رییس سازمان نهضت سوادآموزی:

نهضت سوادآموزی در گام دوم انقلاب برای ریشه‌کنی بی‌سوادی تلاش می‌کند

1401/05/04 - 15:53 - کد خبر: 69630
علیرضا عبدی

نصر: رییس سازمان نهضت سوادآموزی گفت: نهضت سوادآموزی در گام دوم انقلاب در وهله اول برای ریشه‌کنی بی سوادی و توسعه، تعمیق و تثبیت سواد تلاش می‌کند.

به گزارش نصر، علیرضا عبدی درباره سیاست ها، راهبردها و رویکردهای جدید فعالیت های نهضت سوادآموزی در سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: با نگاهی به فعالیت ها و برنامه های سوادآموزی در چند دهه اخیر و سیر تدریجی فعالیت های سوادآموزی به منظور رهایی و تسهیل در فرآیند  سوادآموزی «شناسایی، جذب و آموزش» برآن شدیم تا بار دیگر سوادآموزی را به صورت نهادی و نهضتی درآورده و با جلب همکاری همه جانبه دستگاه های دولتی، مؤسسات  غیردولتی و از همه مهم ترحلقه های میانی سوادآموزی، به فعالیت های نهضتی ادامه دهیم تا  نهضت سوادآموزی در گام دوم انقلاب در وهله اول برای ریشه‌کنی بی سوادی و توسعه، تعمیق و تثبیت سواد و در ادامه به سوی استقلال فرهنگی گام‌های موثری بر دارد و در این راستا برای نیل به اهداف عالیه سوادآموزی در سال ۱۴۰۱ گامی بلند در جهت رشد و ارتقای برنامه های کیفی خود برداشته و بر اساس سند برنامه عمل فعالیت های سوادآموزی سال ۱۴۰۱ اقدامات مؤثر و تحول آفرینی را پیش بینی و برنامه ریزی کرده است.

 سیاست های سازمان همواره بر اساس راهکار ۴/۴سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و تنظیم شده است
 عبدی این سیاست ها را منطبق با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش دانست و ادامه داد: راهکار ۴/۴ـ سند تحول بنیادین اشاره بر افزایش میزان مشارکت خانواده‌ها در فعالیت‌های آموزشی و تربیتی مدرسه، برگزاری دوره‌های آموزشی اثربخش، ارائه خدمات مشاوره‌ای به خانواده‌های آسیب‌پذیر و آسیب‌زا برای هم سوسازی اهداف و روش‌های تربیتی خانواده و مدرسهرا دارد و منطبق با همین سند سیاست کلی نهضت عدالت مداری، تحول محوری، قانون مداری، شتاب بخشی  به باسوادی، توجه به نقش و ظرفیت شرکا و ذی نفعان (دولتی ـ مردمی)، پاکدستی و فسادستیزی، شفافیت و واقع گرایی، دانش بنیانی، نقش آفرینی جریان ها ی مردمی و حلقه های میانی، تحرک محسوس و نشاط در عمل است.
وی همچنین با توضیحاتی سیاست های اجرایی نهضت را برای عملیاتی کردن رویکرد جدید توضیح داد و دو سیاست استمراری و تحولی را نقشه راه نهضت دانست و گفت: سیاست های اجرایی سازمان بر مدار سیاست های  استمراری یعنی اجرای طرح ها و برنامه های سنواتی با اصلاح روشها  و رویه ها و کمک به نصیب برابر آموزشی، از مسیر سوادآموزی به ویژه در مناطق محروم، مرزی و حاشیه و توسعه سوادآموزی اتباع و مهاجرین خارجی و نیز بر مدارسیاست های تحولی با باز تعریف مفهوم سواد با توجه به اقتضائات و نیازهای جامعه (با عنایت به تعریف جدید مقام معظم رهبری (مدظله العالی) از علم نافع در سخنرانی ایشان در تاریخ (۱۴۰۱/۰۲/۱۸) بیان شد و نهضتی شدن با استفاده از مفهوم حلقه میانی و تغییر رویه سازمان برای تبدیل شدن سازمان نهضت سوادآموزی به عنوان حلقه میانی سوادآموزی و ارتقای سواد بزرگسالان کشور و تدقیق، پایش و پالایش آمار بی سوادی وکم سوادی کشور خواهد بود.

 چرخش های تحول آفرین؛ مفهوم سواد/ نقش/ رویکرد/ نصیب برابرآموزشی/ تعهدات  فرا ملی/ دامنه فعالیت 
 عبدی با بیان چرخش های تحول آفرین سازمان نهضت سوادآموزی در سال ۱۴۰۱ محورهای چرخش را عنوان کرد و بیان داشت: مفهوم سواد از خواندن، نوشتن، حساب کردن و روخوانی قرآن کریم تا حد سوم ابتدایی به باز تعریف سواد بر مبنای نیازهای جدید جامعه و نقش نهضت از سازمان و تشکیلات اداری به حلقه میانی و همچنین تغییر رویکرد دولتی بهاستفاده از ظرفیت‌های جهادی و مردمی است.
وی افزود: ازچرخش های تحول آفرین نهضت، نصیب برابرآموزشی است که از مناطق در دسترس به مناطق محروم مرزی، حاشیه نشینی و افراد بازمانده از تحصیل و تعهدات  فرا ملی است که از سوادآموزی حداقلی اتباع و مهاجرین به توسعه سوادآموزی اتباع و مهاجرین و همچنین چرخش در زمینه دامنه فعالیت که از سوادآموزی پایه به ایجاد زمینه یادگیری های دائم بزرگسالان با گرایش آموزش تابعیتی باشد.
 رییس سازمان نهضت سوادآموزی، راهبردهای سازمان نهضت سوادآموزی در سال ۱۴۰۱ رانیز بیان نمود و محوریت اثر بخش شورای پشتیبانی سواد در سطوح عالی، استانی و شهرستانی را به عنوان راهبرد ویژه ذکر کرد و بیان داشت : مدیریت کارا و اثر بخش به منظور توسعه کمی و کیفی در  ابعاد عملیات سوادآموزی، با محوریت شورای پشتیبانی سواد در  اولویت برنامه های سال جاری قرار گرفته است. ضروری است استان ها، با تمرکز بر شبکه مفهومی «نظام و ساختار مدیریت فرآیند تحقق برنامه های سال» برنامه ها و فعالیت های سال با توجه بر چرخش های تحول آفرین برنامه ریزی، نهادینه و اجرا کنند.
 این شبکه مفهومی دارای ابعاد گوناگونی از جمله؛ مدیریت و راهبری شورای پشتیبانی سوادآموزی و "ظرفیت های در اختیار عملیات سوادآموزی  زیر نظر شورای پشتیبانی" است که در مبحث "مدیریت و راهبری شورای پشتیبانی سوادآموزی"راهبرد ویژه سال ۱۴۰۱ نهضت سوادآموزی محوریت اثر بخش  شورای پشتیبانی سواد در  سطوح عالی، استانی و شهرستانی است که به جدیت پیگیری این موضوع هستیم و بنابراین مصوبات این شورا در سطوح  ملی، استانی و شهرستانی، باید مبیّن حمایت و پشتیبانی مؤثر  برنامه ها و فعالیت های سوادآموزی باشد و با توجه به اینکه شورای عالی  پشتیبانی سواد در سطح ملی با ریاست معاون اول رئیس جمهور، در سطح استانی، استاندار و در برش شهرستانی برعهده فرماندار شهرستان می باشد. قطعا شاهد تصمیمات نافذی خواهیم بود و احصای نقشه پراکندگی وضعیت سواد هر استان/ شهرستان و منطقه برعهده شورای پشتیبانی سوادآموزی است که  تمرکز بر الگوی مسئله یابی و حل مسئله، سازماندهی و تقسیم وظایف اعضای این  شوراها ضروری است.
  وی همچنین به"ظرفیت های در اختیار عملیات سوادآموزی  زیر نظر شورای پشتیبانی" اشاره کرد و گفت:با عنایت به چرخش های تحولی، ظرفیت های سه گانه فعالیت های سوادآموزی عبارت اند از: ۱. سازمانی ۲. فرا سازمانی ۳. حلقه های میانی که با رویکرد تحولی، برخی از ظرفیت های مذکور، درون سازمانی هستند که ظرفیت های وزارت آموزش و پرورش در لایه های ملی، استانی و شهرستان را شامل می شوند. برخی دیگر از ظرفیت ها فرا سازمانی است  که شامل همکارهای سازمانها، دستگاه ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی می شود. در این بخش از ظرفیت ها  عموماً فعالیت های سوادآموزی با محوریت آموزش اتباع خارجی و همچنین تفاهم نامه ها و توافق  نامه های بین دستگاهی شکل می گیرند و یکی دیگر از ظرفیت های مهم، مطلوب، جدید و مورد تاکید مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در مدیریت اجرایی کشور، حلقه های میانی است. این ظرفیت ها می تواند در عملیاتی کردن برنامه های فراگیر سوادآموزی نقش چشمگیری را ایفا کنند و می توان اینگونه گفت که این ظرفیت ها، جریان های مردمی هستند که علاوه بر ارتباط با مردم توانایی هماهنگی، جلب حمایت و همکاری نهادهای  حاکمیتی را نیز دارند. به عبارت دیگر حلقه های میانی، حلقه  ارتباط جریان  های  مردمی و حاکمیتی هستند. یعنی در حقیقت کمک می کنند تا سیاست های حاکمیت با کمک مردم در بین مردم جاری و ساری شود.

 ظرفیت های انسانی و قالب های بکارگیری آنها برای تحقق نهضتی شدن سازمان نهضت سوادآموزی
 معاون وزیر آموزش و پرورش در پایان ضمن تکمیل توضیحات خود به ظرفیت های انسانی و قالب های بکارگیری آنها برای تحقق نهضتی شدن سازمان نهضت سوادآموزی پرداخت و افزود: یکی از ارکان مهم آموزش، نیروی انسانی کارآمد، متخصص و با انگیزه است. هر سازمانی برای  آن که به اهداف خود برسد باید از نیروی انسانی برای تحقق اهداف خود بهره ببرد. سازمان هم برای اجرای برنامه ها و فعالیت های خویش به شیوه های گوناگون در صدد تامین نیروی انسانی است. یکی از مهم ترین بخش های این برنامه، شیوه تأمین نیروی انسانی است. در سال های گذشته نیاز نیروی انسانی عموماً در قالب آموزش دهندگان تأمین می شد. هر چند که این روش نقاط قوتی داشت اما نقطه ضعف بزرگی هم دارد و آن تبدیل سازمان نهضت به یک متصدی است. نهضت خواسته یا ناخواسته تمام امور را خود سیاست گذاری می کرد و خود نیز از طریق یاد شده اجرا می کرد. این اتفاق با ذات سازمان نهضت در تعارض بود. زیرا نهضت با توجه به نکات گفته شده در مورد گستردگی مسئولیتش و فرا نهادی بودن آن باید بسیاری از دستگاه ها و حتی مردم را درگیر جریان آموزش بزرگسالان کرد که عملا با مدل یادشده دچار چالش در روش اجرا و همچنین در تحقق اهداف می شد.
 وی ادامه داد : سازمان نهضت سوادآموزی در رویکرد سال ۱۴۰۱ برای گذر از این چالش و حرکت به سمت مردمی و نهضتی شدن با استفاده از ظرفیت شورای پشتیبانی سواد، تحول در شیوه بکارگیری نیروی انسانی مورد توجه قرار داده است و علاوه بر استفاده اصولی از آموزش دهندگان(طبق مقررات جدید) به سمت استفاده از ظرفیت دستگاه های دیگر و جریان های مردمی رفته است. استفاده از ظرفیت دستگاه های دیگر این فرصت را به ما می دهد که با تنوعی از نیروی انسانی نیز روبرو باشیم و این تنوع علاوه بر توسعه دایره نیروی انسانی، تنوع در دستگاه های همکار را نیز به دنبال دارد. مهم ترین نتیجه استفاده از این راهبرد می تواند نهضتی و فرا دستگاهی شدن امر سوادآموزی باشد.

پژوهشیار