ویروس کرونا و خطر فروپاشی اقتصاد جهانی

چنین به نظر می رسد که سرانجام پرنده ای بسیار کمیاب بر سیاره ما فرود آمده است.
مودیز آنالیتیکز ویروس کرونا را «یک قوی سیاه که شبیه هیچ قوی دیگری نیست» نامیده است. آنتونی فوسی مدیر«موسسه ملی آلرژی و امراض مسری» نیز می گوید: «این ویروس به شدت قابل انتقال است و تقریبا با اطمینان می توان گفت که همه گیر خواهد شد.»
یک تحلیلگر معتبر وال استریت گفته است که این ویروس هم بر عرضه و هم تقاضای جهانی تاثیر خواهد گذاشت و در نهایت «چین را فلج خواهد کرد.»
اما وال استریت در برابر این پیشگویی ها شانه بالا انداخته و در یک وضعیت شیدایی دیرهنگام تمام تلاشش را به خرج می دهد تا خود را متقاعد کند – تقریبا بدون هیچ گونه شواهد و مدارکی- که این ویروس قابل علاج است. وال استریت نه تنها با همه گیر شدن ویروس مخالف است، بلکه در این حال و هوای پریشان حواس، بازارها را به سمت اوج های دائمی هل می دهد، انگار بخواهد عناد خود را با هر گونه عقلانیت فضولی نشان دهد که می تواند مانع از این جنون شود.
استفن روچ اقتصاددان ارشد پیشین مورگان استنلی می گوید که شیدایی وال استریت مضحک است: «این بازاری است که در آن اگر اعلام کنید که همین الان  جنگ جهانی سوم به راه افتاده، آنها برای بازسازی دندان تیز خواهند کرد.»
تسلا در کمتر از یک ماه ارزش خود را دو برابر کرده. به نظر می رسد که هیچ چیز نمی تواند جلو این سرسام را بگیرد.
اما فرانسس کالینز مدیر ان آی اچ می گوید که این بیماری جدی است و قابلیت انتشار غیر قابل باوری دارد. یک نفر تنها 15 ثانیه بعد از قرار گرفتن در معرض آن آلوده شده است و این تازه از فاصله دور بوده است.
واقعیت این است که این بیماری هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، قابلیت انتقال آن وحشتناک است و صریح بگویم، ما هنوز هیچ چیز ندیده ایم.
پس اجازه دهید در برخی از اشارات مفاهیم کند و کاو کنیم. بیایید برای لحظه ای به خانه مقوایی – که همان اقتصاد جهانی باشد- نگاهی بیندازیم که این قوی سیاه بر فراز آن پرواز می کند. این خانه بر شالوده یک بدهی غیرقابل تصور 253 تریلیون دلاری بنا شده، چیزی که صندوق بین المللی پول مکررا هشدار داده حجم آن بسیار هنگفت و فاحش است. این بدهی سه برابر بیشتر از کل تولید ناخالص داخلی جهانی است.
یانیس واروفاکیس وزیر دارایی پیشین یونان زمانی گفته بود که اگر شما 10 هزار دلار را از یک بانک وام بگیرید و شغلتان از از دست بدهید، این شما هستید که توی دردسر می افتید، اما اگر یک میلیون دلار وام بگیرید، این بانک است که گرفتار دردسر می شود. اگر ویروس کرونا باعث تعجیل در بروز یک رکود جهانی یا بدتر از آن شود، چه بر سر آن 253 تریلیون دلار بدهی تعهد شده می آید که نمی توانند بازپرداخت شوند؟
ما از «خیلی بزرگ تر از آن است که شکست بخورد» چیزهای زیادی شنیده ایم، اما واقعیت مسئله این است که «خیلی بزرگ تر از آن است که نجات داده شود!». این سطوح بدهی نجومی به خصوص در بازارهای در حال ظهور به سادگی ممکن است بسیار بزرگ تر از آن باشد که با چاپ پول بیشتر بتوان آن را نجات داد.
بعلاوه با در نظر گرفتن بازار پول نقد، یک دلار در حال فروپاشی یا تکرار رکود بزرگ - اتفاقی که کریستالین گریگوریوا از صندوق بین المللی پول به آن اشاره کرده – این خانه مقوایی در حال فروریختن یک مشکل دیگر نیز دارد که باید در نظر گرفت و آن شرارت و بی رحمی بازار مشتقات است.
مشتقات مقصر اولیه در بروز رکود بزرگ بود، اما بیشتر ناظران احساس می کردند که مشتقات  با قواعد والکر به راحتی قابل گوشمالی است و دیگر یک تهدید نخواهد بود. پس توجه زیادی به آن نشد.
امروزه بازار مشتقات عملا تا 1.4کوآدریلیون رشد کرده است. حجم مشتقات تجارت شده به شدت افزایش پیدا کرده است. باورتان بشود یا نه بورس بازی در بازار مشتقات سه برابر بیشتر از اندازه آن در ابتدای بحران مالی است. در هر  روز بیشتر از 6 تریلیون و 500 میلیارد دلار شرط بندی می شود و قماربازان به گونه ای در این کازینو جمع می شوند که انگار هیچ فردایی در کار نیست.(خب گرچه شاید حق با آنها باشد، شاید فردایی نباشد!)
اما بیایید این قدر منفی نگر نباشیم. باید سعی کنیم کمی خوشبین باشیم یا دست کم قدری تخیل بی ضرر داشته باشیم: شاید یک درمان واقعی برای این ویروس پیدا شود و بی فکری و سبکسری وال استریت به طور کامل توجیه شود. اگر چنین شود ما می توانیم بنشینیم و نظاره کنیم که این قوی سیاه بی آزار به دوردست ها پرواز می کند و در شیدایی بازار گم می شود و «داو» همواره رو به ترقی، ارزش هایی در اندازه های غیرممکن، بورس بازی مشتقات که دم به دم بزرگ تر می شود و کوه هایی از دیون شرکتی، خصوصی و مستقل همچنان ادامه پیدا می کند
ویروس علاج می شود. قوی سیاه به دوردست ها پرواز می کند. پوف، راحت شدیم!
آه! چقدر لذت دارد رها و بی دغدغه در جهان مصنوعی توافقات بازخرید، تسهیل کمی و تمام آن دیون گرانبها و اهرمی که همچنان به حمایت از این خانه مقوایی زیبا ادامه می دهد؛ جایی که همچنان می توانیم آن را خانه خود بنامیم...دست کم فعلا.

جری کرات (Jerry Kroth) استادیار دانشگاه سانتا کلارا، کالیفرنیا
 انتهای پیام/