به گزارش نصر، یکی از مشهورترین و معروف ترین محله و میدان های شهر تبریز که به گوش همه کس و همگان آشنا است میدان و محله « تپه لی باغ » ایستگاه اتوبوس تپه لی باغ از مراکز عمده قدیمی محله خیابان شهر من تبریز است.
چون اولین بار در دو فرصت در منطقه از تبریز خیابان کشی شده یکی در زمان شاه صفی و یکی هم در دوره عباس میرزا که این خیابان ها را کهنه خیابان می گفتند مقابل مسجد کبود که محله خیابان و چهار راه منصور و مسجد کریم خان را این خیابان کهنه به بازارچه خیابان و رنگی بازار مربوط می ساخت که متأسفانه این بافت قدیمی را تخریب کردند و تا امروز به نوسازی این منطقه اقدام نشده است.
در محدوده تپه لی باغ، کوی و برزن و چندین کوچه قدیمی نیز نام خود را همچنان حفظ کرده اند.
گوموش قیه که در داخل باغات این منطقه صخرهای بزرگ بود مانند نقره که گوموش قیه گفته اند بعد دمشقیه کردند.
حلمه دربندی که قبلا باغ حسن فاسونیه چی بود از جنوب به باغات مارالان و از شمال به باغات قوردمیدانی وصل می شد.
سالار در بندی که محل امتداد و قدرت و سکونت شادروان باقرخان سالار ملی بود و سالار مسجدی که امروزه سالار شهیدان است.
بالاحامام - کلانتر کوچه - آش توکن قبرستان که امروزه محل دبیرستان شیخ محمد خیابانی است، سیدلر کوچه سی پشت دبیرستان طالقانی یا منصور سابق که به اول خیابان حافظ و مارالان وصل می شد.
و اما چرا این قسمت از شهر را تپه لی باغ گویند.
در قدیم ارباب این باغ از ثروتمندان شهر برای آبیاری باغش استخری می سازد که خاک خاکبرداری این استخر را روی هم در کنار دیوار باغ انباشته می کند به شکل تپه بلند که نظیر آن در هیچکدام از باغات و محلات وجود نداشت.
بنابراین به این نام مشهور شد زیرا هر باغی به نام ارباب و مالک آن شهرت یافته بود. سراسر محلات شرق تبریز که همه جا تا چشم کار می کرد در دروازه تهران و شاطر على دوزی ( شاطرانلو ) باغ بود مخصوصا محله خیابان که آب این باغات از استخر بزرگ ائل گولی تأمین می شد یعنی وقتی آن استخر بزرگ پر می شد و آب را باز می کردند تمام مسیر جاده ای را سیراب می کرد.
آب این استخر طبق قانونی که در زمان عباس میرزا تنظیم شده بود بین اهالی روستای ایل گولی و باغات تپهلی باغ - پیکریه، باغ حاجی محمدعلی حیدرزاده ، باغ کارخانه ظفر، باغ کارخانه ریسندگی، حاج یوسف آقا قزوینی و دانشگاه امروزی که باغ دکتر علم الهدی و دکتر موسوی بود و به اجاره به اکبر بامادور و کاظم قوزقوزی و قهوه خانه چمن گلی داده بودند که در نزدیکی دانشگاه امروزی هم از آب ایل گولی سیراب می شد و هم چندین رشته قنات پر آبی بود که از یانیق داغی به سوی شهر روان و جریان داشت مشهورترین قنات کهریز که محله خیاوان و تپه لی باغ را سیراب می کرد قنات زبیده خاتون بود که به عیال هارون الرشید عباسی نسبت می دادند آب آن بسیار گوارا و پرآب ترین قنات تبریز بود و قنات خواجه قاسم، قنات کشیش، قنات فتح آوا ( پتاوا ) از جمله قنات هایی بودند که نادر میرزا در کتاب معروف خود به آنها اشاره کرده است.
هم اکنون این منطقه در خیابان امام خمینی (ره) تبریز واقع شده و یکی از مناطق پر جمعیت شهر به حساب می آید که تراکم مغازه ها و منازل آن منطقه را به یکی از مناطق سرزنده شهر تبدیل کرده است.
انتهای پیام/