نیاز به ریشه یابی عمیق و علمی دارد، چرا که تا زمانی که چرخه رسانه ها در کشور کند باشد؛ نمیتوان انتظار معجزه داشت که در عرصه بین المللی شتاب گرفته و دور تند داشته باشد.
چه دلایلی باعث شده که کمتر در عرصه رسانه و  مجامع بین‌المللی حضور تاثیرگذار داشته باشیم و آیا ضعف رسانه‌ای را می‌توان از طریق تغییر آرایش اصلاح کرد و به جای حالت پدافندی و دفاع در این عرصه، حالت آفندی را در پیش گرفت؟؛ اینها سوالاتی است که خبرنگار گروه پژوهشی ایرنا با برخی از اساتید و پیشکسوتان علوم ارتباطات در میان گذاشته که مشروح آن به شرح ذیل است:
آفت های رقابت رسانه ای کدام است؟
داود نعمتی انارکی،  مدیرکل سابق روابط عمومی صدا و سیما در این زمینه گفت: برای رسانه ها وظایف و نقش های متعددی تعریف شده است و از سویی مردم به عنوان مخاطبان رسانه ها نیز نیازهایی دارند که وقتی رسانه های داخلی در برآورده ساختن آنها ضعف دارند و نمی توانند وظایف و نقش های خود را در حوزه های خبری، سرگرمی، آگاهی بخشی و غیره  به خوبی انجام دهند، نتیجه آن گرایش مردم به سمت رسانه های خارجی و فضای مجازی خواهد بود و چنین گرایشی طبیعی است.
وی با اشاره به اینکه ضعف رسانه‌های داخلی و منفعل بودن آنان سبب بی‌توجهی مردم به آنان و استقبال از رسانه‌های خارجی و فضای مجازی می شود،  اظهار داشت: وقتی جریان رسانه ای داخل قدرت جریان سازی در موضوعات مهم را از دست می دهد، جریان رسانه ای خارجی درصدد محکم کردن جای پای خود خواهد بود.
عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه صداوسیما افزود: کاهش توجه مخاطبان نسبت به جریان رسانه ای داخلی  نکته جدی است که نشات گرفته از ضعف رسانه های داخلی است و بر همین اساس بایستی نگاهی جامع و فراگیر نسبت به رسانه ها شود و باید پذیرفت که حوزه رسانه نیازمند سرمایه گذاری های کلان است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تغییر آرایش از حالت پدافندی به آفندی چگونه می‌تواند در جهت منافع ملی کشور کارساز باشد، یادآور شد: در خصوص کار رسانه ای یک مقدار باید از اصطلاحات نظامی فاصله گرفت و این اصطلاحات را به آن معنی که در حوزه نظامی به کار می رود استفاده نکنیم.
نعمتی انارکی خاطرنشان کرد: معتقدم که در کار رسانه ای و در گام نخست باید رسانه شناسی کرد، بایستی با آگاهی از رسانه و فضای رسانه ای، به ویژگی های آن پی برد و مخاطبانش را شناخت؛  در گام دوم باید اتخاذ سیاست های مناسب رسانه ای را برای حضور قوی در میدان رقابتی مورد توجه قرار داد، سیاست هایی که مرجعیت رسانه ای را برای رسانه های داخلی موجب شوند.
وی اظهار داشت: در گام سوم هم رسانه های داخلی باید به اصل مصون سازی رسانه ای جامعه توجه نشان دهند، اصلی که با بهره گیری از تکنیک های اثرگذار امکان پذیر است، مثلا رسانه های داخلی نباید در موضوعات مهم سکوت کنند و یا با تاخیر به این موضوعات مهم بپردازند، نباید در چرخه سکوت رسانه ای گرفتار شوند چون آفت مهمی در میدان رقابت است.  
این کارشناس رسانه و ارتباطات در ادامه با تاکید بر اینکه حضور در عرصه های بین المللی نیاز به حمایت از رسانه های داخلی است،  یادآور شد: تجربه ثابت کرده اگر این رسانه ها و مهمتر از همه صداوسیما از ابعاد مختلف تکنولوژی، تولید و انتشار مورد حمایت قرار گیرند، می توانند اثرگذار باشند، به عنوان مثال شبکه های بین المللی العالم، پرس تی وی تجربه های موفقی را از نظر تاثیر گذاری بر مخاطب داشته اند.
وی ادامه داد: شبکه العالم در زمان حمله دوم آمریکا به عراق شبکه ای موفق بود که در بین مخاطبانش مرجعیت رسانه ای پیدا کرد؛  پس نمونه ها و مصداق های موفق وجود داشته است، اما نگاه حرفه ای، تولید و پخش حرفه ای با توجه به اصل مخاطب شناسی جهانی و حمایت از رسانه های داخلی می تواند جریان رسانه ای ما را در عرصه بین المللی موفق گرداند.  
نعمتی انارکی در ادامه با اشاره مساله معیشت و درآمدهای اندک اهالی رسانه اظهار داشت: در حرفه رسانه ای کشور ما، این دغدغه ها مهم هستند؛ حقوق و درآمد اهالی رسانه در ایران به نسبت خیلی از کشورها پایین و حتی ناچیز است و افراد بعضا در کنار حرفه رسانه ای خود به شغل هایی دیگر هم می پردازند که مسلما بر کار حرفه ای و تخصصی آن ها تاثیر نامطلوبی دارد.
وی با تاکید بر اینکه نیازمند توجه جدی به مشاغل رسانه ای با نگاه ویژه و حمایتی هستیم، افزود: اگر به مانیفست برخی کشورها در خصوص رسانه ها توجه کنیم مشاهده خواهیم کرد که به لحاظ حقوق، مزایا و بیمه در شرایطی قرار می گیرند تا فقط متمرکز به شغل رسانه ای خود شوند، بخصوص حرفه خبرنگاری که از کلیدی ترین مشاغل رسانه ای است.
مدیرکل سابق روابط عمومی سازمان صدا و سیما تاکید کرد: بایستی در آرایش رسانه ای کشور هم حالت پدافندی و هم وضعیت آفندی داشت چرا که وقتی جریانی در ارتباط با جامعه ما در رسانه های خارجی شکل می گیرد باید آن را شناخت و پاسخ داد و این همان حالت پدافندی است؛ اما در مواردی هم باید حالت آفندی داشت، مثلا رسانه در آموزش به مردم اگر از " آموزش اطاعت جو" به "آموزش هوشیارساز" تغییر جهت دهد، مخاطب را آماده می سازد تا در برابر محتواهای رسانه های رقیب، آن ها را سبک و سنگین و ارزیابی کند، در واقع سیاستی آفندی است که باعث می شود مخاطب شما هرچه  را که از جریان رسانه ای مقابل دریافت می کند،نپذیرد.

ملزومات حرفه‌ای در رسانه چیست؟
"حمید ضیایی پرور"  استاد دانشگاه و پژوهشگر رسانه و فضای مجازی در همین زمینه اظهار داشت: وقتی صحبت از رسانه و ضعف رسانه ای در کشور می شود، در درجه نخست رسانه غالب، صدا و سیما است و رسانه های مکتوب همچون روزنامه ها، مجلات، نشریات، هفته نامه ها و غیره و نیز رسانه های سایبری همچون خبرگزاری ها، پایگاه های آنلاین خبری و غیره در درجه دوم قرار می گیرند.
وی گفت: یکی از دلایل ضعف رسانه ای در کشور کاهش مرجعیت رسانه ای   داخل و چرخش آن به سوی شبکه های ماهواره ای است.
این استاد علوم ارتباطات افزود: به نظر می رسد در حوزه رادیو و تلویزیون بسیاری ، شبکه های ماهواره ای  گوی رقابت را به دست گرفته اند و در حوزه رسانه های مکتوب و خبرگزاری ها  نیز شبکه های مجازی و پلتفرم های اجتماعی پیش افتاده اند.
وی ادامه داد: دلیل این رویکرد لزوما ضعف رسانه های داخلی نیست بلکه در نتیجه کاعش اقبال عمومی است.
معاون سابق مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: رسانه های کشور محتواهایشان را بسیار جدی، خشک و ایدئولوژیک با مردم در میان می گذارند به عبارت دیگر فاقد جذابیت و کشش لازم برای جذب مخاطبان در دنیای امروزی هستند.
وی در ادامه با اشاره به سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تغییر آرایش رسانه ای از حالت پدافندی به آفندی گفت: این مطلب درستی است که رسانه ها حالت پدافندی گرفته اند؛ یعنی حالت واکنشی و تدافعی دارند و به جای اینکه موضعی فعال و کنشگر داشته باشند، موضعی منفعل و واکنش گرا دارند.
 مدیرکل اسبق مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها اظهار داشت: معتقدم برای آفندی ساختن رویکرد رسانه ها بایستی این اجازه داده شود تا آنان مسوولیت و رسالت خودشان را که همان نقد قدرت است را به گونه ای شایسته انجام دهند.
وی گفت: بایستی مسوولان سیاست تسامح و تساهل بیشتری را در مورد رسانه ها پیشی بگیرند ، چرا که خطای رسانه ای از جمله لوازم و ملزومات این حرفه به شمار می رود.  
نویسنده کتاب جنگ نرم افزود: کاهش مرجعیت رسانه ای، ضعف نیروی انسانی، گسترش فضای مجازی، عدم توجه به کارکرد سرگرمی در رسانه ها، ضعف محافل دانشگاهی در حوزه تربیت نیروی انسانی و خروج نخبگان از این حوزه از جمله دلایلی است که سبب تضعیف ساختار رسانه ای در کشور شده که نه تنها در عرصه بین المللی و منطقه ای بلکه در عرصه داخلی هم نتوانسته ایم حضور موثری داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: همچنین بحث معیشتی اهالی رسانه هم مهم است که آن هم رابطه مستقیم با ضریب نفوذ آن در سطح جامعه دارد؛ در گذشته وقتی روزنامه ها فعالیت بیشتری داشتند؛ میزان آگهی ها و بخش تجاری آن رسانه ها هم زیاد بود ولی الان رسانه های ما از منظر مالی دچار ضعف شده اند چرا که میزان اخذ آگهی آنها هم به سبب کاسته شدن نفوذشان در جامعه، کاهش یافته است.
ضیایی پرور با اشاره به لزوم تسریع حمایت های مرسوم و سنتی که در قالب بودجه های سالیانه از رسانه های مکتوب انجام می شود ولی به رسانه های اینترنتی و پلتفرم های فضای مجازی اختصاص داده نمی شود، گفت: نیازمند اصلاحاتی در این زمینه هستیم تا در آیین نامه ها و قوانین موجود، این حمایت ها علاوه بر رسانه های مکتوب به رسانه های فضای مجازی هم تسری یابد تا شاهد به قدرت رسیدن رسانه های اینترنتی هم باشیم.
این  استاد دانشگاه و پژوهشگر رسانه و فضای مجازی خاطرنشان کرد: همچنین نیازمند همگرایی بیشتر بین رسانه های مکتوب با رسانه های نوین هستیم تا در اصل به سمت چندرسانه ای شدن گام بردارند چرا که در این فضا قطعا فعالیت های منسجم و محکم تری خواهند داشت.  

جایگزینی شایسته سالاری و نخبه پروری رسانه‌ای به جای نگرش های سیاسی 
پیمان پاکزاد، استاد علوم ارتباطات نیز در همین زمینه اظهار داشت: متاسفانه طی سالیان گذشته از ظرفیت‌های رسانه‌ای کشور استفاده مناسب و مطلوبی نشده است و به دلیل عواملی همچون روزمرگی، پرداختن به اخبار کلیشه‌ای، پوشش اخبار درخواستی سازمان ها و ادارات،  نبود نیروی انسانی در راستای تولید سوژه و اخبار برای پرداختن به مسائل روز جامعه، تولید اخبار امیدبخش مورد تاکید مقام معظم رهبری و نقدها و تلنگرهای رسانه‌ای کاهش داشته است.
وی با تاکید بر اینکه پرداختن به ظرفیت‌های علمی و پژوهشی کشور به صورت کلیشه‌ای، نگرش های صرف سیاسی به جای شایسته سالاری و نخبه پروری رسانه‌ای از دیگر نقاط ضعف رسانه‌های کشور است، گفت: استقلال و رقابت رسانه‌ای جای خود را دارد اما برای بهره‌مندی از ظرفیت رسانه های کشور نیاز به هماهنگی بین رسانه‌ها در جهت جنگ رسانه‌ای و همچنین رفع مشکلات داخلی کشور  است.
پاکزاد افزود: مثال روز و عینی آن در خصوص ویروس منحوس کروناست که حلقه ناگسستنی با روابط عمومی و رسانه ها در جهت پیشگیری از این بیماری داشته است؛ اما چنین موضوع با اهمیتی از دید مسوولان به دور ماند و با نگرش غیر تخصصی آنان، رسانه‌ها به نوعی خلع سلاح شده اند.
وی ادامه داد: روابط عمومی ها و رسانه های کشور در خصوص مقابله با کرونا و پیشگیری از آن و نیز در خصوص ترغیب برای استفاده از واکسن می توانند بسیار موثر تر از این عمل کرده و این نیاز به راهبرد رسانه‌ای دارد که نبودن چنین امری تاثیر گذاری مناسب و مطلوب، رسانه ها را در سایه قرار داده است.
وی با بیان اینکه حرفه رسانه‌ای، کار تخصصی است که باید به اهالی آن سپرده شود، خاطرنشان کرد:  هم افزایی هر چه بیشتر بین رسانه‌ها به خصوص رسانه ملی (صداوسیما) با رسانه مادر یعنی خبرگزاری جمهوری اسلامی می تواند بسیار ارزشمند بوده و توفیقات گران بهایی را در عرصه بین المللی نصیب کشور کند.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: ورود مقتدرانه به فضای مجازی با حفظ تاثیرگذاری بر رسانه‌های دیداری و شنیداری در کنار استفاده از پازل های قدرتمند رسانه می تواند ظرفیت های مناسب کشور را در این عرصه نشان دهد و سبب باز شدن بسیاری از گره های کور شود.
وی گفت: پیام های متناقض،  هشدارهای دیر هنگام، اطلاع رسانی ناقص، نبود هماهنگی لازم بین دستگاهی و رسانه‌ها در راستای تسریع و اطلاع رسانی مطلوب، متخصص دانستن برخی غیر رسانه‌ای ها در امر اطلاع رسانی و خبر رسانی از جمله نقاط ضعفی است که در مواقع بحران امر اطلاع رسانی و آگاهی بخشی را ابتر می گذارد.
پاکزاد با اشاره بر اینکه در رسانه های خارجی پرداختن به ارزش خبری دربرگیری، تضاد و استثنا موجب جذب مخاطب و ابجاد اعتماد می شود، افزود: بر اساس پژوهش های علمی انجام شده تیترهای اول رسانه های معتبر خارجی دربرگیری و تضاد است و سومین اولویت به صورت مشترک، شهرت و استثنا می باشد؛ ولی در رسانه های اصلی و معتبر ایران فراوانی و اولویت اول تیترهای اول تا سوم با ارزش خبری شهرت است که در برخی مواقع رسانه ها را از رسالت خود دور می کند.
وی با بیان اینکه نشاط و امیدبخشی با پرداختن به ارزش های خبری استثنا و تازگی و دربرگیری بیشتر امکان بروز پیدا می کند، در حالی که رسانه های کشور کمتر به این نکات می پردازند، تصریح کرد: موفقیت در جنگ رسانه ای با اعتماد مردم به وسایل ارتباط جمعی داخلی ممکن می شود، وقتی شایعات سرعتشان از اطلاع رسانی رسانه ها بالاتر می رود باید تبعات آن را هم تحمل کنیم، باز هم همین واکسیناسیون کرونا را مثال می زنم که شایعات مرگ آفرینی واکسیناسیون در فضای مجازی بر فواید آن در مقابله با کرونا غلبه کرد. بر این اساس باید بلافاصله اطلاعات لازم و مستمر را در اختیار رسانه ها بگذاریم تا بتوانند به خوبی موضوعات موثق را اطلاع رسانی و تبلیغ کنند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: نبود اطلاعات، انسداد اطلاعات، کمبود یا نادرستی اطلاعات، حذف اطلاعات، سانسور اطلاعات، اطلاع رسانی نا بهنگام، بی پاسخ گذاشتن سوالات جامعه، ابهام در اطلاع رسانی همگی عاملی هستند که علاوه بر کاهش اعتماد پیشی گرفتن رقبای رسانه ای خارجی را نیز موجب می شوند.

رسانه های موفق همواره در موضع آفندی هستند
حسن کربلایی رئیس کارگروه فرهنگ و رسانه اندیشکده غرب‌شناسی بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی در همین زمینه به ایرنا اظهار داشت : متاسفانه اغلب رسانه های کشور از نداشتن بنیه مالی کلان، کمبود نیروی کارآمد و حرفه‌ای،  نداشتن اندیشه و نقشه راه و استراتژی رسانه‌ای و  تنبلی و بی‌رمقی در تولید در رنج هستند.
وی گفت : این چهار ضعف بزرگ،  در کنار هم موجب شده است تولید محتوا در کشورمان واجد «کثرت»، «خلاقیت و ارائه نگاه تازه نسبت به موضوعات و کشف محتوای برآمده از سیاست‌ها و رفتارها و سناریوهای رسانه‌ای دشمن» و در نهایت، «نیازهای روز و خواست‌های محتوایی مخاطب» باشد.
این استاد دانشگاه افزود: این در حالی است که دشمنان نظام در ازای ضعف‌ها و تبعات آن،  بلوک رسانه‌ای قدرتمندی تشکیل داده و مطابق با اهداف و استراتژی مشخص، دست به تولید محتوای کثیر و مستمر و حرفه‌ای زده و می‌زند.
وی ادامه داد : چنین است که رسانه‌های خارجی گاهی در تولید محتوا نسبت به رسانه‌های داخلی پیشی گرفته و با تفوق، دست برتر می‌یابند و این به خودی خود؛ یعنی برانگیختن و مال خود کردن اعتماد مخاطب.
عضو شورای مرکزی انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان خاطرنشان کرد : در میادین ورزشی؛ می‌گویند همواره بهترین دفاع،  حمله است؛  این گزاره صحیح و دقیق،  در عرصه رسانه نیز صادق است.
وی با تاکید بر اینکه رسانه‌ای موفق ارزیابی می‌شود که همواره در موضع آفندی است، یادآور شد : رسانه در چنین موقعیتی ،  دست به خلاقیت و تولید کثیر می‌زند و لاجرم حریف را در لاک دفاعی فرو می‌برد و محدوده عملش را کاهش می‌ دهد.
وی با بیان اینکه هر اندازه حجم تولید رسانه مهاجم افزایش یابد، حریف در موضع پدافندی بیش‌تر فرو رفته و گرفتار می‌شود، گفت : شوربختانه وقتی رفتار رسانه‌های داخلی را مرور می‌کنیم؛ می‌بینیم اغلبشان همواره در لاک دفاعی هزینه پرداخته‌اند.این امر بدان معناست که رسانه دشمن با شایعه‌سازی اقدام به ترور شخصیت می کند و رسانه‌های ما با به‌دوش کشیدن همان ضعف‌های برشمرده؛ با کم‌رمقی و نگاه سطحی به دفاع پرداخته‌اند.
وی اظهار داشت: به شکل طبیعی این نوع رسانه‌ها، توان بازی‌سازی و پرداخت سناریوهای خلاقانه و موثر را ندارند، زیرا بیشترین توان و زمان و توجه خود را مصروف به پاسخ و یا همان «پدافند» کرده‌اند. چنین وضعیتی یعنی مرگ رسانه و بی‌اثری آن! و توجه کنید که این مطالب در مورد رسانه‌های  خودی و متعهد است وگرنه رسانه‌هایی داریم که کاملا در کف دشمن و مصلوب اراده آن، عمل می‌کنند! در واقع این رسانه‌ها،  بازوی آفند رسانه‌های دشمن محسوب می‌شوند.
وی ادامه داد: متاسفانه به‌دلایل مختلف نتوانسته‌ایم در مجامع بین‌المللی رسانه‌های خود را قد کشیده و کارگر ببینیم و نخستین دلیل آن است که کشورمان در تحریم رسانه‌ای به سر می‌برد. این امر بدان معناست که استکبار به همان اندازه که برای بلوک رسانه‌های غرب و همپیمانان منطقه‌ای،  فضای تحرک رسانه‌ای در سطح بین‌المللی فراهم کرده ؛ برای رسانه‌های ایران حلقه انزوا قائل شده است. مهمترین هدف دشمن این است که جریان اطلاعات و اطلاع‌رسانی، نسبت به مخاطبان داخلی و خارجی ما، یکسویه و هدایت‌شده از طرف مبانی و منابع غربی باشد.
رئیس کارگروه فرهنگ و رسانه اندیشکده غرب‌شناسی بسیج اساتید دانشگاه آزاد اسلامی گفت : همچنین این واقعیت که تولید خبر،  در سطح بین‌الملل و خاصه برای مخاطب خارجی، گران است، حضور بین‌المللی را برای ما دشوار کرده است. خبرنگاری بین‌المللی و تولیدکنندگی محتوا برای مخاطب فرامرزی، نیازمند تربیت دانشگاهی و میدانی است؛  آیا چنین زمینه‌ای مهیاست؟
وی در ادامه با اشاره به مساله معیشت و درآمدهای بسیار کم اهالی رسانه اظهار داشت : "نیاز" پهلو به انحراف می‌زند و زمینه فساد را فراهم می‌کند؛  یک خبرنگار نیازمند به‌شدت در معرض تطمیع قرار دارد.  همچنین "نیاز"، انسان را بر لبه سقوط می‌کشاند؛ اما یادمان هم باشد که گزینش و پرورش خبرنگار متعهد، یک مانع بروز فساد است. بنابراین؛ خرد اقتضا دارد که اولا؛ به گزینش انسان‌های صالح در حوزه رسانه اهتمام ورزیده شود و ثانیا اینکه یک اهل رسانه از حداقل معیشت بهره‌مند شود تا زمینه ابتدایی برای تطمیع فراهم نباشد.
کربلایی ادامه داد: رسانه‌ای موفق است که خبرنگارش بی‌دغدغه مالی و معیشتی، به حرفه و رسالت خود بیاندیشد و برای انتقاد و اصلاح و افشا هیچ ملاحظه‌ای را تجربه نکند.
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار داشت: واقعیت این است که تا رسانه خود به اندیشه و باور و محتوای غنی مسلح نباشد و بر بستر خلاقیت و بهنگامی گام نزند، نمی‌تواند در قد و قواره یک رسانه ایده‌آل و ایده‌پرداز ظاهر شود.
وی گفت: این  رسانه در موضع پدافندی نیز ابتر خواهد بود، چه رسد به موقف آفندی که نیاز به چابکی فکری و تحرک فوق‌العاده و در لحظه دارد، پس باید برای اصلاح، آرایش اندیشه و باور را هدف قرار دهیم و امکانات را در مسیر آن به خدمت درآوریم.
مدیرعامل سابق خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا) افزود: اگر این اتفاق رخ دهد، خود به خود حرکت و رفتار رسانه‌ای ما رنگ و شکل آفندی به خود می‌گیرد و از موضع دفاع و پدافند بیرون خواهیم رفت.
۱) https://www.leader.ir/fa/content/۲۵۱۳۵/www.leader.ir
2) https://www.farhang.gov.ir/fa/news/۵۹۳۹۰۰

حمیدرضا بازگشا
انتهای پیام/