عرضه معابر شهر بین خودروهای شخصی و ناوگان حمل و نقل عمومی باید متفاوت باشد

به گزارش نصر، امین صدرایی در حاشیه سلسله نشست‌های هیات اندیشه ورزی شهید فخری زاده فرمانداری تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که ترافیک، یک مقوله چند بعدی بوده و پارامترهای مختلفی بر آن تاثیرگذار هستند، اظهار کرد: حمل و نقل به عنوان یک زیرساخت، استخوان بندی اقتصادی یک کشور محسوب شده و در تمامی فرایندها و رویدادها نقش اساسی دارد.
وی در خصوص وضعیت کنونی حمل و نقل در کشورمان، افزود: سال‌های گذشته، مسئولان به زیرساخت‌های حمل و نقل کشور در حیطه خارج از شهرها توجه جدی داشته و تمرکز خود را بیشتر بر روی حمل و نقل خودرو محور گذاشته‌اند اما طی این مدت به جز تهران، وارد بحث حمل و نقل درون شهری در سایر شهرها نشده‌اند.
وی ادامه داد: شهرهای کشورمان تا سال‌های اخیر، مشکلات ترافیکی چندانی نداشتند، تعداد خودروها به خاطر هزینه آن کم بود و مردم بیشتر تمایل به پیاده روی و دوچرخه سواری داشتند، از این رو مطالعات چندانی نیز در زمینه حمل و نقل درون شهری انجام نگرفته است اما با ایجاد ترافیک در داخل شهرها، توجهات به سمت حمل و نقل داخل شهرها نیز جلب شد و عوامل ترافیک زا به مرور خودی نشان دادند.
صدرایی با بیان این‌که تشدید ترافیک در شهرها، چند دلیل مختلف دارد، تشریح کرد: مباحث اقتصادی، کاربری زمین، مدیریت عرضه و تقاضا، اعمال قانون و فرهنگ ترافیکی از جمله علل اصلی موضوع ترافیک در شهر هستند.
وی در خصوص مباحث اقتصادی، گفت: مدیریت شهری در مباحث اقتصادی تقریبا دستش باز نیست. مثلا قیمت سوخت یک بحث کلان است و مردم با توجه به هزینه پایین آن، ترجیح می‌دهند که بیشتر از خودروی شخصی استفاده کنند، از این رو با توجه به وضعیت اقتصادی و راحتی که خودروی شخصی به فرد می‌دهد، مطلوبیت استفاده از آن بیشتر بوده و به صورت مستقیم در ترافیک شهری تاثیر دارد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به بالا بودن مطلوبیت استفاده از خودروی شخصی ناشی از مسائل اقتصادی، شهرداری نمی‌تواند با کار تبلیغاتی، مردم را ترغیب کند که خودروی شخصی را کنار بگذارند.
مدیر دفتر مطالعات و برنامه ریزی سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل و نقل شهرداری تبریز با اشاره به بحث کاربری زمین نیز گفت: مدیریت شهری طی سال‌های گذشته در امر کاربری زمین نیز به درستی عمل نکرده و همچنان نیز این روند ادامه دارد. عدم مدیریت کاربری زمین یکی از عوامل مشکل زا و ترافیک زای مختص تبریز نبوده که در کنار ضعف حمل و نقل عمومی، ترافیک شهر را تشدید می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه تاکنون از روش‌های صحیح برای مدیریت کاربری زمین استفاده نکرده‌ایم و ضعف قانون به خصوص در بحث کاربری‌های پزشکی مزید بر علت شده تا درگیر کاربری‌های ترافیک زا شویم و مشکلات عدیده ترافیکی در تبریز ایجاد شوند. مجتمع‌های پزشکی جدیدالاحداث مجوز احداث دریافت کرده اما اکنون به عنوان مشکل ترافیکی شهر مطرح هستند و یا برخی از خیابان‌های شهر مملو از بنگاه‌های فروش خودرو هستند و عملا تردد خودروها در این خیابان مختل می‌شوند.
وی با اشاره به مطالعات طرح تفصیلی شهرها، افزود: شهرها بر اساس قانون دارای سلسله مراتب مصوباتی و برنامه‌های جامع و تفصیلی در خصوص نحوه مدیریت کاربری زمین هستند که طرح تفصیلی هر شهر متفاوت از سایر شهرها است. در این طرح، تمامی کاربری‌ها، وضعیت مشخصی دارند اما در عمل می‌بینیم که میزان رعایت این طرح تفصیلی در بحث شهرسازی پایین است.
صدرایی بر لزوم بررسی نحوه مدیریت کاربری زمین، درصد اجرای طرح تفصیلی در شهر و این‌که چند درصد از ترافیک‌های سنگین، نتایج تبدیل کاربری‌های مصوب به غیر مصوب هستند، تاکید کرد و گفت: این موضوعات باید در سطح ملی بررسی شوند.
وی تاکید کرد: اکنون روش‌های شهرسازی تغییر یافته و به روش‌های حمل و نقل محور تبدیل شده است یعنی پیش از توسعه شهر و ایجاد شهرک‌های جدید، ابتدا سیستم حمل و نقل عمومی و دسترسی به آن در منطقه تامین شده و سپس شهر را توسعه می‌دهند.
وی در تشریح بحث مدیریت عرضه و تقاضای حمل و نقل، اظهار کرد: مدیریت عرضه به معنای این است که چه تسهیلاتی در دستمان است تا بتوانیم آن‌ را به مردم عرضه و مدیریت کنیم. مثلا آیا می‌توان تمامی سطح معابر شهر را برای تمامی افراد آزاد کرد یا نه.
مدیر دفتر مطالعات و برنامه ریزی سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل و نقل شهرداری تبریز با بیان این‌که در بحث مدیریت عرضه باید بین عرضه تسهیلات ترافیکی بین خودروی شخصی و حمل و نقل عمومی تفاوت قائل شد، گفت: سطح معابر باید به گونه‌ای باشند که خودروهای شخصی در ترافیک بمانند اما سیستم حمل و نقل عمومی و خودروهای طرح‌های جدیدی چون خودروهای تمام سرنشین و یا هم‌پیمایی که اکنون در دنیا وجود دارند، بدون ترافیک و راحت تر طی مسیر کند و دارای اولویت بر سایر خودروها در مدیریت عرضه باشند.
وی با بیان این‌که نمود دیگر مدیریت عرضه، مدیریت عاقلانه سیستم‌های حمل و نقل عمومی در شهر است، اظهار کرد: اکنون به جز اتوبوس‌های سریع السیر در تبریز، سایر اتوبوس‌های سیستم حمل و نقل عمومی دارای راندمان بسیار پایین هستند.
وی افزود: آیتم‌های مختلفی مثل قابلیت اعتمادپذیری و برنامه ریزی در ارزیابی سیستم حمل و نقل عمومی وجود دارد. دلیل این‌که مردم تمایل بیشتری به استفاده از تاکسی‌های اینترنتی نسبت به اتوبوس‌ها دارند، این است که پوشش سیستم حمل و نقل عمومی در محل زندگی ضعیف است و از سویی تاکسی‌های اینترنتی، قابلیت برنامه ریزی دارند، بنابراین افراد حاضر هستند تا هزینه بیشتری بپردازند اما سروقت در محل باشند.
صدرایی گفت: یکی از معضلات مربوط به مدیریت عرضه در تبریز نیز این است که تمامی سیستم حمل و نقل شهری به مرکز شهر ختم می‌شود و این امر به ناحق به حق اجتماعی تبدیل شده و مردم انتظار دارند تا سیستم حمل و نقل عمومی، آن‌ها را به مرکز شهر بیاورد.
وی با اشاره به استفاده از سیستم پاره خطی حمل و نقل جهت مدیریت بهتر عرضه، گفت: بر اساس این سیستم، به جای این‌که یک اتوبوس یک مسیر 20 کیلومتری را طی کند، بخشی از آن را طی کرده و مسافران را به خط اتوبوس سریع السیر و یا مترو وصل می‌کند. با این روش، سرعت تردد اتوبوس شهری افزایش می‌یابد و قطعا رضایت نیز بالاتر خواهد رفت.
وی با بیان این‌که اکنون اتوبوس سریع السیر، تاکسی و سایر اتوبوس‌های بخش خصوصی به سمت مرکز شهر تبریز تردد می‌کنند، تاکید کرد: یک دیدگاه منطقی ما را به این سمت سوق می‌دهد که باید سیستم حمل و نقل عمومی برای مردم رایگان باشد زیرا هزینه‌ای که خودروهای شخصی به مردم تحمیل می‌کنند، دولت چندین برابر آن را فقط برای سیستم درمان و جبران بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا، سوانح ترافیکی هزینه می‌کند. این علاوه بر سایر هزینه‌هایی است که در سطح کلان برای رفع معظلات ناشی از ترافیک انجام می‌شود.
صدرایی با اشاره به بحث مدیریت تقاضا نیز گفت: باید دید که چند درصد مردم از سیستم عرضه شده حمل و نقل شهری استفاده می‌کنند و چه تقاضایی باعث می‌شود تا مردم به مرکز شهر بیایند. این موضوع هم به مباحث اقتصادی مربوط می‌شود. مردم حاضر هستند و یا باور دارند که قیمت کالاها در بازار با محل زندگی متفاوت است و یا عادت به خرید از مغازه قدیم‌شان دارند. احداث بازارچه‌های محلی با همان قیمت بازار جهت رفع نیازهای روزمره می‌تواند یکی از راهکارهای رفع این مشکل باشد.
وی، بحث شهرهای عمودی را یکی از راهکارهای کاهش تعداد و ابعاد سفر در داخل شهر عنوان کرد و گفت: اعمال محدودیت‌های ترافیکی که نوعی محدودیت عرضه است، باعث می‌شود تا مردم برای این‌که وارد این محدوده شوند، از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده کنند که لازمه این امر نیز توسعه سیستم حمل و نقل عمومی است.
وی، مدیریت هوشمند ناوگان حمل و نقل عمومی را یکی از راهکارهای حل مشکل مشخص نبودن ساعت تردد اتوبوس‌ها به ایستگاه‌ها عنوان کرد و افزود: استفاده از فناوری‌های جدید حوزه هوش مصنوعی و مدل سازی هوشمند می‌تواند به این امر کمک کند. علم و دانش طراحی این فناوری در کشورمان بوده و کارشنان خبره این حوزه نیز وجود دارد.
صدرایی خاطرنشان کرد: پیش از تمامی این مباحث گفته شده، موضوع عقلانیت مطرح است. آنقدر به بحث ترافیک اهمیت نداده‌ایم که امروز در سطح نخست معضلات شهری قرار گرفته است‌. اکنون شاهد گام‌های خوبی برای بهبود وضعیت ترافیک شهر از جمله خرید اتوبوس‌های جدید هستیم اما باید اصول مدیریت هوشمند در این حوزه رعایت شود و فقط بحث خرید تجهیزات مطرح نیست.
وی افزود: مدیریت هوشمند به مردم کمک می‌کند تا پیش از خروج از خانه و طی سفر، از وضعیت ترافیک سطح معابر شهر خبردار شوند.
وی با اشاره به بحث فرهنگ ترافیک شهروندان نیز گفت: اکنون پارک‌های دوبل، سرطان معابر شهر هستند. یک ذهنیت اشتباه در بین مردم وجود دارد که معتقد هستند، شهرداری باید پارکینگ بزند. احداث پارکینگ فقط باعث ترغیب شهروندان می‌شود که با فکر موجود بودن پارکینگ با خودروی شخصی تردد کنند و قطعا این امر به تشدید ترافیک خواهد انجامید.
انتهای پیام/