به گزارش نصر، به این ترتیب، دولت لبنان در پی اعتراضات عمومی از برنامه افزایش” مالیاتی که از طریق واتس”اپ منتشر کرده بود، عقب نشست. این اقدام دولت موجب خشم عمومی شده و اعتراضاتی را در سراسر لبنان برانگیخت. در پیام”های صوتی روی واتس”اپ و اپ†های مشابه، دولت لبنان از افزایش مالیات ۲۰ سنتی از کاربران نرم”افزارهای ارتباطی مانند واتس”اپ خبر داد. دولت با این اقدام در نظر دارد تا بخشی از کسری بودجه سال ۲۰۲۰ خود را جبران کند. این وضعیت شامل تماس”””ها با «فیس تایم»، «فیس”بوک»، «کال اپ» و «واتس”اپ» می”شود. الجزیره در گزارش ۱۸ اکتبر در همین رابطه نوشت، در لبنان ۵/ ۳ میلیون کاربر V↵IP وجود دارد که در صورت اجرایی شدن این مالیات می”تواند ۲۵۰ میلیون دلار بر درآمد سالانه دولت لبنان بیفزاید.
با این حال، ساعاتی بعد در پی برخوردهایی بین نیروهای امنیتی و معترضان، این طرح کنار گذاشته شد. گفته می”شود این تظاهرات از بزرگ”ترین اعتراضات در لبنان در سال”های اخیر بوده است. بنابه”گزارش”ها، معترضان در اعتراض به این اقدام دولت، لاستیک”ها را در خیابان آتش زدند و نیروهای امنیتی از گاز اشک”آور استفاده کردند و ده”ها نفر مجروح شدند. برخی گزارش”””ها احتمال می”دادند که با افزایش تجمعات در اطراف دفتر ریاست”جمهوری، ممکن است دفتر رئیس”جمهور مورد حمله قرار بگیرد. روزهای پنج”شنبه و جمعه شهرهای لبنان شاهد درگیری”های خشونت”باری بین نیروهای امنیتی و معترضان بود. معترضان با مسدود کردن خیابان”””ها مبادرت به آتش زدن لاستیک کردند. «سزار شایا»، یک حسابدار در بیروت، گفت: «در خانه نشسته بودم که دیدم مردم به”خیابان”ها آمدند، من هم به آنها پیوستم.» او افزود: «متاهل هستم و هر ماه بابت وام مبلغی را به سختی بازپرداخت می”کنم چون بیکار هستم. دولت مقصر است.» روز پنج”شنبه در میدان ریاض الصلح در بیروت فریاد سرنگونی نظام سیاسی شنیده می”شد. صلیب سرخ لبنان اعلام کرد که در درگیری”””های اخیر ۶۰ افسر پلیس هم زخمی شدند. از سوی دیگر، برخی جوانان موتور سوار هم اقدام به آتش زدن لاستیک کردند. الجزیره در ادامه گزارش خود می”افزاید این تظاهرات در یکی از بدهکارترین کشورهای جهان رخ داده که شرایط اقتصادی در آن فاجعه”بار است. دولت که به ریاضت اقتصادی روی آورده است به”دنبال راهی برای کاستن از میزان بدهی”””ها و کسری بودجه خود است. عبدالله یک معترض در بیروت گفت: «ما به”خاطر واتس”اپ اینجا جمع نشدیم، ما به”خاطر همه چیز در اینجا هستیم، به”خاطر سوخت، غذا، نان، همه چیز.» معترضی دیگر که در روستای «تل نحاس» لاستیک آتش می”زد می”گفت: «ما شغل می”خواهیم. حقوق مان را می”خواهیم، برق، آب و تحصیل می”خواهیم.»
حدود ۲۰ سال است که پوند لبنان در برابر دلار آمریکا ریزش دارد. این کشور با بدهی فراوان، رکود اقتصادی، زیرساخت”””های معیوب و کاهش جریان سرمایه دست به گریبان است. دولت وحدت ملی حریری هم قرار است بودجه ۲۰۲۰ را تقدیم کند. افزون بر مالیات بر واتس”اپ و دیگر اپ”””ها، جمال الجراح، وزیر اطلاع”رسانی اعلام کرد که قرار است مالیات ارزش افزوده هم تا ۲ درصد در سال ۲۰۲۰ افزایش یابد و در سال ۲۰۲۱ هم ۲ درصد افزایش یابد تا اینکه به تدریج به ۱۵ درصد برسد. اما اعتراضات باعث شد دولت از اقدام خود عقب”نشینی کند. در پی تداوم اعتراضات، سعد حریری، نخست”وزیر لبنان در سخنانی اعلام کرد که به اعضای هیات دولت ۷۲ ساعت فرصت می”دهد تا پیشنهادهایشان را برای برون”رفت از بحران اقتصادی ارائه دهند. وی ضمن ابراز آمادگی برای کناره”گیری از قدرت افزود: «من شخصا مهلت کوتاهی به”خودم دادم. یا شرکای ما در حل”وفصل مسائل و دولت پاسخی واضح، قاطع و نهایی به ما می”دهند که من، لبنان و جامعه جهانی را متقاعد می”کند که یک تصمیم برای اصلاح وجود دارد یا حرف دیگری خواهم داشت.» حریری در ادامه اظهار کرد: «مهلت بسیار کوتاه است؛ ۷۲ ساعت.» این درحالی است که جبران باسیل، وزیرخارجه لبنان نسبت به اظهارات حریری واکنش نشان داد و کناره”گیری وی از قدرت را رد کرد و افزود که کناره”گیری حریری ممکن است اوضاع را بدتر کند.
سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب”الله لبنان هم دیروز شنبه در سخنانی به مناسبت اربعین اظهار کرد: «برخی رهبران و احزاب سیاسی در لبنان اقداماتی انجام می”دهند و بعد تنها به تماشا ایستاده و از هر گونه مسوولیت در گذشته و حال”حاضر شانه خالی می”کنند و در نهایت پیامدهای آن را برای دیگران می”گذارند.» دبیرکل حزب”الله لبنان ادامه داد: «در بحران آتش”سوزی”ها همه دولت را محکوم کردند، اما چه کسی چه کسی را محکوم کرد؟ همه مسوولیت را بر دوش دیگری گذاشتند و نتیجه آن هیچ”چیز نبود. روراست باشید، وضعیت مالی و اقتصادی کنونی ما برای الان و نه امسال و نه دوره جدید و نه حتی برای دولت فعلی است بلکه نتیجه انباشته شدن مشکلات در سال”های متوالی تقریبا از ۳۰ سال قبل است.» نصرالله تصریح کرد: «خطر انفجار اعتراضات مردمی وجود دارد، در واقع زمانی که مالیات”ها برای گروه”های فقیر جامعه افزایش یافتند، کشور در معرض خطر انفجار قرار گرفت. ما می”توانیم بدون اینکه انفجار مردمی در کشور رخ دهد، مانع از فروپاشی مالی و اقتصادی شویم و این امر به اراده، تصمیم، فداکاری و اخلاص نیاز دارد.» نصرالله در ادامه تصریح کرد: «اگر دولت اقداماتی برای بازگرداندن اعتماد مردم در پیش بگیرد، لبنانی”ها قبول خواهند کرد. مردم به مقاومت اعتماد دارند و می”دانند پول”هایی که به مقاومت اختصاص می”یابند، به سرقت نمی”روند. در واقع یک بحران اعتماد بسیار بسیار جدی میان مردم و دولت وجود دارد.» دبیرکل حزب”الله لبنان همچنین تاکید کرد: «ما استعفای دولت فعلی را تایید نمی”کنیم. اگر دولت استعفا کند یعنی دولتی که تشکیل آن دو سال طول کشید دیگر وجود نخواهد داشت. گروه”های سیاسی پس از استعفای دولت به همین شکل باقی خواهند ماند و تغییر اسامی چیزی را تغییر نخواهد داد. این دولت باید با شیوه”ای جدید به”کار خود ادامه دهد و از اتفاقات دو سال گذشته درس عبرت بگیرد. پیشنهاد اجرای انتخابات زودهنگام پارلمانی و تشکیل دولتی جدید یا تکنوکرات تنها زمان را از بین می”برد. دستیابی به دولت جدیدی که بتواند به این وضعیت رسیدگی کند، دشوار است.» نصرالله افزود: «هیچ کسی پشت این تظاهرات مردمی نیست؛ نه احزاب و نه سفارتخانه”ها. اگر از روز اول حزب”الله به”خیابان”ها می”آمد، جنبش اکنون در نقطه دیگری بود. قدرت جنبش مردمی در این است که به دور از احزاب سیاسی است. اگر می”خواهید ادامه دهید باید جنبش”تان را از حزب”های سیاسی که می”خواهند روی موج” اعتراضات سوار شوند، جدا کنید. دستاوردهای شما در طول دو روز گذشته بسیار مهم هستند. شما نباید به نیروهای امنیتی آسیبی بزنید.» وی افزود: «زمانی که مقابله با مالیات”ها به راهپیمایی نیاز داشته باشد، ما به”خیابان”ها خواهیم آمد. اما زمانی که حزب”الله به”خیابان”ها بیاید، نمی”تواند بازگردد مگر اینکه خواسته”ها محقق شوند. وزرای ما در کابینه مخالفت خود را با تمامی مالیات”ها و عوارض برای گروه”های فقیر جامعه اعلام کردند. ما با مالیات”ها در بودجه سال ۲۰۱۹ مخالفت کردیم.» جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان، هم در سخنرانی خطاب به لبنانی”ها گفت، آنچه رخ داده به دلیل روی هم جمع شدن اشتباهات است. او گفت: «آنچه رخ داده قابل پیش”بینی بود و آنچه در انتظار ماست اگر خوب درک نشود، بزرگ”تر خواهد بود.»
«تیمور ازهاری» هم در گزارش دیگری برای الجزیره نوشت: این تظاهرات جدی”ترین چالش برای دولت وحدت حریری است که کمتر از یک سال پیش به قدرت بازگشت. با وجود سخنرانی حریری اما باز معترضان در وسط میدان شهادت در بیروت با تکان دادن پرچم لبنان خواستار استعفای او، رئیس”جمهور میشل عون، نبیه بری رئیس پارلمان و جبران باسیل شدند. این گزارشگر همچنین به عصبانیت معترضان اشاره کرد و نوشت آنها شعار «انقلاب، انقلاب» و «الشعب یرید اسقاط النظام» سر می”دادند. مردم، دولتمردان را به فساد متهم کردند. آنها فریاد می”زدند: «دزد دزد میشل عون.» این درحالی است که براساس قوانین لبنان توهین به رئیس”جمهور مجازات زندان دارد. همچنین شورش”””هایی هم در زندان”””های «رومیه» و «زاهل» رخ داد. به نوشته این گزارشگر، عربستان به”عنوان اولین کشور اعلام کرد که درحال خارج کردن شهروندانش از لبنان است. یکی از معترضان به نام «سمیر» می”گوید: «همه از این وضعیت خسته شده”اند. وضعیت افتضاح است. مردم پول ندارند و دولتی”””ها دائم فریاد مالیات، مالیات، مالیات سر می”دهند. هیچ فرآیند اصلاحی وجود ندارد و حتی امید به اصلاح و بهبود وضعیت هم وجود ندارد.» در ماه”های اخیر میزان نقدینگی در لبنان کاهش یافته و ارزش پول ملی و بهای املاک سقوط چشمگیری کرده”اند. به همین دلیل مردم به انبار کردن دلار و دیگر ارزهای خارجی رو آورده”اند.
فعل”وانفعالات سیاسی و اقتصادی اخیر باعث شده” شماری از سیاستمداران خواستار استعفای سعد حریری شوند. غسان حاصبانی،” معاون حریری، گفت: «ما در حزب القوات از دولت کنونی می”خواهیم کناره”گیری کند تا راه برای تشکیل یک دولت تکنوکرات باز شود.» سمیر جعجع، رئیس حزب القوات اللبنانیه نیز ضمن درخواست استعفا از حریری اظهار کرد که دولت کنونی نتوانسته است جلوی وخامت اوضاع اقتصادی کشور را بگیرد. با این حال، روز جمعه سه نخست”وزیر پیشین لبنان با صدور بیانیه مشترکی همبستگی خود را با سعد حریری اعلام کردند. نجیب میقاتی، فواد سنیوره و تمام سلام در این بیانیه ضمن بیان اینکه حرکات اعتراضی فعلی پیامد مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم است، بر لزوم مسوولیت”پذیری تمامی نیروهای سیاسی و ملت در قبال وضعیت جاری و پرهیز از هر گونه مواضع تند و منفعل تاکید ورزیدند.
«وی ویان یی» هم در گزارش ۱۸ اکتبر برای نیویورک”تایمز نوشت فضای این روزهای لبنان آمیخته است با دود سیاه لاستیک”””هایی که از دوردست”””ها دیده می”شود، شعارهای ضد دولتی و مسدود کردن راه”””ها. معترضان از تمام گروه”””ها هستند؛ در حقیقت، یکی از ویژگی”””های بارز این تظاهرات خصلت فراقومی آن است که مسیحی و مسلمان در آن به یک میزان حضور دارند. این گزارشگر می”افزاید در این تظاهرات خانواده”””ها با فرزندان خود آمده”اند. پیران و جوانان در کنار هم مشاهده می”شوند. «ماریلا فرنجیه»، ۲۸ ساله و کارمند یک شرکت دارویی از شمال لبنان، می”گوید: «این بار این تظاهرات غیرسیاسی است. این بار تمام لبنانی”””ها به”خیابان آمده”اند.»
انتهای پیام/