به بهانه ۲۳ فروردین، روز ملی دندانپزشک/

آن‌ها لبخندی زیبا هدیه می‌دهند

1402/01/23 - 20:02 - کد خبر: 90340
دندانپزشکی

نصر:  ۲۳ فروردین ماه روز ملی دندانپزشک نامگذاری شده تا فرصتی برای قدردانی از قشر تاثیرگذار و زحمت کش دندانپزشک فراهم شده و در کنار آن اهمیت سلامت دهان و دندان نیز یادآور شود. اما در این روز باید از دندانپزشکانی که فراتر از وظایف حرفه ای خود، وظیفه انسانی و دینی خود را نیز فراموش نکرده اند به صورت ویژه، یاد کنیم.

به گزارش نصر، در میان جامعه دندانپزشکان، هنوز هم کسانی هستند که بدون هیچ چشم داشتی کمک به هم نوع را جزئی از وظایف خود می‌دانند، کسانی که زیبایی لبخند را برای هم نوعان خود بدون هیچ چشمداشتی هدیه می‌دهند.
پای حرف‌های دندان پزشکانی می‌نشینیم که حالشان با کمک به هم نوع خود خوب می‌شود.
دکتر اسرافیل بالائی، مدیر گروه سلامت دهان و دندان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز به عنوان یکی از افرادی است که به صورت جهادی و داوطلبانه قلبش برای کمک به هم وطن خود می‌تپد.
از او در مورد خدماتی که در قالب گروه‌های جهادی در مناطق محروم ارائه می‌کند می‌پرسیم، می‌گوید: بالای ۱۰ بیمارستان صحرایی در مناطق محروم از جمله چاراویماق، هوراند، ورزقان، خداآفرین، سیه رود، مرند و سایر شهرستان‌ها احداث شده که خدمات دندانپزشکی در آن‌ها ارائه می‌شود.
او اضافه می‌کند: یکی از مهم‌ترین کارها در حوزه‌ی دندان پزشکی حذف دندان‌های عفونی است، عفونت باعث ایجاد سایر بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی و مفاصل می‌شود که با کشیدن این دندان‌ها عفونت را برطرف می‌کنیم.
وی اظهار می‌کند: با توجه به اینکه در هر مکانی ارائه خدمات دندان پزشکی امکان پذیر نیست و بعضی خدمات به زمان بیشتری نیاز دارد مثلا برای عصب کشی و پر کردن حداقل یک ساعت زمان لازم است و وقت اقتضاء نمی‌کند، بنابراین در بیمارستان‌های صحرایی به ندرت این گونه خدمات ارائه می‌شود ولی حذف دندان‌های عفونی یکی از مهم ترین کارهای ما در گروه‌های جهادی است.
وی ادامه می‌دهد: با حذف دندان‌های عفونی می‌توانیم به ترمیم و درمان ریشه نیز بپردازیم.
او به دیگر کارهای گروه‌های جهادی اشاره می‌کند و می‌افزاید: در برخی مناطق مرکزی ایجاد کرده‌ایم که دانشجویان با مشکلات جامعه و اقدامات پیشگیری از جمله فلوراید تراپی و فیشوتراپی آشنایی پیدا کرده و با نگرش پیشگیری مواجه شوند، شرایط را سنجیده و انگیره پیدا کنند تا بعد از فارغ التحصیلی در این راستا بهتر حرکت کنند.
وی اضافه می‌کند: هر ماه به صورت رایگان با برنامه‌ریزی در مراکز مختلف کارهای پیشگیری از جمله فلورایدتراپی، حذف دندان‌های عفونی و فیشوسیلانت تراپی انجام می‌دهیم مخصوصا برای افراد زیر ۱۴ سال این خدمات بیشتر ارائه می‌شود.
او بیان می‌کند: در بیمارستان‌های صحرایی تجهیزات زیادی وجود ندارد و خدمات دندانپزشکی به گونه‌ای است که روی صندلی ساده نمی‌توان خدمات ارائه کرد، ولی همه‌ این مشکلات به گونه‌ای حل می‌شود و با مشکلات دیگری از جمله کمبود خودروهای سیار مواجه هستیم.
او می‌گوید: وقتی نمی‌توانیم و فرصت، اجازه‌ی درمان تمام‌ دندان‌های افراد نیازمند مناطق محروم را به ما نمی‌دهد گویی تکه‌ای از قلبمان در آن مناطق جا می‌ماند و ناراحت می‌شویم.
او می‌گوید: در بعضی مناطق با امکانات‌ پایین، وقتی دردی از دردمند را دوا می‌کنیم آن موقع لبخند را روی سیمای همه‌ی همکارانم می‌بینم.
او ادامه می‌دهد: به مدت پنج روز در خداآفرین درمانگاه صحرایی برپا کردیم و هر روز حداقل ۱۰ دندان پزشک متخصص حضور داشتند، حدود پنج هزار دندانی که اندیکاسیون یا تجویز کشیدن داشت را حذف کردیم ولی در آخر باز هم کار نیمه تمام ماند و طی ماه‌های آینده برای ادامه درمان عازم این مناطق می‌شویم.
وی ادامه می‌دهد: از بابت نیروی انسانی کمبودی نداریم و در اکثر مناطق مرکز بهداشتی و درمانی وجود دارد و این مرکزها دارای یونیت دندان پزشکی هستند، خیرین می‌توانند در صورت تمایل با اضافه کردن خودروی سیار مجهز به یونیت در کم کردن آلام این افراد سهیم باشند.
از او درباره‌ی مشکلات دندان پزشکی می‌پرسیم، می‌گوید: در ایام کرونا دندانپزشک جزو پر مخاطرترین شغل‌ها بود و پزشک با یک بیمار مواجهه مستقیم داشت و چون مشکلات و درد دندان از طرف بیمار قابل تحمل نیست باید خدمات دندانپزشکی ارائه می‌شد و امکان انتقال کرونا با توجه به شرایط کار ما بیشتر بود و متاسفانه به خاطر کرونا چند نفر از همکاران ما شهید شدند.
او در خصوص مراحل خدمات دندانپزشکی می‌گوید: خدمات دندان پزشکی در سه مرحله جا می‌گیرد اولین اقدام این است که هیچ گونه پوسیدگی در دندان رخ نداده و می‌خواهیم از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم، مرحله‌ی دوم زمانی است که دندان‌ها دچار آسیب شده‌ و با ترمیم به درمان آن‌ها می‌پردازیم تا به حالت طبیعی خود برگردند، سومین مرحله بازتوانی، زمانی است که دندان را به طور کامل از دست داده‌ و با درمان‌های پروتزی و ایمپلنت آن دندان را جایگزین می‌کنیم.
وی به عمده مشکل موجود در مناطق محروم استان اشاره می‌کند و می‌گوید: مهم ترین موضوعی که مطرح است بحث استفاده از فلوراید مکمل است در شهر تبریز میزان فلوراید آب آشامیدنی حدود ۰/۲ppm است در حالی که با توجه به سرد سیر بودن تبریز باید میزان فلوراید نرمال، ۱/۲pmm باشد برای همین با توجه به استفاده افراد این مناطق از آب‌های مختلف برای شرب دندان‌های آسیب دیده‌ای زیادی دارند.
وی بیان می‌کند: راه‌های مختلفی برای رساندن این مقدار فلوراید به فلوراید نرمال برای افراد جامعه خصوصا کودکان زیر ۱۴ سال وجود دارد یکی از این راه‌ها اضافه کردن سیستمیک به آب آشامیدنی است ولی در عمل بسیار پرهزینه و پر دردسر است.
وی به مراحل بعدی برای افزایش فلوراید آب آشامیدنی اشاره می‌کند و یادآور می‌شود: دومین راه اضافه کردن نمک به آب‌های معدنی و بسته بندی شده است، ولی اکنون راحت ترین روش استفاده از فلوراید مکمل به صورت موضعی است این عمل به واسطه‌ی ژل فلوراید و وارنیش فلوراید توسط دندانپزشکان و یا استفاده از محلول فلوراید در منزل است.
او به استفاده از فلوراید مکمل تاکید می‌کند و می‌گوید: استفاده از فلوراید مکمل می‌تواند ۵۰درصد از پوسیدگی دندان جلوگیری کند درمان مشکلات دندانی از هزینه‌ی بالایی برخوردار است. بنابراین بهترین کار این است که در مرحله‌ی اول از پوسیدگی دندان‌های خود جلوگیری به عمل آوریم.
او به تاثیر سلامت دندان بر روح و جسم انسان اشاره می‌کند و می‌افزاید: دندان‌های دائمی سه وظیفه‌ی اصلی دارند؛ جوییدن، زیبایی، گفتار این سه عمل وظیفه این دندان‌ها است، دندان‌های شیری علاوه بر این سه وظیفه نگهدارنده فضا برای دندان‌های دائمی هستند؛ این باید در جامعه به مردم آموزش داده شود که با این حرف خودمان را گول نزنیم؛ چون دندان شیری است آن را بکشیم بهتر است، در حالی‌ که کودک تا سن ۱۲ سالگی بیشترین انرژی و کالری را دریافت می‌کند و برای اینکه در زمان رشد است باعث می‌شود رشد کودو ناقص مانده و به تاثیر منفی منجر شود.

زیبایی در گرو داشتن دندان‌های سالم 
او با اشاره به نقش مهم دندان در زیبایی و تاثیر آن در روح و جسم انسان می‌گوید: وقتی انسان دندان نداشته باشد نمی‌تواند غذا بخورد و حتی نمی‌تواند آن را آسیاب کند و دچار مشکلات گوارشی و سو هاضمه می‌شود، وقتی فرد دندان نداشته باشد صحبت کردن برای او سخت می‌شود و هنگامی که دندان نداشته باشد مخصوصا دندان‌های جلویی، زیبایی انسان بهم می‌ریزد در نتیجه اثرات منفی باعث می‌شود اهمیت مراقبت و مواظبت از دندان را جدی بگیریم. 
او با اشاره به اینکه هر کودک از شش ماهگی باید به دندان پزشک مراجعه کند، می‌گوید: وقتی که اولین دندان در 6 ماهگی کودکی می‌روید باید به صورت هر 6 ماه یکبار این مراجعه ادامه پیدا کند تا هم هزینه‌ها کاهش یابد و هم خدمات ارائه شده با کیفیت و ماندگاری بالا صورت گیرد. 
او توصیه می‌کند که منتظر نباشیم دندان‌هایمان درد کند تا به دندانپزشک مراجعه کنیم بلکه مراجعه کنیم تا به موقع از پوسیدگی جلوگیری به عمل آید.
او در پایان می‌گوید: انجام چنین کارهایی برایم بسیار خوشایند است خوشحالم به کسی که از امکانات پایینی برخوردار است می‌توانم کمک کنم و وظیفه خود را در قبال مردم جامعه ادا می‌کنم.
دکتر تیمور عباسی یکی از دندانپزشکانی است که به همراه دکتر بالائی به صورت داوطلب در گروه‌های جهادی مشغول به کار است.
با او که صحبت می‌کنم با اشاره به تجربیات و سختی‌های کار خود می‌گوید: حدود ۳۰ سال است که در حوزه‌ی دندانپزشکی فعالیت می‌کنم و در مناطق محروم و نیمه محروم آذربایجان غربی و شرقی به صورت اردوهای جهادی و اکیپ‌های بهداشتی درمانی حضور داشته‌ام، در طول این سال‌ها من و همکارانم یک سری دستاوردها و اهدافی داشتیم که شاید به خیلی از آن‌ها نرسیده‌ایم اما مهم‌ترین هدفی که رسیدن به آن لذت بخش بود سطح آگاهی مردم برای دندانپزشکی را در این مناطق بالا برده‌ایم.
او با اشاره به اهدافی که بسیاری از مواقع شرایط، اجازه‌ی رسیدن به آن را نمی‌دهد می‌گوید: ما در مناطق محروم معمولا به صورت دوره‌ای خدمت ارائه کرده‌ایم و طی این دوره‌ها وقفه افتاد و یا پشتیبانی لازم انجام نگرفت تا بتوانیم بیشتر در خدمت این افراد باشیم تا دوره‌ درمان این افراد تکمیل شود و خیالمان از بابت سلامت دهان و دندان این عزیزان راحت باشد.
او با اشاره به عمده مشکلات اعزام این گروه‌ها به مناطق کم برخوردار بیان می‌کند: عمده مشکل من و همکارانم کمبود امکانات است که مستلزم حمایت‌های دولتی است با توجه به اینکه دندانپزشکی یک درمان پرهزینه است حتی خدمات پیشگیری از آن هم دارای هزینه است اما هزینه‌های پیشگیری نسبت به هزینه‌های درمان کمتر و راحت‌تر است به دلیل نبود مراکز ثابت، درمان به صورت مداوم ارائه نمی‌شود و به مشکلات گوناگونی منجر می‌شود.

رسانه‌ها در انعکاس آموزش بهداشت دهان و دندان نقش بسزایی دارند 
او از رسانه‌ها درخواست کرد تا دوشا دوش گروه‌های جهادی آموزش بهداشت دهان و دندان را به مردم انعکاس دهند.
او اضافه می‌کند: به دلیل اینکه فلوراید آب آشامیدنی در مکان‌هایی که من خدمت کرده‌ام بسیار کم است، به همین دلیل در این مناطق افراد از دندان‌های سالم کمتری برخوردار هستند چون فلوراید برای استحکام دندان بسیار مفید و موثر است.
او ادامه می‌دهد: متاسفانه در آب‌های آذربایجان شرقی و غربی این ماده کم است، استاندارد آن که ۱/۲ppm است ولی در این استان‌ها حدود ۰/۲و ۰/۳ و در شهرهای مختلف با اختلاف جزئی وجود دارد ، این فلوراید را می توانیم با جایگزین کردن دهان شویه ها، قرص‌های فلوراید و ژل‌های فلوراید استفاده کنیم، وارنیش‌های فلوراید هم وجود دارند که ماندگاری بالایی داشته و به خصوص استفاده از آن برای دندان‌های کودکان به مقاوم سازی آن کمک شایانی می‌کند.
او با توصیه به اینکه از 6 ماهگی کودک، والدین باید برای سلامت دندان‌های آن هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنند می‌گوید: در این مناطق که کار کردم بیشتر دندان‌های افراد به مراقبت بیشتری نیاز دارد ما می‌توانیم این نیازها را طبقه بندی کنیم اولین مرحله‌ نیازهای اولیه برای کودکانی است که تازه دندان‌هایشان روییده است، در رده‌ی سنی یک تا 6 سال چون تمام دندان‌های کودک شیری است و باید روش مراقبت از دندان‌های شیری بیشتر آموزش داده شود.
او ادامه می‌دهد: در دوره‌ی سنی 6 تا 12 سال که دندان‌ها ترکیبی از دندان‌های دائمی و شیری است و آموزش و نگهداری متفاوت از سایر گروه‌ها است و در سن‌های بالا که مشکلات شدید است، باید این نگهداری و مراقبت بیش از پیش ادامه داشته باشد به عنوان مثال در این مناطق دندان فردی عفونت می‌کند و به موقع معالجه نمی‌شود و باعث ایجاد عارضه در فک فرد می‌شود به همین دلیل گروه‌های ‌جهادی با حذف این دندان از آسیب احتمالی پخش عفونت به سایر اعضای بدن جلوگیری می‌کنند. 
او با اشاره به اینکه بیشتر افراد این مناطق به دندان‌های مصنوعی نیاز دارند، می‌گوید: گذاشتن دندان‌های مصنوعی برای این افراد به دلیل زمان‌بر بودن و نبود امکانات عملا امکان پذیر نیست، به همین دلیل با گذشت زمان افراد با افزایش وزن، فشار خون و دیابت مواجه می‌شوند که باید برای این مشکل تدبیری بیاندیشیم.
او با اشاره به اقدامات انجام گرفته شده در مناطق کم برخوردار می‌گوید: فیشوتراپی، کشیدن دندان، پر کردن، جداسازی ضایعات دندانی و عفونت‌های آن، دارو درمانی، آموزش زنان باردار و کودکان مدرسه‌ای برای رسیدگی هر چه بیشتر به دندان‌ها بخشی از کارهایی است که با گروه‌های جهادی به آن‌ها می‌پردازیم و در بعضی مواقع در صورت حاد بودن مشکل فرد را برای دریافت خدمات بیشتر به مراکز سطح بالا ارجاع می‌دهیم.
او متذکر می‌شود: دندانپزشکی هزینه‌ای بالایی دارد اگر کمک‌های نهادهای NGO و خیرین نباشد کارها با نتیجه‌ بهتر ارائه نخواهد شد. بنابراین مشوق و مصوب اصلی، دولت و سیاستگذار بهداشت و درمان است.
او اضافه می‌کند: این خاک برای ما است و این کودکان نیز فرزندان ما هستند، قانون طبیعت حاکی از آن است که بعد از چند سال ما پیر می‌شویم و مسئولیت خود را به نسل‌های دیگر تحویل می‌دهیم یعنی ما امانت دار این شغل هستیم نسل‌های قبلی تلاش کرده‌اند و این حرفه را به ما سپرده‌اند و ما هم تلاش می‌کنیم به نسل‌های بعدی این حرفه‌ را به نحو احسن تحویل دهیم هیچ قوم و گروهی برای ملت ما دل نمی‌سوزاند ما به سرزمین و فرزندان این سرزمین عشق می‌ورزیم و در راستای تحقق این عشق و علاقه تلاش مضاعف انجام خواهیم داد.
او به بهترین و بدترین لحظات در ارائه خدمت خود اشاره می‌کند و می‌گوید: بهترین لحظه این است که دردی از مردم را دوا می‌کنم، این برایم شیرین ترین خاطره است حس و حال خوبی از این بابت می‌گیرم بدترین لحظات اینکه در موارد حاد یک سری نیازها وجود دارد که فراهم کردن آن در همان لحظه امکان پذیر نیست و بنابراین باعث می‌شود روند درمان به جای۱۰۰درصد ۵۰ درصد تکمیل شود و باعث می‌شود هنوز هم فرد با دندان درد روزهایش را سپری کند.
عباسی، زیبایی را نیاز درونی هر انسان می‌داند و اضافه می‌کند: به خصوص در کودکان از لحاظ روحی یک سری نیازهای درونی وجود دارد و تا زمانی که حل نشود یک گره روحی در درون این کودک آن را اذیت می‌کند، این کودک مشکل دهان و دندان‌ خود را چندین بار در خانواده مطرح می‌کند ولی در جاهای خلوت دندان‌های خود را می‌بیند و این مشکل را عیبی بزرگ بر پیشرفت خود می‌داند بنابراین وجود چنین مشکل‌هایی در روح و روان کودک و نوجوان تاثیر نامطلوبی دارد.

دندان‌های شیری شاه کلید دهان هستند
او ادامه می‌دهد: سلامت دندان‌های هر گروه سنی به نوبه‌ی خود از اهمیت بسزایی برخوردار است مثلا در کودکان حفظ دندان‌های شیری باعث می‌شود رشد فک اصولی باشد در غیر این صورت عفونت دندان شیری به عوارض قلبی و عروقی و همچنین گرفتگی مفاصل منجر می‌شود.
او با اشاره به اینکه دندان‌های شیری شاه کلید دهان هستند، بیان می‌کند: مراقبت و حفاظت از این دندان‌ها باید اصولی باشد، دندان جزو ضروریات زندگی یک فرد است و دستگاه جونده و تغذیه محسوب می‌شود در رده‌های سنی پایین هزینه‌ی پیشگیری نسبت به رده‌ی بزرگسال خیلی پایین است، در رده‌های سنی پایین می‌توان با هزینه‌ی کمتر تاثیر بیشتری بر روی سلامت دهان و دندان خود گذاشت‌.
او در پایان خطاب به دانشجویان که قصد ورود به این رشته را دارند، می‌گوید: از دانشجویان و قشری که تازه به این حرفه وارد می‌شوند خواهش میکنم که با عشق وعلاقه به سمت این حرفه بیایند بر خلاف اینکه یک شغل لوکس و پردرآمد محسوب می‌شود ولی در حین حال سختی‌های زیادی دارد و به صبوری و خوش اخلاقی بیشتری نیاز دارد، امیدوارم که با حرکت در این مسیر مسئولیت‌های سنگین این حرفه را قبول کنند تا بتوانند در آینده بخشی از درد همنوعان خود را درمان کنند.
انتهای پیام/

پژوهشیار