یادداشت/

تحليلي بر كتاب «انقلاب جهاني روبط عمومي» نوشته ماكسيم بهار/ فقط 15 دقيقه وقت پاسخ و عذرخواهي داريد

1401/08/19 - 09:12 - کد خبر: 80156
سخاوت خیرخواه

نصر: ماكسيم بهار، اهل بلغارستان است به قول شرقي ها، سال ها بوي سرب روزنامه چشيده و خاك رسانه خورده است. او مدتي هم رييس سازمان مشاوره ارتباطات بين المللي((ICCO بوده است.

بهار از تجربه چندين دهه فعاليت بين المللي در حوزه رسانه،كتاب «انقلاب جهاني روابط عمومي» را نوشته است. اين كتاب اخيرا توسط خانم دكتر مينا نظري، دانش آموخته علوم ارتباطات به شيواترين حالت، ترجمه شده است،در هر ترجمه، تسلط به زبان و تخصص مترجم در موضوع كتاب موجب ترجمه روان و شيوا براي مخاطب مي شود كه خانم نظري هم شاغل در روابط عمومي بوده و هم تحصيلات عاليه در ارتباطات داشته و اين دو، بالي براي ديده شدن اين كتاب شده است. دغدغه مترجم، همسو كردن مخاطبين با تغيير و تحولات جهاني در حوزه رسانه و روابط عمومي است و علاقه مند است اين كتاب در ايجاد افق ديد مشترك در طبقه خواص و سازمان ها نقش ايفا كند.

موبايل ها روزنامه ها را شكست دادند
نويسنده مدام به اين طبل مي كوبد كه دوره روزنامه هاي كاغذي و روابط عمومي سنتي تمام شده و ابهت نشريه هاي چاپي از بين رفته و رسانه هاي اجتماعي يا همان فضاي مجازي كه امروزه نيمي از بشر در آن فعال هستند، مي تواند همه چيز را تغيير دهد. او قضيه از بين رفتن نشريه هاي خبري را به چيزي شبيه از بين رفتن درشكه ها تشبيه مي كند. اين كتاب،اثري علمي منطبق با دانش روز رسانه است. نويسنده در اين كتاب فرار به جلو مي كند و پيشگويي مي كند كه موبايل ها حاكمان جديد هستند و پادشاه محتواست. منظور از بكار بردن اين عبارت مي خواهد از تاثير بسيار فراگير رسانه هاي مجازي در چند و چون حكومت سخن بگويد. تاكيد مي كند؛ هر خبري در فضاي مجازي وايرال شود، شما فقط 15 دقيقه فرصت داريد تا پاسخ دهيد و يا عذرخواهي كنيد. هرچند زمان استاندارد پاسخ دهي را 5 دقيفه مي داند. او، در اين كتاب، خود را تاجر معرفي مي كند و در سوال اينكه چه كالايي را تجارت مي كنيد، مي گويد: من تاجر روابط عمومي هستم! اين كتاب يك نكته كليدي هم دارد: تجارت به حفظ جهان كمك مي كند.  

بيشتر از 140 كاراكتر ننويسيد
بهار در اين كتاب، رسانه و روابط عمومي را يك صنعت مي خواند و مي گويد؛ روابط عمومي، صنعتي از ايجاد اخبار يا خلق اخبار خوب است كه سرعت، يكي از مولفه هاي آن است. معتقد است چيزهايي كه قبلا در كل صفحات يك روزنامه مي گفتيم، اكنون بايد در 140 كاراكتر گفته شود و پيش شرط هاي اين تجارت، رسانه هاي جديد، سرعت واكنش و پويايي تجارت است.

آنلاين بودن مضر نيست
او حضور همه مردم در فضاي مجازي را  يك الزام امروزي مي داند و تاكيد مي كند، آنلاين بودن براي سلامتي شما واقعا مضر نيست. اين آنلاين نبودن است كه براي جايگاه شما خطرناك است. يك نكته كليدي هم در اين باب اشاره مي كند و آن اينكه، از بين رفتن حريم خصوصي در فضاي مجازي، بهاي اين تجارت است.

راه حل علم سياست به بن بست رسيده است
مي نويسد: هميشه تبليغات پيوند نزديكي با سياست داشته است و ادعا مي كند در علم سياست، هيچ راه حلي وجود ندارد؛ يا بايد وعده بدهيد و برنده شويد، يا وعده ندهيد و ببازيد! اين نگاه آقاي ماكسيم بهار كه يك نگاه نزديك به ماكياولي است را نمي توان به راحتي پذيرفت و بنده شخصا به اين ادعا نقد دارم. البته يك ادعاي بزرگي هم مي كند و به صراحت مي گويد ديگر هيچ علم سياسي وجود ندارد؛ ايدئولوژي ها از بين رفته؛ در نتيجه علم سياست هم از بين رفته است.

برند شبيه حرفي است كه مردم پشت سر شما مي گويند
بنابراين روابط عمومي به وجود آمده تا بخش كوچكي از روابط سياسي و تجاري را براي عموم مردم شرح دهد. به اين روش: بازگويي حقايق به شكلي كه مردم آن را دوست دارند. او مي گويد: زمان پايان بازاريابي فرا رسيده است بايد منبعد روي مديريت محبوبيت برند كار كرد. بهار تشبيه جالبي از برند اشخاص دارد. مي گويد: برند شبيه حرفي است كه مردم پشت سر شما مي گويند.
در اين كتاب چندين بار تاكيد مي شود كه هيچ روش ديگري براي دوري از شفافيت كامل وجود ندارد. معتقد است در آينده «روابط اجتماعي» هم جاي رسانه ها را خواهد گرفت. هر فردي خودش رسانه است و مبناي ارتباطات هميشه« محتوا» است و اين محتوا مانند جواهر است. با اين حال صنعت روابط عمومي مجبور است با زباني جديد صحبت كند كه مناسب موبايل باشد؛ واضح، سريع، كوتاه و تصويري. چرا كه جهان به سرعت در حال پيشرفت است و هر روز متفاوت از گذشته است. در دنياي امروز، همه چيز وابسته به رسانه است اگر يك لحظه غافل شويد، ضرر مي كنيد. اعتماد، اصلي ترين چيزي است كه رسانه ها مي فروشند و اعتبار مي تواند در 15 ثانيه از بين برود.
اما بايد در پاسخ دهي مراقب ارتش آماتورها بود، آنها( خبرنگاران كم تجربه) از اينكه بلد نيستند، همه چيز را ابتر مي گذارند. بايد به اين واقعيت توجه داشت كه اغلب اتهامات عليه افراد مشهور نه براي كسب عدالت، بلكه براي از بين بردن محبوبيت آنهاست.
خدشه دار كردن محبوبيت، بخشي از تجارت روابط عمومي و رسانه است. هيچ فرمولي در جهان براي غلبه بر اين مورد وجود ندارد. تنها قانون طلايي براي مديريت شهرت و كنترل خسارت و حفظ آسيب هاي كوچك غيرمنتظره، غيراخلاقي و نادرست، فعال بودن در سانه هاي اجتماعي قبل از وقوع حادثه است.

هر متخصصي بايد مجددا خودش را از نو بسازد
فناوي بيشتر مشاغل را متحول كرده،آنها الگوهاي رفتاري را تغيير مي دهند. همچنين سليقه جمعيت جوان تغيير كرده است و عموم مردم به سرعت با اين صنعت سازگار شده اند. هوش مصنوعي ميليون ها شغل را جابجا خواهد كرد. سياست مداران، دولت ها و شركت ها به اين موضوع هنوز پي نبرده اند كه چگونه جامعه و اقتصاد تغيير خواهد كرد. او تاكيد مي كند هر متخصصي بايد مجددا خودش را از نو بسازد. فقط كساني زنده مي مانند كه قادر به سازگاري باشند. در دنياي امروز، اگر تصميمات را بموقع نگيريد، در عرض 15 دقيقه از رده خارج مي شويد.چرا كه سونامي رسانه هاي اجتماعي ارتباطات جهاني را فتح كرده است.

با آنلاين نبودن خداحافظي كنيد
نويسنده در باب مشخصات يك روابط عمومي قوي در عصر حاضر براي مديريت اين فضاهاي مطرح شده مي نويسد: شغل روابط عمومي 60 سال قدمت دارد و امروزه پوياترين شغل در جهان است. روابط عمومي بايد هميشه در راس همه امور باشد و مرتبا مطالعه كند و 24 ساعته آنلاين باشد. مشخصه آن، يك فرد اجتماعي و بسيار باهوش است. او معتقد است كه يك روابط عمومي خوب كسي است كه بايستي با بستن برنامه هاي شبكه هاي اجتماعي موقع خوابيدن و باز كردن آن برنامه در فردا صبح خداحافظي كند. كارشناسان روابط عمومي آينده بايد چندين مهارت را براي انطباق با اين تحولات را داشته باشند. او معتقد است هر چيزي به جر روابط عمومي سياسي است. روابط عمومي بيان حقيقت به روشي است كه مردم آن را درك كنند.
روابط عمومي همان رسانه اجتماعي است.رسانه هاي اجتماعي به قدري قوي خواهند شد كه هيچ كسي جرات نخواهد كرد اخبار جعلي را توليد كند. پيش بيني مي شود ارتباطات خلاقانه تر هم بشود. بيشتر مردم ترس زيادي از محيط رسانه اجتماعي دارند اما نسل جديد با اين محيط هماهنگ است. هم اكنون در فعاليت رسانه اي؛ يك نفر، يك سازمان رسانه اي است! 

افكار عمومي فعلي، قاضي عجولي است
بهار در اين كتاب تاكيد مي كند تاثيرگذاري بسيار سخت شده است. بي اعتمادي مردم نسبت به هر نوع ارتباط افزايش يافته است. بهترين نوع حضور در رسانه هاي اجتماعي، ارائه اطلاعات واقعي و مفيد از طريق كارشناسان واقعي است. چرا كه افكار عمومي فعلي، قاضي عجولي است كه دروغ و اشتباه را نمي پذيرد. امروز براي حفظ برند، شفافيت و توجه زياد به اخلاقيات، ضروري است و مديريت محتوا مهمترين بخش اين ارتباطات است. او مي نويسد: امروزه تمركز روي صنعت رسانه زياد است. روزنامه نگاران به جهت داشتن سواد چند جانبه در حال تبديل شدن به تاثيرگذاران و رهبران اصلي عقايد هستند. رسانه ها متنوع شده است و صداي افراد بلندتر و بيشتر شده است و اخلاقيات هم از بين رفته است. لذا صنعت روابط عمومي و رسانه بايد سريع تر، ابتكاري تر، آينده نگرتر و ديجيتالي تر باشد.

منبعد صدا و تصوير حكومت مي كند
او تاكيد مي كند، بزودي همه چيز درون تصاوير و صداها گنجانده خواهد شد. به همين دليل يك تصوير، ارزشي برابر با هزار كلمه دارد و اينجاست كه فاكتور زمان بسيار مهم مي باشد. يك فيلم 30 ثانيه اي نقش يك مطبوعات خبري را خواهد داشت.

عدم تغيير مساوي با مرگ است
هوش مصنوعي درست مانند ورود بسياري از صنايع ديگر وارد صنعت و زندگي ما خواهد شد. نحوه انجام و نوع كار را تغيير خواهد داد و شهرت، بيش از هر زمان ديگري مهم خواهد بود. در اين حالت، عدم تغيير مساوي مرگ است و البته بزرگترين تغيير، تمركز روي محتوا خواهد بود چرا كه تعداد فعالان فضاي مجازي بيش از متفكران خواهد بود پس محتوا، پادشاه فضاي مجازي است و بايد مراقب آماتورها هم بود.

تعريف از خود از زبان مخاطب
ماكسيم بهار در اين كتاب به صورت خيلي نرم و زيركانه، روي برند محبوبيت خود هم كار كرده است. در سطور اين كتاب خود را از زبان مشتري و مخاطب تعريف مي كند و كلمات مثبت در مورد خود بكار مي برد و اين يك مهارت در برندسازي شخصيت است. از طرفي مترجم در ترجمه برخي كلمات تخصصي رسانه اي به نظر مي رسد حق مطلب را درست منتقل نداده است و بهتر است اين كلمات در چاپ هاي بعدي تقويت و اصلاح شود. حتي برخي جداول را ترجمه نكرده است و اين جزو ايرادات اين كتاب در چاپ اول است و قطعا در چاپ هاي بعدي اصلاح خواهد شد.
با اين حال اين كتاب يك نكته قوت هم دارد و آن اينكه در موضوعات مختلف به روش تكنيك پژوهشي دلفي از متخصصين و خبرگان از كشورهاي مختلف نظرخواهي شده و نظرات آنها در اين كتاب جمع بندي شده است. توصيه مي كنم اين كتاب را براي دانش افزايي خود مطالعه كنيد.

سخاوت خيرخواه، دكتري روابط بين الملل
انتهای پیام/

پژوهشیار