گزارش نصر از چگونگی همدردی با افرادی که عزیزانشان را از دست می دهند/
خداحافظی غریبانه با متوفیان کرونایی
نصر: این روزها را در شرایطی سپری می کنم که دائم در استرس مبتلا شدن به ویروس کرونا هستیم. گاهی با خودمان فکر می کنیم که اگر شخص خودمان به خودی دچار این ویروس شویم، مشکلی نیست ولی اگر عزیزانمان درگیر این بیماری شوند چقدر تحمل کردنش برایمان عذاب آور است.
به گزارش نصر، در بین آثار زیانباری که کووید 19 به بار آورده، تدفین غریبانه متوفیان و ممنوعیت برگزاری مجالس ترحیم و غم های ناشی از آن، از غمگین ترین آثار شیوع این ویروس همه گیر جهانی است.
اگر قبل از فراگیری کووید 19 فردی از دنیا می رفت، همه اقوام، دوستان و آشنایان دور و نزدیک، دورهم جمع می شدند و صفر تا صد کارها را انجام می دادند و اجازه نمی دادند بار مصیبت و هجران عزیز ازدست رفته برشانه های بازماندگان تا این اندازه سنگین باشد و غمناک باشد.
همین حضور و همین مراسم ها برای بازماندگان متوفی قوت قلب بود، از داغ آن ها می‌کاست، دلشان گرم می شد به اینکه کسانی حواسشان به آن ها هست و سنگینی فراق کمتر می شد، همین‌که کسی می آمد و دست بر شانه بازماندگان می گذاشت، از زمین بلندشان می کرد و جمله «خدا رحمت اش کند» را می گفت و سرسلامتی می داد، بخشی از دردها را تسکین می داد.
حال با تمام این مصیبت ها، در واقع این روزها ما از خودمان مراقبت می کنیم تا مبادا ناقل این بیماری شویم که یکی از نزدیکانمان به واسطه ما به کرونا مبتلا شود. از طرفی هم در این مدت خبر مرگ خیلی از اطرافیانمان را شنیده ایم که حالا یا به واسطه این ویروس فوت شده اند یا به واسطه بیماری های دیگر.
اما چیزی که این وسط برای تمام خانواده های داغ دار یکسان است، نحوه ی سوگواری شان برای از دست دادن عزیزشان است. سوگواری هایی که به روش قبل در قبرستان یا مجالس عزاداری انجام نمی‌شود و ممکن است شخص داغ دار بیش از پیش احساس تنهایی کند و همین به وجود آمدن حس تنهایی، کنار آمدن با داغ به وجود آمده را برای او سخت تر کند. سؤالی که پیش می آید این است که در این شرایطی که امکان همدلی و همدردی حضوری با فرد سوگوار وجود ندارد، اطرافیان باید چه کار کنند؟
همدردی بیانی
یک کارشناس ارشد روانشناسی به همدردی بیانی اشاره کرد و گفت: اولین مدل همدردی با اشخاص همدردی‌های لفظی و بیانی است. شاید خودتان متوجه اعجاز جملاتی که می‌گویید، نشوید. اما کافی است زمانی که فردی در غمی غوطه‌ور است با جملاتی که به او حس ارزشمندی می‌دهد، آرامش کنید.
"عطیه میرزا امیری" افزود: گفتن عباراتی مثل «من کمکت می کنم یا هر کاری که از دستم بر بیاید، انجام می دهم»، باعث می شود فرد عزادار احساس مثبتی داشته باشد نه اینکه تصور کند شما او را تحت کنترل گرفته اید.
وی به همدردی عملی اشاره کرد و تصریح کرد: اگر اشتباه نکنم، در کشور کانادا رسم بر این است که اگر فردی عزادار شد تا مدتی همسایه ها و آشنایان برای او غذا درست می کنند و در خانه شان می برند. چون کسی که با غمی تازه روبرو شده باشد، توان غذا خوردن ندارد، چه برسد به اینکه غذا بپزد.
وی اذعان کرد: وقتی چنین کاری برای فرد داغدیده انجام می دهید علاوه بر اینکه جسم او را تقویت می کنید با چنین ابراز محبتی دلش را آرام می کنید. با وجود آنکه گفتن عبارت «اگر به چیزی نیاز داری، به من خبر بده» می تواند کمک کننده باشد، ولی در حقیقت این جمله فرد عزادار را متعهد می کند تا کاری برای انجام به شما بسپارد. به جای گفتن این جمله، خودتان یک گزینه را انتخاب کنید و به او بگویید که انجامش می‌دهید. گاهی کوچک ترین کمک، بیشترین ارزش و تأثیر را بر جای می گذارد.
میرزا امیری تصریح کرد: شستن و اتو کردن لباس ها یا دیگر وظایف خانه داری، خرید کردن مایحتاج خانه یا هر کار دیگری که ممکن است از حوصله فرد عزادار خارج باشد، می تواند بسیاری از برنامه های روزانه او را پیش ببرد. به جای آنکه به دنبال جملات مناسب برای تسکین دادن به فرد عزادار باشید، سعی کنید کار مفیدی برایش انجام دهید.
این کارشناس ارشد روانشناسی به همدردی عمقی اشاره کرد و گفت: گاهی گفتن برخی از کلمات به فرد عزادار، تاثیر معکوسی روی او می گذارد. انتظار قوی بودن از او و گفتن این جمله که «تو قوی هستی و از پس این غم برمی آیی» حس منفی ای در فرد می گذارد. وقتی چنین حرفی می زنید، یعنی از آن فرد انتظار سوگواری ندارید و یا از او می خواهید هرچه زودتر خودش را جمع کند و به روال قبلی زندگی اش برگردد. جای این عبارت زمانی که به دنبال جملات مناسب هستید، بگویید: «زمانی که از درون احساس ضعف داریم، تلاش کردن برای قوی و محکم به نظر رسیدن، ما را خسته می کند. پایه های آسیب دیده قدرت و توان ما باید در طول زمان ترمیم شود.» به او بگویید که قوی ماندن در این شرایط سخت است و اگر نمی تواند به حس و حال معمول برگردد، کاملا طبیعی است. همین جملات، فشار وارد شده به فرد سوگوار را کاهش می دهد و تاثیری دارد که شاید در آن لحظه احساسش نکنید.
میرزا امیری با اشاره به همدردی معکوس و منفی ابراز کرد: در این شرایط سعی نکنید داستان و خاطراتی از خودتان را به فرد عزادار تعریف کنید. حتی اگر تصور می کنید این موقعیت با شرایط مرتبط است، این کار را نکنید. هر چقدر هم که بخواهید با او همدل باشید، از دست دادن یکی از نزدیکان با همه ترسناک بودنش، برای همه یکسان نیست. اگرچه افراد عزادار در حال عبور از مسیر و مرحله سختی از زندگی هستند، ولی اگر شما کنار آن ها باشید، تحمل این بار ساده تر می شود.
وی به همدردی حمایتی اشاره کرد و افزود: علم روان شناسی به ما می گوید که نباید در رابطه با حال بد داشتن، حس بدی داشته باشید. این نکته برای عزاداری و سوگواری نیز صدق می کند. احساس ناراحتی، غم، اندوه و خشم برای سوگواری طبیعی است و باید در روند سوگ، فرد عزادار هر مرحله ای را طی کند. پس اگر به فرد عزادار بگویید که داشتن این احساسات منفی مشکلی به وجود نمی آورد، او را به میزان زیادی حمایت کرده اید.
وی در پایان اظهار کرد: باید بر احساسات فرد سوگوار متمرکز باشید. او را تحت کنترل خود نگیرید و به جای آنکه به او بگویید باید چگونه احساس کند، اجازه دهید خودش باشد. حتی اگر دیدگاه به زندگی در فرد عزادار تغییر کند، به او اطمینان بدهید که بی دریغ حمایتش می کنید.
گزارش نصر حاکی است به راستی چه دردی را تحمل می کند آن فردی که عزیز خود را این گونه بدرقه می کند، آن هم تنهای تنها، بدون اینکه کسی باشد که زیر بغل هایش را بگیرد و آرامش کند؟!
آری " گنجشک‌ها! از شانه هایم برنخیزید/ روزی درختی زیر این ویرانه مرده است".
گزارش از سحر مغفرت
انتهای پیام/
سحر مغفرت