به گزارش نصر، اگرچه بخش زیادی از کلسیم مورد نیاز بدن از طریق رژیم غذایی تأمین می‌شود، اما در برخی شرایط، مصرف قرص کلسیم به عنوان مکمل ضروری می‌شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چه کسانی باید قرص کلسیم مصرف کنند و در چه شرایطی این مکمل می‌تواند مفید یا حتی ضروری باشد.
۱. زنان باردار و شیرده
در دوران بارداری، جنین برای ساخت استخوان‌ها و دندان‌های خود به مقدار زیادی کلسیم نیاز دارد. اگر مادر کلسیم کافی دریافت نکند، بدنش از استخوان‌های خودش برداشت می‌کند. این موضوع ممکن است در درازمدت منجر به کاهش تراکم استخوان و بروز مشکلات مفصلی و اسکلتی شود. همچنین در دوران شیردهی، بخش زیادی از کلسیم از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود.
نکته مهم:
مطالعات نشان داده‌اند که کمبود کلسیم در بارداری می‌تواند با عوارضی مثل فشار خون بارداری و پره‌اکلامپسی مرتبط باشد. بنابراین مکمل‌یاری در این دوره، به‌ویژه برای زنانی که لبنیات مصرف نمی‌کنند، بسیار مهم است.
۲. زنان یائسه
یائسگی یکی از اصلی‌ترین عوامل خطر در کاهش تراکم استخوان است. کاهش سطح استروژن پس از یائسگی، باعث افزایش سرعت جذب مجدد استخوان (Bone resorption) و کاهش تولید استخوان جدید می‌شود.
مکمل‌های کلسیم به همراه ویتامین D می‌توانند روند تحلیل استخوان را کند کرده و خطر شکستگی به‌ویژه در ناحیه لگن، ستون فقرات و مچ را کاهش دهند.
۳. افراد بالای ۵۰ سال
با افزایش سن، جذب کلسیم از روده کاهش یافته و عملکرد کلیه‌ها در فعال‌سازی ویتامین D کاهش می‌یابد. در عین حال، فعالیت فیزیکی کم و کاهش توده عضلانی نیز استخوان‌ها را آسیب‌پذیرتر می‌کند.
پیشنهاد علمی:
برای این گروه، مصرف روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم همراه با ۸۰۰ واحد بین‌المللی (IU) ویتامین D توصیه می‌شود، البته با نظر پزشک.
۴. افراد با رژیم غذایی ناکافی
افرادی که به هر دلیلی (رژیم وگان، آلرژی به لاکتوز، یا فرهنگ غذایی خاص) لبنیات و سایر منابع غذایی کلسیم را محدود کرده‌اند، در معرض کمبود مزمن قرار دارند. منابع غیرلبنی کلسیم مانند بادام، کنجد، سبزیجات تیره رنگ و آب معدنی غنی‌شده نیز کافی نیستند.
در این شرایط، مکمل کلسیم یک ابزار پیشگیری محسوب می‌شود.
۵. بیماران دارای اختلالات جذب یا متابولیسم
برخی بیماری‌های گوارشی و کلیوی باعث کاهش جذب کلسیم یا دفع بیشازحد آن می‌شوند. مثال‌ها:
بیماری سلیاک و کرون: التهاب مزمن دیواره روده باعث اختلال در جذب کلسیم می‌شود.
بیماری‌های کلیوی مزمن: باعث عدم تعادل در سطوح فسفر و ویتامین D شده و در نهایت باعث برداشت کلسیم از استخوان‌ها می‌شود.
هایپوفانکشن غدد پاراتیروئید: منجر به کاهش سطح کلسیم خون و افزایش خطر تشنج و مشکلات عصبی می‌شود.
۶. کودکان و نوجوانان
دوره نوجوانی یکی از بحرانی‌ترین دوران‌ها برای شکل‌گیری توده استخوانی است. بیش از ۹۰٪ جرم نهایی استخوان تا پایان نوجوانی شکل می‌گیرد.
اگر در این دوران کلسیم کافی دریافت نشود، فرد در بزرگسالی استعداد بیشتری به پوکی استخوان خواهد داشت.
۷. ورزشکاران حرفه‌ای
در تمرینات شدید ورزشی، بدن ممکن است به دلیل تعریق زیاد، بخشی از کلسیم خود را از دست بدهد. همچنین فشار فیزیکی بر استخوان‌ها نیاز به بازسازی و تقویت اسکلت را افزایش می‌دهد.
در صورتی که رژیم غذایی کافی نباشد، مکمل کلسیم می‌تواند از تحلیل رفتن استخوان جلوگیری کند.
۸. افراد با مصرف داروهای خاص
برخی داروها باعث کاهش جذب کلسیم یا افزایش دفع آن می‌شوند. از جمله:
کورتون‌ها (Prednisolone)
داروهای ضد صرع
مهارکننده‌های پمپ پروتون (مثل امپرازول)
در این بیماران، مصرف مکمل باید با مانیتورینگ منظم سطح کلسیم انجام شود.
نکاتی حیاتی پیش از شروع مصرف قرص کلسیم
مصرف خودسرانه نکنید
برخلاف تصور عمومی، مصرف زیاد
قرص کلسیم خطرناک است. مصرف بیشازحد آن می‌تواند منجر به سنگ کلیه، یبوست مزمن، کاهش جذب آهن و زینک، یا حتی رسوب در عروق و اختلالات قلبی شود.
دوز مناسب را بشناسید
بیشترین دوز قابل جذب در یک وعده حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم است. اگر نیاز به مصرف بیشتر دارید، دوز را تقسیم کنید.
نوع مکمل مهم است
کلسیم سیترات: جذب بهتر، مناسب برای افرادی با اسید معده کم
کلسیم کربنات: اقتصادی‌تر، نیاز به مصرف همراه غذا دارد
جمع‌بندی: آیا شما به قرص کلسیم نیاز دارید؟
اگر در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرید، به احتمال زیاد نیاز به بررسی سطح کلسیم و مشورت با پزشک دارید:
زن باردار، شیرده یا یائسه هستید
بالای ۵۰ سال سن دارید
رژیم غذایی‌تان محدود به منابع غیرلبنی است
یکی از بیماری‌های گوارشی یا کلیوی دارید
ورزشکار حرفه‌ای یا نوجوان در حال رشد هستید
یادتان نرود، مکمل‌ها جایگزین تغذیه سالم نیستند؛ بلکه تکمیل‌کننده یک سبک زندگی هوشمندانه هستند.
انتهای پیام/