شب یلدا در بین مردمان آذربایجان شرقی به چیلله گجه سی معروف است. در گذشته شب چله با آیین ها و سنت هایی ویژه ای همراه بود که امروزه دیگر این نوع رسوم کم رنگ شده است. ولی مردم سعی کنند این رسم دیرینه را حفظ کنند. در این شب خانواده ها در منزل بزرگ فامیل جمع می شوند و با تعریف کردن خاطرات خوب گذشته، خنده و شوخی یک شب به یاد ماندنی را رقم می زنند و بعد از آن نوبت به خوردن هندوانه، آجیل و شیرینی چله می رسد.
خانواده ها در آستانه شب یلدا و برای شب چله از چند روز قبل هندوانه، آجیل، پشمک، انار و شیرینی می خرند و خود را برای این شب آماده می کنند.  آجیل یک پای ثابت دورهمی خانواده ها از گذشته تا به امروز بوده است و آجیل آذربایجان شرقی از لحاظ تنوع و کیفیت بسیار معروف است.
هر سال در آستانه شب یلدا و در پی افزایش تقاضای عمومی جهت خرید شیرینی، میوه، آجیل و خشکبار طرح تشدید بازرسی و نظارت در سراسر کشور اجرا می‌شود. در این طرح علاوه بر استفاده حداکثری از ظرفیت بازرسان اتحادیه‌های مربوط در قالب گشت‌های مشترک با بازرسان سایر دستگاه‌ها از جمله تعزیرات حکومتی، وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی و بسیج اصناف همکاری‌های لازم انجام می شود.
در این میان مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی از آغاز طرح نظارتی شب یلدا در استان خبر داده اند. این طرح به منظور تامین اقلام مورد نیاز و جلوگیری از تخلفات احتمالی صنفی، با هدف حمایت از حقوق مصرف کنندگان ۱۰ روز زودتر از زمان مشابه در سال گذشته اجرا می‌شود.
واقعیت این است که نظارت بر بازار و کنترل قیمت آجیل منحصر به شب یلدا نیست و نظارت ها باید در طول استمرار داشته باشد و با متخلفان برخورد شود. مردم هم این انتظار را از مسئولان استانی دارند. مشاهدات میدانی از بازار تبریز نشان دهنده وضعیت آشفته و چند نرخی آجیل شب یلداست و آجیل فروشان هر کدام شان قیمت های متفاوتی را اعلام می کنند.
از طرف دیگر اتحادیه صنف آجیل و خشکبار فروشان تبریز قیمت خرده فروشی انواع آجیل در بازار این شهر را به شرح زیر اعلام کرده است. آجیل چهار مغز اعلاء ۳۰۰ تا ۴۵۰ هزار تومان، آجیل شش مغز با تخمه ۲۵۰ تا ۳۳۰ هزار تومان، آجیل شیرین ۲۶۰ تا ۳۶۰ هزار تومان و انواع پسته دستچین ۲۸۰ تا ۴۶۰ هزار تومان است.
قیمت های اعلام شده رسمی هم سر به فلک می زند و به نظر می رسد این قیمت ها متناسب با درآمد بسیاری از خانوارها نباشد. با کاهش قدرت خرید مردم در سال های اخیر آجیل و در راس آن پسته از سبد مصرفی مردم حذف شده است و نه تنها در شب یلدا، حتی در عید نوروز خبری از آجیل در پذیرایی عیدانه خانواده های ایرانی نیست.
هر سال کام خانواده ها در شب یلدا با افزایش یافتن آجیل تلخ می شود و اکنون خوردن پسته برای خیلی ها رویایی دست نیافتنی می شود. مسئولان بر طبل مبارزه با گرانی و حمایت از مصرف کننده می کوبند اما سفره های مردم از کالاهای اساسی و مورد نیاز خالی و خالی تر می شود.
بسیاری از مردم توان اقتصادی خرید آجیل ندارند و ناچارند قید مصرف آنرا بزنند و به خوردن هندوانه و شیرینی اکتفا کنند. آنهایی هم که دست شان به دهان شان می رسد کیلو کیلو آجیل می خرند و می خورند و ندارها از مصرفش محروم می شوند.

طاهر خیری
انتهای پیام/