۹ دی؛ بازتعریف نقش مردم در صیانت از ثبات سیاسی و امنیت ملی 

به گزارش نصر، پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸، کشور با فضای پرتنش سیاسی و اجتماعی مواجه شد. بخشی از جامعه نسبت به روند و نتایج انتخابات دچار تردید و اعتراض شد و این اعتراض‌ها به‌تدریج از مسیرهای قانونی فاصله گرفت. در این میان، ضعف در پذیرش سازوکارهای رسمی حل اختلاف، دامن‌زدن به بی‌اعتمادی عمومی و ورود جریان‌های معارض با اصل نظام، زمینه‌ساز بحرانی شد که وحدت و امنیت ملی را تهدید می‌کرد.

از منظر اصول انقلاب اسلامی و به‌ویژه اصل مردم‌سالاری دینی، قانون‌گرایی و استقلال تداوم چنین وضعیتی می‌توانست به تضعیف سرمایه اجتماعی نظام و فراهم‌شدن بستر سوءاستفاده دشمنان خارجی بیانجامد. حوادثی که حتی به هتک حرمت شعائر دینی و مذهبی هم انجامید، برای بخش بزرگی از جامعه نشانه‌ای بود که بحران از سطح اختلاف سیاسی فراتر رفته و به چالشی ملی بدل شده است.

در چنین شرایطی، ضرورت اصلی کشور بازگشت به آرامش، حفظ انسجام ملی و دفاع از چارچوب‌های بنیادین انقلاب اسلامی بود. واقعه تاریخی ۹ دی پاسخی اجتماعی به این ضرورت‌ها محسوب می‌شود؛ حضور فراگیری که نشان داد بخش قابل توجهی از مردم، با وجود تفاوت دیدگاه‌های سیاسی، در اصول کلان نظام، استقلال کشور و حرمت ارزش‌های دینی اشتراک نظر دارند.

این حضور را می‌توان نمونه‌ای از کنش آگاهانه مردمی دانست؛ کنشی که نه از سر هیجان زودگذر، بلکه در واکنش به احساس خطر نسبت به مسیر کلی انقلاب و جامعه شکل گرفت.

یکی از ابعاد مهم ۹ دی، پیوند آن با مفهوم «بصیرت» در آموزه‌های اسلامی است. در اندیشه اسلامی، بصیرت به‌معنای توانایی تشخیص حق از باطل در شرایط غبارآلود و پیچیده است. رفتار جمعی مردم در این روز نشان داد که بخش بزرگی از جامعه، در بزنگاه‌های حساس، می‌تواند میان اعتراض، نقد و تخریب تمایز قائل شود.

این روحیه ریشه در فرهنگ دینی ایران دارد؛ فرهنگی که بر مسئولیت اجتماعی، دفاع از حق، و تقدم مصالح عمومی بر منافع فردی یا جناحی تأکید می‌کند. ۹ دی از این منظر، جلوه‌ای از «امر به معروف اجتماعی» و احساس مسئولیت جمعی در برابر سرنوشت کشور بود.

در سطح کوتاه‌مدت، ۹ دی به کاهش تنش‌های خیابانی و بازگشت نسبی ثبات سیاسی کمک کرد و پیام روشنی از وزن اجتماعی حامیان نظام به داخل و خارج کشور ارسال نمود. در سطح بلندمدت‌تر، این رویداد به‌عنوان تجربه‌ای تاریخی، اهمیت قانون‌گرایی، نقش مردم در حفظ نظام و خطرات گسست اجتماعی را برجسته ساخت.

همچنین ۹ دی نشان داد که سرمایه اصلی جمهوری اسلامی نه صرفاً ساختارهای رسمی، بلکه پیوند میان مردم، ارزش‌های دینی و هویت ملی است؛ پیوندی که در شرایط بحرانی می‌تواند نقش تعیین‌کننده ایفا کند.

رویداد ۹ دی برای شرایط امروز هم چند درس اساسی دارد: نخست، اهمیت گفت‌وگو و حل اختلاف‌ها در چارچوب قانون و نهادهای رسمی. دوم، ضرورت ارتقای سواد سیاسی و رسانه‌ای جامعه برای جلوگیری از شکل‌گیری سوءتفاهم‌ها و دوقطبی‌های مخرب. سوم، یادآوری این نکته که بصیرت و مشارکت آگاهانه مردم، همواره مهم‌ترین پشتوانه ثبات و پیشرفت کشور بوده و هست.

در نهایت، ۹ دی یک یادآوری تاریخی است: اینکه انقلاب اسلامی صرفاً یک واقعه متعلق به گذشته نیست، بلکه فرایندی زنده است که تداوم آن به آگاهی، مسئولیت‌پذیری و اخلاق جمعی جامعه وابسته است.
انتهای پیام/