هشدار دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور؛

برداشت درختان شکسته و افتاده؛ فرصتی برای چنگ‌ اندازی به جنگل‌ ها

1401/08/23 - 14:13 - کد خبر: 80476
جنگل، خلخال، اسالم

نصر: دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور با بیان اینکه نشانه‌گذاری و برداشت چوب درختان برخلاف قانون برنامه ششم توسعه است، اظهار کرد: این اقدام هیچ سودی برای جنگل‌ها ندارد بلکه مسیر را برای غارت بیشتر جنگل‌ها و سود برخی افراد باز می‌کند.

به گزارش نصر، چندی پیش مصوبه‌ای با امضای عباسعلی نوبخت - رییس سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور- به ادارات کل منابع طبیعی استان‌های شمالی ابلاغ شد و با هدف بازگشایی و مرمت جاده‌های جنگلی، مبنی بر جمع‌آوری درختان افتاده در داخل و حریم مسیل‌ها، دستور شناسایی و نشانه‌گذاری درختان ریشه‌کن، شکسته و افتاده تجمعی و مزاحم مسیر طرفین جاده‌های جنگلی در شمال کشور ابلاغ شد. به گفته دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور این مصوبه بر خلاف طرح تنفس جنگل‌ها و برنامه ششم توسعه است و تنها مسیر را برای غارت و بهره‌برداری بیشتر از جنگل‌ها باز می‌کند.
هادی کیادلیری در گفت و گویی درباره نشانه‌گذاری و برداشت چوب‌های خردشده و افتاده در جنگل‌ها با تاکید بر اینکه جمع‌آوری این درختان به لحاظ علمی رد شده است و این کار به نفع جنگل نیست، اظهار کرد: مصوبه‌ای در سال ۹۲ از  سوی هیات وزیران در خصوص بهره‌برداری بهینه از جنگل‌های شمال به سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور ابلاغ شده بود که طبق ماده ۶ آن می‌توان تا زمانی که طرح‌های جدید بر اساس شاخصه معیار پایدار تهیه شود ، چوب‌های شکسته را برداشت کرد.
وی ادامه داد: بعد از گذشت چند سال، طرح تنفس جنگل‌ها مصوب شد. بر اساس این طرح که در برنامه ششم توسعه در سال ۹۶ تصویب شد، باید هرگونه بهره برداری از جنگل‌های شمال ممنوع شود و در آن مطرح شده بود که تا سال ۹۹ می‌توان درختان شکسته افتاده را برداشت کرد ولی از آن پس هرگونه برداشتی از درختان باید طبق طرحی بر اساس موازین و شاخص‌های مدیریت پایدار باشد.

هیچ نهادی اجازه برداشت چوب ندارد
به گفته دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور، این طرح به این معناست که اگر از سال ۹۹ طرح جایگزین، طرح مدیریت پایدار یا طرح تنفس تایید یا تصویب نشده باشد، هیچ نهادی به لحاظ قانونی اجازه برداشت این درخت‌ها را ندارد. برداشت چوب‌های شکسته و افتاده به‌طور کلی برخلاف قانون و برخلاف برنامه ششم توسعه است و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری باید پاسخگو باشد.
وی ادامه داد: از جمله دلایلی که برای جمع‌آوری چوب‌های شکسته مطرح شد، کانون آفات بودن این چوب‌ها است که به هیچ وجه این گونه نیست و این درخت‌های شکسته شده زیستگاه‌های بسیار مهم و حتی عامل بسیار مهمی برای کنترل آفات و بیماری‌ها هستند.
کیادلیری افزود: همچنین از این درختان به عنوان عامل آتش سوزی جنگل‌ها یاد می‌شود که این اظهار نظر اشتباه است چراکه ما تاکنون اصلا در آن مناطق آتش‌سوزی نداشتیم و بر اساس اعلام سازمان منابع طبیعی منشاء ۹۰ درصد این آتش‌سوزی‌ها انسان‌ها هستند.
وی با تاکید بر اینکه بیان این دلایل برای آتش‌سوزی‌ جنگل‌ها غلط است، عنوان کرد: حتی درصورتی که این دو دلیل برای آتش‌سوزی‌ها درست باشند، چرا باید در مصوبه رییس جدید سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به ادارات کل جنگل‌های شمال، تنها به جمع‌آوری درختان خشکیده و افتاده از حاشیه جاده‌های جنگلی و رودخانه‌ها تاکید شود؟ بنابراین این دو دلیل فنی اشتباه و فاقد اعتبار است.
مقصود از این برداشت‌ها بهره برداری اقتصادی است که این اقتصاد اصلا به نفع سازمان منابع طبیعی نیست و نفع آن به افراد می‌رسد.

مسیری برای چنگ اندازی سودجویان به جنگل
دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور افزود: این میزان درآمدی که از برداشت چوب‌های شکسته و افتاده حاصل می‌شود در مقایسه با نیازهای مالی و غیرمالی سازمان منابع طبیعی مقدار چشمگیری نیست.
این چوب‌ها حتی نمی‌توانند نیازهای چوبی کشور را تامین کنند بلکه این کار بهانه‌ای است برای اینکه مسیر برای چنگ‌اندازی مجدد به جنگل‌ها باز شود.
بر اساس آمارهای سازمان منابع طبیعی از میزان برداشت‌ چوبی از جنگل‌های کشور از ۶.۵ میلیون متر مکعب چوب مورد نیاز کشور تنها حدود ۵۰۰ هزار متر مکعب آن در سال‌های اخیر  از جنگل‌ها استفاده شده و این مقدار معادل با ۱۰ درصد چوب‌ کشور است. با این تفاسیر آیا کل بهره‌برداری از درختان شکسته و افتاده که کیفیت چندانی هم ندارند و به لحاظ اکولوژیکی نیز باید مقداری از آن در جنگل‌ها باقی بماند، مقدار قابل توجهی می‌شود که ما از مشکلاتی همچون چرای بی‌رویه دام، تجاوزهای بی‌شمار، زباله، آتش‌سوزی و تغییر کاربری چشم‌پوشی کنیم و تمام انرژی خود را صرف درختانی کنیم که ارزش مادی ندارند؟ مگر اینکه به دنبال گشایش راهی برای چنگ‌اندازی بیشتر این منابع باشیم.

چوب‌های شکسته و افتاده با چوب‌های مخاطره‌آمیز تفاوت دارند
کیادلیری با تاکید براینکه موضوع برداشت چوب‌های شکسته افتاده با برداشت چوب‌های مخاطره‌آمیز متفاوت است، گفت: زمانی یک درختی در جاده جنگلی و یا رودخانه می‌افتد و ممکن است که موجب آسیب و صدمه شود و این درخت باید برداشت شود.
این درختان با عنوان نشانه‌گذاری و برداشت مطرح نمی‌شوند بلکه اسم آن‌ها درختان مخاطره‌آمیز است.
وی ادامه داد: ممکن است که یک پارک جنگلی داشته باشیم که در آن درختی در حال افتادن روی سر مردم باشد. این یک درخت مخاطره‌آمیز است و ماجرای برداشت آن کاملا با نشانه‌گذاری متفاوت است. ما حدود ۱۰ هزار کیلومتر جاده جنگلی داریم و با بهره‌برداری از درختان با عنوان جمع‌آوری درختان شکسته و افتاده، در جهت سود بردن برخی افراد تلاش کرده‌ایم.
به گفته دبیر سابق مجمع کنوانسیون تنوع زیستی کشور نکته قابل تاسف این است که صادر کنندگان این مجوز، روسای قبلی سازمان را با وجود اینکه آن‌ها به این شکل مجوزی صادر نمی‌کردند مورد نقد قرار می‌دادند، حالا چه اتفاقی افتاده است مجوز کاری را که به لحاظ قانونی و علمی غلط است را صادر می‌کنند؟ تنها در صورتی این کار ممکن است که طرح جایگزینی در کار باشد.

مشروعیت دادن به کارهای غیرقانونی
وی تاکید کرد: منظور از طرح جایگزین، برداشت درخت‌های شکسته افتاده نیست بلکه مدیریت پایدار جنگل‌های شمال بر اساس شاخص‌ها ومعیارهای فنی و پایدار است و در صورتی که این طرح به تصویب و تایید برسد، این مدیریت جنگل‌ها به‌گونه‌ای است که اگر گوشه‌ای از درخت دچار مشکل شد بتوانند آن را قطع کنند.
کیادلیری گفت: من فکر می‌کنم شکل‌گیری این موضوع به دلیل فشار برخی افراد است که با طرح تنفس جنگل‌ها مخالف و با بهره‌برداری موافق بودند، افرادی که در کمیته‌ها و جلسات نیز شرکت می‌کنند این جریانات هیچ سودی برای جنگل‌ها ندارد.
انتهای پیام/

پژوهشیار