برجستگی اخلاق در اشعار پروین

 پدرش، یوسف اعتصامی، نویسنده و مترجم برجسته‌ای بود که نقش مهمی در پرورش استعداد شعری پروین داشت. مادرش نیز شاعری هنرمند بود که به نام "شوری" شناخته می‌شد.
پروین از کودکی به یادگیری زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی پرداخت و از هفت سالگی شروع به سرودن شعر کرد. او در مدرسه آمریکایی تبریز به تحصیل پرداخت و در سال ۱۳۰۳ با رتبه برتر فارغ‌التحصیل شد.
در سال ۱۳۱۳ ازدواج کرد، اما این ازدواج به دلیل اختلافات فکری به جدایی انجامید. پروین مدتی به عنوان کتابدار در کتابخانه دانشسرای عالی تهران فعالیت کرد.
دیوان اشعارش، شامل ۶۰۶ شعر است که در قالب‌های مثنوی، قطعه و قصیده سروده شده‌اند.
پروین در ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ بر اثر بیماری حصبه درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد. او به دلیل سبک خاص شعری خود، به ویژه در قالب مناظره و استفاده از تمثیل، همچنان یکی از نمادهای ادبیات فارسی است.

بزرگــــی داد یــک درهـــــم گدا را که هنگام دعا یاد آر ما را
یکی خندید و گفت این درهـــم خرد نمی‌ارزید این بیع و شرا را

شعرهای پروین اعتصامی تأثیر عمیقی بر جامعه ایران داشته و همچنان الهام‌بخش نسل‌های مختلف است. او با استفاده از زبان ساده و تمثیل‌های قوی، توانست پیام‌های اجتماعی، اخلاقی و انسانی خود را به شکلی مؤثر به مخاطبان منتقل کند.
پروین با پرداختن به موضوعاتی مانند عدالت، حقوق زنان و نابرابری‌های اجتماعی، جامعه را به تفکر و تغییر دعوت کرد. اشعار او به‌ویژه در دوره‌ای که زنان کمتر در عرصه‌های اجتماعی حضور داشتند، صدای قدرتمندی برای حقوق و نقش زنان بود.
اشعار پروین با پیام‌های اخلاقی و انسانی خود، به تربیت نسل‌هایی کمک کرد که به ارزش‌های اخلاقی و عدالت اجتماعی اهمیت می‌دهند.

نیـــک‌نامی نباشــــد از ره عجـــــب خنگ آز و هوس همی راندن
روز دعـــــــوی چو طبل، بانگ زدن وقت کوشش ز کار وا ماندن
خســـــتگان را ز طعنه، جان خــستن دلِ خلقِ خدای رنجاندن
خود سلیــــمان شدن به ثروت و جاه دیگران را ز دیو ترساندن
با درافـــتادگان ســــــتم کــــــردن زهر را جایِ شهد نوشاندن
اندر امــــید خـــــوشه هــــــــوسی هر کجا خرمنی‌ست سوزاندن
گویمـــــت شرط نیک‌نامی چیست؟ زآنکه این نکته بایدت خواندن
خاری از پای عاجــــزی کـــــــندن گردی از دامنی بیفشاندن

سبک منحصر به ‌فرد پروین در استفاده از مناظره و تمثیل، الهام‌بخش بسیاری از شاعران و نویسندگان پس از او بوده است. او همچنین با اشعار خود به نقد شرایط اجتماعی و سیاسی زمانه‌اش پرداخت و به‌طور غیرمستقیم به مسائل مهمی مانند فقر، ظلم و نابرابری اشاره کرد.
پروین اعتصامی نه تنها در زمان خود، بلکه در دوران معاصر نیز به عنوان یکی از نمادهای ادبیات اجتماعی ایران شناخته می‌شود.
او در اشعار خود، به مضامین گوناگونی پرداخته است که همگی بازتاب‌دهنده تفکر عمیق و دغدغه‌های اجتماعی، اخلاقی و انسانی او هستند.

به قلم طاهر خیری
انتهای پیام/