به گزارش نصر، آرش صدری به بیان مزیت‌های بورس کالا پرداخت و اظهار داشت: یکی از مزایای عرضه محصولات در بورس کالا، جلوگیری از رانت است. سیستم بورس کالا به شیوه‌ای است که هر کسی نمی‌تواند نسبت به خریداری محصولات در آن اقدام کند. محصولی که در بورس کالا مورد معامله قرار می‌گیرد، مختص تولیدکننده‌ای است که پروانه بهره‌برداری مرتبط دارد.
وی افزود: به طور مثال، شرکت تولیدکننده قیر، می‌تواند مواد اولیه خود را از بورس کالا و پالایشگاه خریداری کند. بورس به اشخاص کالا نمی‌فروشد و عمدتاً تولیدکننده‌ها مشتری آن هستند. از طرفی دیگر، عرضه محصول در بورس کالا تبلیغی برای این شرکت‌ها نیز به‌حساب می‌آید.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: ارتباط مستقیم با تولیدکننده دیگر مزیت بورس کالا به‌حساب می‌آید. قیمت یک کالا در بازار پس از گذشت از چند واسطه به دست مصرف‌کننده می‌رسد، اما در بورس کالا این خرید بدون واسطه انجام می‌گیرد. در اصل، سودی که پیش از این به جیب واسطه‌ها می‌رفت، به تولیدکننده تعلق می‌گیرد که می‌تواند صرف نوسازی تجهیزات و تکنولوژی شود.
صدری یادآور شد: در بخش پذیرش کالا، یک سری از مدارک از خریداران و فروشندگان درخواست می‌شود و همه باید کد خرید بگیرند. همه شرکت‌هایی که قصد معامله در بورس کالا را دارند، به طور سالیانه موظف به ارائه صورت‌های مالی حسابرسی شده‌شان هستند.
سیستم بهین یاب چیست؟
وی در مورد کارکرد سیستم بهین یاب، گفت: بهین یاب سامانه‌ای است که بیشتر در مواد پتروشیمی و کالاهای پلیمری مورد استفاده قرار می‌گیرد و هر تولیدکننده با توجه به عملکرد خود در این سیستم، می‌تواند نسبت به خرید محصول در بورس کالا اقدام کند. این سیستم برای خرید سقف تعیین می‌کند و یک شرکت نمی‌تواند مواد اولیه بیش از حد خریداری کند و سپس آن را در بازار آزاد به فروش برساند.
این کارشناس ارشد بخش پتروشیمی و فراورده های نفتی – کالا ادامه داد: بر این اساس، کالایی را که مورد نیاز کارخانه است خریداری می‌شود و اگر استفاده دیگری از آن بکنند، حتی کارخانه توسط بورس کالا به تعطیلی کشانده می‌شود.
صدری به کاربرد سیستم ثامن اشاره کرد و گفت: زمانی که یک شرکت به دنبال صادرات کالای خود باشد، گمرک از طریق سامانه ثامن به مواردی از جمله محل دریافت مواد اولیه نظارت می‌کند.
معایب بورس کالا
وی در مورد معایب بورس کالا، یادآور شد: اگر یک شرکت تولیدی به دنبال ورود به بورس کالا باشد، با کاغذبازی‌های زیاد مواجه می‌شود و صدور کد، حدود سه هفته طول می‌کشد. اگر هم شرکت، عرضه‌کننده باشد، ممکن است این پروسه تا یک و نیم ماه طول بکشد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: مبلغی که سازمان بورس و بورس کالا از خرید و فروش محصولات دریافت می‌کند، در برابر کاری که انجام می‌دهد رقم بسیار ناچیز است. با توجه به اینکه همه معاملات سیستمی است، تولیدکننده و خریدار درگیر کارهای مالی نمی‌شوند و همه آنها را بورس کالا انجام می‌دهد.
چرا خودرو در بورس عرضه نمی‌شود؟
صدری در پاسخ به این سؤال که «چرا خودرو در بورس عرضه نمی‌شود؟»، اظهار داشت: عرضه ناموفق خودرو در بورس کالا دو دلیل داشت؛ دلیل اول این موضوع، قیمت بالای آن در مقایسه با بازار بود و دوم ضریب 50 خودرو که هر کس قصد خودرو در بورس کالا را داشت، حداقل باید 50 دستگاه خریداری می‌کرد. خودروی سراتو که محصول شرکت خودروسازی سایپا بود، دو بار در بورس کالا عرضه شد اما استقبالی از آن به عمل نیامد.
این کارشناس ارشد بخش پتروشیمی و فراورده های نفتی – کالا در پایان عنوان کرد: اگر همه تولیدکنندگان، محصولات خود را در بورس عرضه کنند، دولت درباره اقتصاد کلان نیز می‌تواند تصمیم‌گیری کند و آمارهای مختلفی از جمله مقدار مصرف محصولات، کشش بازار، میزان صادرات و ظرفیت‌ها را در اختیار داشته باشد.