نقدی بر فلسفه وجودی کمیته نامگذاری شورای شهر؛

"تغییر نام" های ناکام!

1401/04/01 - 15:24 - کد خبر: 66368
باغ شهر تبریز

نصر:  اگرچه بر اساس بند (ب) ماده ۷ "دستورالعمل اجرایی آیین‌نامه نظارت بر نامگذاری شهرها، خیابان‌ها، اماکن و مؤسسات عمومی" و نیز بند ۲۴ ماده ۷۱ ‌قانون "تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران" مصوب۱۳۷۵ نامگذاری معابر، میادین، خیابان‌ها، کوچه و کوی در حوزه شهری و تغییر نام آن‌ها برعهده شورای اسلامی شهر نهاده شده؛ با این حال، کم نبوده و نیست، تصمیمات و نامگذاری هایی که در طول دهه های متمادی، به دلیل عدم درک و هوشمندی اجتماعی و عمومی شوراها، با عدم مقبولیت عمومی نزد مردم مواجه شده و قاطبه مردم، این قبیل تصمیمات، به ویژه در موضوع "تغییر نام ها" را برنتافته اند.

"عادت اجتماعی" و "قرابت فرهنگی" مردم با اسامی قدیمی و دیرین برخی معابر، میادین، محلات و اماکن شهری در همه شهرها، به ویژه تبریز، در همه این سال ها، همواره نوعی مقاومت و تعارض رفتاری و فرهنگی با جریان تغییر نام هایی داشته است که بخشی از بدنه مدیریتی و فکری تصمیم ساز و تصمیم گیر، بدون توجه به همین قرابت ها و علایق و عادات مردمی، مبادرت به تجویز نسخه های غیرشفابخش کرده است.
برای اثبات این موضوع، ده ها و شاید صدها نمونه و مصداق عینی و بارز می توان در شهر تاریخی و کهن تبریز برشمرد که علی رغم تصمیم و اقدام مدیران و متولیان مدیریت شهری در سال های گذشته، این تغییر نام ها، تنها در مصوبات، صورتجلسه ها و آئین نامه های ابلاغی موضوعیت و رسمیت یافته و به دلیل عدم پذیرش و اقبال عمومی، به بایگانی ناکامی های مدیریتی هدایت شده اند، حتی اگر این نام ها، بر روی تابلوهای راهنمای شهری درج شده باشند.
از "چهار راه شهناز" که هیچ گاه تا امروز "شریعتی" نشد تا "فلکه دانشگاه" که در افواه عمومی "فلکه جانبازان" خطاب نمی شود، از "مسجد کبود" که همواره "گوی مچید" خوانده می شود تا خیابان "خاقانی" که "تئاتر" نشده است و هزاران مصداق و نمونه بارز دیگر، همگی دلیلی بر ناکامی همه تغییر نام های شهری به شمار می روند.
در تازه ترین تصمیم و اقدام اما، کمیته نامگذاری شورای شهر تبریز، بدون توجه به تجارب شکست خورده قبلی و بدون دست یافتن به تحلیلی جامعه شناختی از رفتار عرفی شده مردم در حوزه تغییر نام معابر شهری، به دنبال آن بود تا به زعم خود، با تغییر نام محله "ملازینال"، یکی از قدیمی ترین محلات تبریز، به نام "استاد عابد"، از شعرا و مرثیه سرایان بزرگ تبریز و آذربایجان، کاری فرهنگی انجام دهد؛ بی آن که بداند، پاسداشت مقام شامخ یک چهره بزرگ فرهنگی، ادبی، نباید و نمی تواند به بهای پاک کردن نامی قدیمی از محله ای با قدمت بیش از یک دهه، مقبولیت عام یابد.
هرچند این مصوبه کمیته مذکور و کمیسیون فرهنگی شورای شهر در صحن علنی پارلمان شهری، با مخالفت قاطع اعضاء رد شد، با این وجود، تردیدی نباید داشت که چنین اقدامی، ریشه در بی اطلاعی و البته خطای شناختی، فرهنگی کمیسیونی دارد که قرار است برای ارتقاء فرهنگ عمومی و پاسداشت هویت تاریخی تبریز و شهروندان آن، سیاست گذاری کند.
به اعتقاد بسیاری از شهروندان و تحلیلگران مسایل فرهنگی و ناظران بیرونی، هرگونه تصمیم به تغییر نام معابر و اماکن شهری، آن هم در شرایطی که تقریبا هیچ واژه یا نامی در هیچ معبر یا میدان شهری، در دایره شمول مصادیق غیرفرهنگی، مغایر با شئونات دینی و مذهبی نیست و نیز با توجه به تجارب قبلی در رفتار عمومی شهروندان، دلیلی هم برای این قبیل تغییر نام های ناکام وجود ندارد، عاقلانه تر و پسندیده تر آن است تا برای پاسداشت مفاخر، بزرگان، زعما و نیز ترویج و اشاعه بسیاری از مفاهیم و مصادیق ارزشی و قابل احترام این مرز و بوم، جریان نامگذاری های جدید به سمت معابر و اماکن جدیدالاحداث و فاقد نام هدایت و مدیریت شود.
سخن آخر این که، تغییر نام های بدون مطالعه، بدون پشتوانه و غیرمقبول، نه تنها تلاشی نافرجام و ناکام در این حوزه تلقی می شود؛ بلکه چه بسا، دون شان مفاهیم، مفاخر، ارزش ها و شئونات ملی، دینی، فرهنگی و مذهبی نیز می تواند باشد!

احد نقش شور
انتهای پیام/

پژوهشیار