به گزارش نصر به نقل از آذرقلم، نماینده ی چهار دوره ی مجلس شورای اسلامی، استانداری آذربایجان شرقی در دولت اول روحانی و معاون سیاسی وزیر کشور، که کمتر کسی خنده بلند او را دید و بیشتر با چهره ای جدی و در عین حال مصمم شناخته می شد! او بعد از یک دوره ی کوتاه کناره گیری از کارهای سیاسی بار دیگر به صدر رویدادهای استان آمد و به عنوان استاندار آذربایجان شرقی منصوب شد.
«اسماعیل جبارزاده» از جمله ی شخصیت های دو وجهی سیاسی _ علمی آذربایجان بود که اغلب مردم آذربایجان شرقی با نام و مسئولیت های او آشنایند. مردی که عصر روز چهارشنبه ۲۷ بهمن ماه ۱۴۰۰ درگذشت.
به گزارش آذرقلم، او به دلیل سکته قلبی به طور ناگهانی دار فانی را وداع گفت. نماینده ی چهار دوره ی مجلس شورای اسلامی، استانداری آذربایجان شرقی در ددولت اول روحانی و معاون سیاسی وزیر کشور، که کمتر کسی خنده بلند او را دید و بیشتر با چهره ای جدی و در عین حال مصمم شناخته می شد! او بعد از یک دوره ی کوتاه کناره گیری از کارهای سیاسی بار دیگر به صدر رویدادهای استان آمد و به عنوان استاندار آذربایجان شرقی منصوب شد.
نوشته زیر در سال ۱۳۹۲ و به هنگام انتصاب وی به این سمت نگاشته شد. نوشته ای که بسیار مورد توجه محافل سیاسی و حتی خود او قرار گرفت و در جلسه مشترک اش با اصحاب رسانه و هیات مدیره خانه مطبوعات این نوشته را نمونه کامل یک کار تحقیقی و عمقی ژورنالیستی خواند و گفت: «به رغم برخی انتقادات تند مقاله، نوشته منصفانه ای بود» و از نویسنده اش تشکر کرد.
به مناسبت فوت ناگهانی این سیاستمدار آذربایجانی، بار دیگر این نوشته بازنشر می شود.
***

اولین دیدار مرحوم جبارزاده با اعضای هیات مدیره خانه مطبوعات آذربایجان شرقی در کاخ استانداری بعد از انتصاب

«اسماعیل جبارزاده» در سال ۱۳۳۹ در شهرستان خوی از توابع آذربایجان غربی به دنیا آمد. دوران تحصیل را در این شهر سپری کرد و با عضویت در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مدتی را در جبهه های جنگ و دفاع از آب و خاک و کیان این کشور پرداخت. او هم مانند بسیاری دیگر از سرداران و مدیران ارشد استان، در لشکر همیشه سرافراز عاشورا سابقه فعالیت دارد. او مسئول بهداری لشکر عاشورا بود.
بعد از پایان جنگ در رشته دکترای علوم آزمایشگاهی از دانشگاه تبریز فارغ التحصیل شد و از همین مرحله بود که پله های ترقی را به سرعت طی کرد. ابتدا و به طور همزمان در سال ۱۳۷۸به عضویت هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز و هیات علمی انستیتو پاستور ایران درآمد.
اما علاقه ی او به فعالیت های سیاسی سبب شد تا در سال ۷۱ عزم خود را برای حضور در مجلس شورای اسلامی جزم کند. سال ۷۱ برای او خوش یمن بود. چرا که موفقیت بزرگی به دست آورد و در همان اولین سال کاندیداتوری اش در کسوت نماینده ی مردم تبریز، اسکو و آذرشهر به مجلس چهارم راه یافت. موفقیتی که تا چهار دوره ی دیگر یعنی ۱۶ سال بعد هم دوام یافت. شاید در بین نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تعداد نمایندگانی که بیش از چهار دوره به مجلس راه یافته باشند انگشت شمار باشد و جبارزاده نیز از جمله همان وکلایی است که به این افتخار نایل آمد. از همین رو در سالهای آخر نمایندگی اش به چنان اعتبار و جایگاهی دست یافت که برخی از نمایندگان مجلس و حتی رئیس اصولگرای آن از تجربیات و دانش او در مورد برخی آئین نامه ها و قوانین نظر خواهی می کردند.
حداد عادل (رئس مجلس هفتم) و باهنر (نائب رئیس مجلس) هرگاه جبارزاده اخطار آئین نامه ای می داد و یا در مورد قانون و تبصره ای در مجلس تشکیک پیش می آمد سراغ جبارزاده می رفتند و نظر او را نافذ می دانستند.
جبارزاده از همان سالهای نخست ورود به مجلس یکی از چهره های اصلاح طلب خطه آذربایجان بود. در مجلس ششم به عضویت هیات رئیسه مجلس درآمد و یکی از معتمدین رییس وقت مجلس شد.
او بسیار کم حرف بود، اما وقتی کارت خود را برای تذکر آیین نامه ای بالا می برد قطعا یک نکته کلیدی را بازگو می کرد. در این دوره از مجلس که اکثر تذکرات آیین نامه ای از سوی هیات رئیسه ناوارد بیان می شد کسی به خاطر ندارد که تذکر آیین نامه ای جبارزاده ناوارد اعلام شود.
وی از معدود نمایندگان مجلس ششم بود که تایید صلاحیت شد و توانست اعتماد مجدد مردم حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر را جلب کند و در کنار محمدرضا میرتاج الدینی، اکبر اعلمی و عشرت شایق برای چهارمین بار در سال ۸۳ لباس وکالت تبریزی ها را به تن کند.
جبارزاده در حوادث سال ۸۵ مناطق آذربایجان یکی از نمایندگانی بود که راه میانه را در پیش گرفت و تلاش بسیار کرد که سوء تفاهم پیش آمده بر سر روزنامه ایران با کمترین هزینه حل و فصل شود. همان سالی که معمار زاده استاندار بود.

کارگزاران ، محور فعالیت های سیاسی :
جبارزاده اما در همه ی این سالها، حفظ آرامش و سکوت خبری را به جنجال و خبرسازی ترجیح می داد. با این حال یکی از مهمترین شاخصه هایی که جبارزاده که به واسطه ی آن به شهرت سیاسی رسید، عضویت او در یک حزب سیاسی بود که واکنش ها و بازتاب های گسترده ای در سپهر سیاسی ایران ایجاد کرد. جبارزاده در سال ۱۳۷۴ به عضویت شورای مرکزی حزب «کارگزاران سازندگی» درآمد و بدین ترتیب نام خود را در میان لیست بزرگان سیاسی _ اقتصادی آن دوران بر سر زبانها انداخت.
مهمتر از اینها، نام او در کنار ۲۰ شخصیت مطرح سیاسی روز کشور به عنوان یکی از موسسین این حزب در کنار نامهایی چون: سید حسین مرعشی (استاندار کرمان)، کرباسچی (استاندار اصفهان، شهردار تهران)، دکتر محمد علی نجفی (وزیر سابق فرهنگ و وزیر سابق آموزش و پرورش)، محمد هاشمی(معاون اجرایی رئیس جمهور هاشمی)، دکتر مهاجرانی( نماینده تهران در دور اول مجلس)، فائزه هاشمی (دختر هاشمی رفسنجانی و نماینده مجلس پنجم)، اسحاق جهانگیری (استاندار اصفهان و وزیر معادن)، فروزش (وزیر جهاد سازندگی)، عطریانفر (معاون سیاسی وزیر کشور) و سایرین بیشتر به چشم آمد.
از آنجا که بدنه ی اصلی اعضای هیات موسس این حزب را خاندان آقای هاشمی رفسنجانی تشکیل می دادند (حدود ۴۰ درصد) بنابراین به جرات می توان خط فکری و رویکرد این حزب را حدس زد و در کنار همه ی این حدس و گمان ها در نهایت می توان به این نتیجه ی ساده و متقن رسید که جبارزاده مانند مهندس عبدالعلی زاده (استاندار وقت آذربایجان شرقی) از مریدان و رهروان فکری هاشمی رفسنجانی است.
سنگ بنای حزب کارگزاران درست در مقطعی بنا نهاده شد که یک سال از عمر دولت دوم رفسنجانی باقی مانده بود. کارگزاران نخستین حزب سیاسی در ایران بود که در درون دولت شکل گرفت.
در بهمن ماه ۱۳۷۴ شانزده تن از وزیران، معاونان و نزدیکان هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور وقت ایران در بیانیه‌ای با عنوان «خدمتگزارن سازندگی» اعلام کردند در انتخابات مجلس پنجم حضور فعال خواهند داشت و فهرستی از کاندیداهای مورد حمایت خود را معرفی خواهند کرد. آنها با صدور بیانیه‌ای با عنوان «کارگزاران سازندگی» حضور خود را در عرصه انتخابات اعلام کردند.
کارگزاران توسط جمعی از مدیران وقت تاسیس شد که اغلب از ۳ استان کشور برخاسته بودند؛ کرمان، اصفهان و یزد!
حزب کارگزاران با قدرت تمام وارد صحنه ی انتخابات ریاست جمهوری سال ۷۶ شد و از کاندیداتوری سید محمد خاتمی حمایت کرد. پیروزی کاندیدای مورد حمایت کارگزاران( خاتمی) فرصت طلایی برای عرض اندام اعضای شورای مرکزی حزب بود. طبیعی بود که اسماعیل جبارزاده به عنوان عضو شورای مرکزی کارگزاران، به خاطر مسئولیتش در حزب، منتسب به اصلاح طلبان آن دوران باشد و این پیروزی را محصول تلاش های خود در استان و ایران قلمداد کند. اما او در سایه همقطاران ورزیده و سیاست مداران مشهور حزب قرار گرفت و هرگز مثل سایر اعضای حلقه ی اصلی که گاه و بیگاه با اظهارات جنجالی و موضع گیری های افراطی، آرامش حزب، کشور و صحنه ی سیاست را به هم می ریختند وارد نشد. او شیوه ای متعادل و موضعی بر مبنای «سکوت» اتخاذ کرد و بدین ترتیب از تیررس حمله و عتاب و خطاب بسیاری از اصولگرایان تندرو در امان ماند. او از دیر باز به شیوه «اعتدال» و میانه روی در امور سیاسی معتقد بود. بحثی که امروزه بحث اصلی حکومت است.

چهار دوره نمایندگی مجلس:
جبارزاده هرچند سابقه ی ۱۶ سال حضور در چهار دوره مجلس ( چهارم تا هفتم) را در پرونده کاری خود به ثبت رساند اما برخلاف بسیاری از نمایندگان، بیشتر سکوت پیشه کرد و از موضع گیری های جنجالی اجتناب کرد. هرگز وارد مناقشات و مسائل بحث برانگیز بین نمایندگان نشد و چهره ای تقریبا آرام از خود به نمایش گذاشت. اما با این حال تا مقام عضویت در هیئت رییسه مجلس (منشی مجلس هفتم) و نایب رییسی کمیسیون برنامه و بودجه (مجلس ششم) پیش رفت.
او در انتخابات مجلس هفتم یعنی آخرین حضورش درپارلمان کشور، با کسب ۱۶۸۳۰۰ رای و حدود ۳۵ درصد کل آرا به کار خود در قوه مقننه پایان داد و انگیزه خود برای کاندیداتوری در مجلس هشتم و نهم را هم از دست داد و برای این کار ثبت نام نکرد.

جبارزاده و انتخابات ریاست جمهوری سالهای ۸۴ و ۸۸ :
در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ همان گونه که پیش بینی می شد جبارزده از کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی حمایت می کرد. او حتی برخی از دیدارها و نتیجه رایزنی های خود با رفسنجانی را در رسانه ها اعلام می کرد و در نهایت هم فروردین ۸۴ یعنی دو ماه مانده به انتخابات، از تشکیل ستادی به نام« ستاد نمایندگان علاقمند به حضور رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری» و عضویت خود در آن ستاد خبر داد.
او حتی در بهمن سال ۸۳ یعنی چند ماه قبل از انتخابات به صحنه آمد و با ادبیاتی هشدار دهنده، از حمایت قاطع خود و حزب متبوعش سخن گفت. جبارزاده در این سخنان، بار دیگر بر حمایتش از رفسنجانی پای فشرد و اظهار داشت: مردم خیالشان راحت است که هاشمی می آید، این گروه های سیاسی هستند که نگرانند!
جبارزاده احتمال معرفی کاندیدای دیگری از سوی کارگزاران غیر از هاشمی رفسنجانی را رد کرد و گفت: اصلاً به این موضوع فکر نکردیم چون به نظر ما هاشمی می آید و اگر بیاید رأی می آورد!
نماینده تبریز در جواب به سوالی درباره ارزیابی حمایت اصولگرایان از هاشمی رفسنجانی گفت: افتخار می کنیم کاندیدای ما مشخصات دلخواه اصولگرایان و نیز اصلاح طلبان را داشته باشد! با همه ی اطمینانی که جبارزاده از پیروزی رفسنجانی داشت اما با این حال کاندیدای مورد حمایت او رای نیاورد و بدین ترتیب دوران سکوت سیاسی و به عبارتی بهتر «قهر سیاسی » جبارزاده از همین سال استارت خورد.
جبارزاده اما در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ به همراه هادی غفاری از سوی دبیر حزب اعتماد ملی به عنوان عضو شورای سیاست گذاری ستاد انتخاباتی استان آذربایجان شرقی منصوب شد.

جبارزاده و انتخابات سال ۹۲ ریاست جمهوری:
در انتخابات حساس ریاست جمهوری برابر انتظاراتی که از همفکران جبارزاده می رفت او در کسوت حامیان یکی از کاندیداهای اصلاح طلب درآمد. اما سیر حمایتی او از کاندیداهای مطرح خود داستانی است. ابتدا پیش بینی می شد که بر اساس مسلک کارگزاران از کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی حمایت کند. اما سوم اردیبهشت ماه ۹۲ یعنی چند روز مانده به آغاز مهلت ثبت نام کاندیداها، نام او در میان لیستی موسوم به «عده ای از ایثارگران و رزمندگان دفاع مقدس» منتشر شد که از کاندیداتوری محمد خاتمی حمایت می کردند. دراین لیست نام افرادی مانند : دکتر پزشکیان، سردار مصطفی مولوی، حجت الاسلام مهدوی، عباس دوزدوزانی و هادی غفاری به چشم می خورند. اما به دنبال منتفی شدن حضور خاتمی در انتخابات و ثبت نام هاشمی رفسنجانی، جبارزاده بار دیگر از پدر معنوی حزب کارگزاران حمایت کرد. شنیده ها حکایت ازآن داشت که جبارزاده، سبحان الهی، عبدالعلی زاده، محمدزاده و میرطاهر موسوی مسئولیت فعال سازی ستادهای تبلیغاتی هاشمی رفسنجانی در استان های شمالغرب کشور را بر عهده گرفته بودند.
اما با رد صلاحیت رفسنجانی در شورای نگهبان، همه ی رشته ها پنبه شد و این ستادها نیز هرگز مجال ظهور عینی و فرصت عملی برای فعالیت تشکیلاتی پیدا نکردند. در چنین شرایطی انتظار می رفت که جبارزاده از کاندیداتوری روحانی یا عارف به عنوان دو کاندیدای اصلاح طلب حمایت کند. اما حتی اگر اعتقاد جبارزاده به روحانی یا عارف قلبی و واقعی بوده باشد در ظاهر و در قالب رسانه های گروهی چنین واکنشی از او چندان به چشم نیامد و چنگی به دل نزد. او باز هم سکوت را بر حمایت آشکار از یک کاندیدای خاص ترجیح داد در حالی که هم قطاران او در مجلس های گذشته (مانند: سید مهدی حسینی، پزشکیان و …) حمایت خود از روحانی را علنی کردند. همچنان که نمایندگانی مانند: رحمانی، فرهنگی، منادی به استقبال ولایتی در تبریز رفتند!

جبارزاده و مواضع او نسبت به دولت احمدی نژاد:
آخرین دوره ی حضور جبارزاده در مجلس( دور هفتم _ ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷) با روی کار آمدن دولت اول احمدی نژاد همزمان بود. همانگونه که انتظار می رفت جبارزاده هرگز با سیاست های دولت احمدی نژاد موافق و همراه نبود همچنان که با این برنامه ها چندان سر ناسازگاری نگذاشت و انتقاد جدی و خبرسازی هم با این سیاست ها از خود بروز نداد. باور او به تعامل بود و همکاری! او در کسوت یکی از نمایندگان فراکسیون اقلیت مجلس گاه و بیگاه اخطارها و تذکرهای آئین نامه ای به دولت و شخص احمدی نژاد می داد.
اعتراض به احمدی نژاد به خاطر بدرقه ملوانان انگلیسی، اخطار آئین نامه ای در خصوص ۷ سوال بودجه ای از رییس جمهور ، علت عدم حذف یارانه محصولات پتروشیمی، سوال در مورد واردات ۵/۶ میلیارد دلار بنزین در سال ۸۶، تذکر به وزیر ارشاد به خاطراهانت روزنامه کیهان نسبت به مرجع تقلید (آیت ا… صانعی)، تذکر کتبی به احمدی نژاد به خاطر آنچه که فرافکنی دولت، تخریب دیگران و متهم کردن آنان به عدم همکاری با دولت به قصد توجیه سوء مدیریت ها (سال ۱۳۸۵) نامیده شد و درخواست از احمدی نژاد برای شفاف سازی و شفاف گویی و معرفی رانت خواران مورد ادعا، تذکر به احمدی نژاد در خصوص «ضرورت رعایت بی‌طرفی دولت و پرهیز از ورود به مناقشات جناحی» و تغییرات مدیریتی درخبرگزاری ایسنا (۱۳۸۶)، از جمله شاخص ترین رویکردهای انتقادی جبارزاده نسبت به دولت احمدی نژاد محسوب می شود.

روزه سکوت سیاسی و پرداختن به فعالیت های علمی:
جبار زاده در سال ۱۳۸۵شرکت دارویی پلر دارو را به همراه برخی از دوستان خود بنیان نهاد. پلر دارو به عنوان یکی از شرکت های وارد کننده داروهای فوریتی و تک نسخه ای، در زمینه صادرات و واردات دارو، تجهیزات پزشکی، محصولات آرایشی و بهداشتی، مکمل های غذایی فعالیت خود را از سال ۱۳۸۵ آغاز کرد.
او به عضویت هیئت مدیره این شرکت درآمده و مدیرعاملی آن را هم عهده دار شد. او پیش از این مسئولیت های تخصصی دیگری را هم بر عهده داشت. مسئولیت هایی مانند : ریاست هیئت مدیره بیمارستان بهبود و عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران!

تاسیس موسسه ربع رشیدی:
از اواسط دهه ی ۸۰ به نظر می رسید که جبارزاده رویکرد علمی _ پژوهشی را بر رویکرد سیاسی صرف ترجیح می دهد و سیاسی کاری و سیاست ورزی به خاطر برخی ناکامی های سیاسی در سطح کلان حزب کارگزاران، دیگر برای او جذابیت ندارد. به همین خاطر عطای نمایندگی مجلس را از همان انتخابات سال ۱۳۸۶(مجلس هشتم) به لقایش بخشید و به سمت فعالیت های علمی و دانشگاهی روی آورد.
در یکی از مهمترین اقدامات خود، در دورانی که هنوز نماینده مردم تبریز در مجلس بود پایه های تاسیس یک موسسه آموزشی با نام تاریخی ربع رشیدی را در تبریز بنیان نهاد و موفق شد بعد از ۵ سال پیگیری، مجوز این دانشگاه غیرانتفاعی را در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۶ از وزارت تحقیقات، علوم و فناوری دریافت کند.
در مراسم افتتاح موسسه ربع رشیدی، بسیاری از مسئولان بلندپایه استان (مانند: امام جمعه تبریز و معمارزاده استاندار وقت) حضور داشتند. این امر گویای آن است که حامیان جبارزاده برای راه اندازی این حرکت علمی و دانشگاهی کم نبودند.
موسسه ربع رشیدی با توجه به کسب موافقت قطعی از وزارت علوم، بالاخره در سال ۱۳۸۶ وارد کنکور سراسری گردید و در این سال در چهار رشته کارشناسی از طریق کنکور سراسری ۲۵۰ دانشجو پذیرش نمود.
با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید دکتر روحانی که بسیاری از گروه ها و شخصیت های سیاسی آگاهانه و یا ناآگاهانه خود را در پیروزی او سهیم دانسته و او را منتسب به خود می دانند! انتظار سپردن برخی مسئولیتهای سیاسی و مدیریتی به دست حلقه ی دوستان دیروز بعید نیست. به هرحال روحانی منتسب به اصلاح طلبان بوده و رفاقت و دوستی دیرینه او با هاشمی رفسنجانی به عنوان پدر معنوی حزب کارگزاران هم کم چیزی نیست که بدین سادگی در سپردن پست های مدیریتی به یاران او فراموش شود. در چنین شرایطی خبر انتساب دکتر جبارزاده برای مسئولیت استانداری چندان عجیب و دور از انتظار نمی تواند باشد. حالا خود دکتر جبارزاده باید بار دیگر از اشتغال خود در مراکز علمی و دارویی کم کرده و به عرصه ی سیاست بیشتر بپردازد. جبارزاده یکی از همان مردان با تجربه ی صفحه شطرنج سیاست است که بعد از سه ماه از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و اعتدال، بر مسند عالی استان آذربایجان شرقی تکیه داده است.
روحش شاد و یادش گرامی باد

گزارش از محمد امین خوش نیت
انتهای پیام/