مدیرکل دفتر سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری مطرح کرد؛

حریم باسمنج همان حریم قبلی و یک برابری است / بخش باسمنج یک وجب داخل محدوده تبریز نشده است

1400/06/22 - 08:48 - کد خبر: 50756
مرتضی محمدزاده

نصر: مدیرکل دفتر سیاسی و تقسیمات کشوری استانداری گفت: مزیت بخش برای شهر باسمنج تنها این است که مرکز بخش شده است و روستا ها می‌توانند جهت دریافت خدمات به بخشداری باسمنج مراجعه کنند در صورتی که قبلا به بخشداری مرکزی تبریز مراجعه می کردند.

به گزارش نصر، "مرتضی محمدزاده" در نشستی با حضور خبرنگاران «نصر» به سوالات و شائبه هایی که طی روزهای اخیر در رابطه با مصوبه هیئت دولت برای بخش مستقل باسمنج شده بود، پاسخ داد.
محمد زاده ابتدا در واکنش به موضوع بخش، گفت: در دو محور می خواهم صحبت کنم، محور اول؛ چرا باسمنج بخش شد و ضرورت های ایجاد یک بخش چیست؟ و محور دوم اینکه این واحد سیاسی جدیدی که ایجاد شده است چه رابطه ای با حریم و محدوده شهر تبریز دارد.
وی خطاب به کسانی که در این مدت در رابطه با بخش باسمنج اظهار نظر کرده اند، گفت: وقتی مصاحبه ای در یک بخش می شود باید با نگاه فرابخشی همراه باشد، مجموعه مصاحبه هایی که در این مدت منتشر شده، از یک زاویه به طرح نگاه کرده و فقط از زاویه شهر تبریز بوده است.

وی ادامه داد: دقت کنید که این یک طرح و تصمیم سیاسی، تقسیماتی حاکمیتی است که هرکسی بخواهد این را ارزیابی کند باید از سطح "کلان" ارزیابی کند، باید یک درجه نگاه بالاتری داشته باشد چون طرح ذاتا چنین است، بنابراین دوستانی که در این مدت مصاحبه کرده اند طرح را فقط از یک زاویه دیده اند، طبیعی است اگر از یک زاویه به طرح نگاه کنیم اشکالات زیادی خواهد بود.
محمدزاده اضافه کرد: توجه کنید که ما این طرح را با نگاه منافع استانی در مقیاس ملی بحث و ارزیابی می کنیم، تبریز در واحد های تقسیماتی و شهری جایگاه هشتم را دارد اما چه کسی است که از جایگاه و موقعیت استان آذربایجان شرقی در سطح ملی به لحاظ تعداد واحد های تقسیماتی پاسداری کند؟
وی افزود: امروز می‌گوییم، مساحت چه در حریم و چه در محدوده برای کلانشهر معیار است، جایگاه ما 8 نیست، چون دوستان ما به این امر نگاه محدود و یک زاویه ای دارند.
مدیر کل دفتر سیاسی و تقسیمات کشوری استانداری گفت: بنده بعنوان مدیر کل تقسیمات استان نگاه می کنم، ما یک بخش داریم که به لحاظ مساحت و جمعیت و قواره و بیشتر از 5 شهرستان است، عقلانیت این را اقتضا می کند که برای ارائه خدمات باید این را کوچک کنیم.
وی ادامه داد: بخش مرکزی تبریز قبل از بخش باسمنج بیش از 5 شهرستان است، اگر قرار است بگوییم موثر نیست، در آن صورت نباید شهرستان های دیگر را هم تقسیم می کردیم، در آن صورت باید بگوییم هوراند، خداافرین و اسکو چرا بوجود آمده اند، این فقط برای الزامات ارائه خدمات مطلوب به مردم، حضور بهینه حاکمیت در همه مناطق و نظارت و کنترل که وظایف واحد های سیاسی است؛ همه اینها ایجاب می کنند که باید بخش مرکزی تبریز قبلی اضلاح و در کنار آن بخش دیگری بنام باسمنج تشکیل شود.
وی گفت: بخشداری مرکزی تبریز وظایف زیادی دارد که یکی از آنها پیگیری طرح توسعه روستا ها است، 9 روستا در بخش باسمنج وجود دارد که قبلا باید شهر می شدند، بعنوان مثال، لیقوان باید شهر می‌شد، لیقوان اکنون یک برند جهانی است و البته یک تعداد شهر ها چون در حریم هستند نمی‌توانند شهر شوند.
وی ادامه داد: حجم بخش مرکزی تبریز به لحاظ وسعت، جمعیت و ویژگی های خاص (روستایی که استعداد تبدیل به شهر شدن را داشته باشد) اگر از زاویه تقسیمات نگاه کنیم این باید اتفاق بیفتد و باید بخش مرکزی تبریز بازنگری می‌شد تا خدمات دهی به مردم راحت تر و توسعه سریعتر انجام می شد.
محمدزاده تاکید کرد: یکی از کارهایی که باید مدت ها قبل انجام می شد بحث برند سازی پنیر لیقوان است، اگر این را پيگير نباشیم هیچ کس دنبال این نخواهد بود.
وی ادامه داد: خدمات گردشگری دره لیقوان، بحث های زیست محیطی و فقر پوشش گیاهی دامنه سهند جای تعجب است؛ سیاست های کلان توسط بخشداری است که می تواند طرحی را ارائه دهد تا از شورای برنامه ریزی و توسعه مطالبه کند.
وی تصریح کرد: منتقدان می گویند بخشداری چه کار می تواند بکند؟ سوالم از آن ها این است که اگر افتتاح بخشداری ایجاد بخش مزیت ندارد؛ پس چرا در سطح کشور در تقسیمات سیاسی، بخش، روز به روز در هیئت دولت تصویب می شود؟
اگر منتقدان می‌گویند بخشدار باشد یا نباشد لاقل این را ببینید که جایگاه استان آذربایجان شرقی را به لحاظ واحد های تقسیماتی در مقایسه با سایر استان ها در کدام رتبه بندی قرار دارد.
وی اضافه کرد:بعضا اظهار نظر می‌کنند که در دولت روحانی و یک شبه این طرح مصوب شده است، فرایند ایجاد بخش در باسمنج طبق مصوبات و مستنداتی که در دفتر ما وجود دارد به سال 76 برمی‌گردد، اولین درخواست به استاندار وقت می شود و طرح تهیه شده به وزارت کشور برای طی مراحل قانونی ارسال می شود، بعد از آن طرح هایی انجام و اصلاحات و نواقصات برطرف می شود که در دولت دوازدهم طرح نهایی می شود و این یک فرایند یک شبه نیست (طبق مستنداتی که در این جلسه ارائه شد، طومار و خواست اهالی باسمنج و روستا های اطراف باسمنج وجود داشت)
بعضا می گویند این طرح در زمان آقای پورمحمدی استاندار فعلی نهایی شده است، 8 نماینده تبریز که اکنون 4 نفر از آنها نماینده اند درخواست مکتوب داده اند که این منطقه را بخش کنید و این درخواست به حق نمایندگان مجلس است که تک بعدی نمی‌بینند و منافع استانی را در بخش شدن این منطقه می‌دانند.
وی خاطرنشان کرد: نکته دیگر این است که یک گوشه بخش، شهر باسمنج است و چون از گذشته تبریز و باسمنج یک روابطی داشتند، همه بخش باسمنج را شهر باسمنج می بینند! باسمنج یکی از واحد های تقسیماتی است که در آن 6 روستا در آن وجود دارد، اکنون 17 روستا در داخل بخش باسمنج قرار دارد، همه احساس می کنند برای اینکه باسمنج ارتقا یابد بخش کرده ایم، خیر باسمنج یکی از واحد هایی است که در داخل بخش باسمنج قرار دارد، در این جا 17 روستا وجود دارد که تعدادی از آنها واجد شرایط شهر شدن هستند.
وی افزود: اینکه می‌گویند این یک تصمیم عجولانه و غیرفنی و یک‌شبه است، حاضریم تمام مستندات را نشان دهیم که طرح مربوط به دولت دوازدهم نیست بلکه قبل از آن مطرح و تهیه شده بود.
وی ادامه داد: رابطه این طرح با حریم شهر تبریز را اگر بررسی کنیم ابتدا باید به مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری توجه کنیم، این مصوبه درمورد بخش باسمنج چه گفته است؟ باوجود اینکه در هیچ قانونی نیامده است که مصوبات هیئت دولت باید با مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری تطبیق یابد که اصلا هم‌سطح نیستند و دولت فرادست است ولی با این حال ما بیشترین ملاحظات شورای عالی شهرسازی و معماری را رعایت کرده ایم، بصورت واقعی چه میزانی از حریم شهری با بخش باسمنج همپوشانی دارد؟
وی ابراز داشت: حدود 18 درصد از حریم تبریز و بخش باسمنج همپوشانی دارد، اینکه در گذشته برخلاف قانون به حریم شهرستان دیگر تجاوز کرده اید، این طرح حدود 17 یا 18 درصد همپوشانی دارد.
وی تصریح کرد: اینکه به حوزه شهرسازی وارد می‌شوم معذرت میخواهم و چون برخی به آن سوار می‌شوند و طرحی که برای منافع استانی تهیه شده است حمله می‌کنند، مجبور هستم تا به این حوزه وارد شوم و اصولا نباید به این حوزه پرداخت کنم، ماده 13 قانون تقسیمات کشوری می‌گوید واحد های تقسیماتی الحاق، ارتقا و همه طرح های تقسیماتی به پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیئت وزیران باید این فرایند طی شود، علي رغم این، در استان ما طبق صورتجلسات و بیش از تکالیف قانونی خود انجام داده است؛ بر حسب قانون شهرستان باید طرح را تهیه و به استانداری بیاورد و استان طرح را به هیئت دولت ارسال نماید.
محمدزاده گفت: کسانی که اکنون مدعی دلسوزی به تبریز هستند در جلساتی که استانداری جهت بررسی این موضوع پرداخته است خودشان به جلسات نرفته و افتخار نداده اند و بجای خودشان نفر پنجم فرستاده اند، فرمانداری تبریز جهت بررسی بخش مستقل باسمنج جلسه گذاشته است، آقایان عباس زاده از راه و شهرسازی، قلعه ای از استانداری، محمدرضا رضا خانلو از شهرداری تبریز رئیس اداره حریم و سایر مسئولین طبق صورتجلسه در این جلسات حضور داشته اند، این آقایانی که اکنون مدعی هستند بدانند که قبلا جهت بررسی این موضوع بار ها به آن ها دعوتنامه ارسال شده است، آقایان می‌رفتند و دفاع می کردند.
وی اظهار کرد: آقای استاندار در این طرح با آرامش و احتیاط جلو رفته اند و در تاریخ 11 آذر 99 مجددا همه مسئولین از جمله شهردار وقت، معاون شهرسازی شهردار تبریز، معاونین مرتبط در استانداری، فرمانداری و سایر افراد ذیربط را دعوت کرده اند، زمانی که طرح در دست اقدام بود و در دفتر آقای استاندار همه مسئولان حرف هایشان را زده اند و دفاع کرده اند و مقرر گردیده است که طرح ادامه یابد، اینکه امروز می‌گویند این طرح را ندیده ایم و از آن بی خبریم اینچنین نیست بلکه جلسات برگزار شده است، در صورتی که تکلیف نبود این جلسات برگزار شود، اما تاکید و اصرار استانداری این بود یک طرح کارشناسی و معقول و منطقی تصویب شود.
وی ادامه داد: اگر سامانه قوانین و مقررات را در اینترنت جستجو کنید، مصوبه طرح جامع شهرداری تبریز موجود است، الحاق شهر های باسمنج و سردرود باتوجه به عدم ارائه دلایل کارشناسی و فنی و تبعات مترتب بر این الحاق به کلانشهر تبریز منتفی است، شورای عالی شهرسازی و معماری یک نهاد کاملا تخصصی و فنی شهرداری است، پس چرا در آنجا اینچنین تصویب شده و دلایل کافی برای شورای عالی قانع کننده نبوده است؟
وی افزود: در این دلایل آورده است که، به دلیل عدم نصاب جمعیتی و وجود حیات روستایی در آن مقاومت گردید، آنچه امروز اتفاق افتاده، شورای عالی شهرسازی و معماری با همه این ها مخالفت کرده است و اکنون بعد از آن مخالفت ها بخش ایجاد شده است، در حالی که ناگفته نماند، شورای عالی شهرسازی و معماری با حرکت تبریز به سمت شرق قانع نشده و مخالف بوده اند.
محمد زاده ادامه داد: طبق ماده‌ 2 قانون تعریف حریم و محدوده جایی که بخش شده و از حریم کم شده است آیا مستعد توسعه شهری بوده که کسر شده است؟ و آیا اینکه جایگزینی نداشت و فقط آن قسمت بوده که کم شده است؟
به لحاظ شهرسازی وقتی حریم را تعریف میکنید باید اجازه توسعه شهرسازی در آینده را بدهد، امکان تملک اراضی را داشته باشد مثل خاوران فاز یک، هر چند در زراعی بودن آن حرف داریم، بعد از خاوران به باغ یعقوب می‌رسیم، باغ یعقوب اراضی زراعی است یا باغی؛ یا فضای آزاد برای توسعه شهری؟
بعد از باسمنج هم به دره لیقوان می‌رسیم، در کجای دره لیقوان به لحاظ شهرسازی امکان توسعه آتی شهری وجود دارد؟  در کجای آن یک وجب جا وجود دارد که بگوییم برای توسعه آتی شهر لازم است؟
وی اضافه کرد: اگر توسعه شهر را می‌خواهیم باید به دنبال اراضی مستعد باشیم، اکنون که 18 درصد از حریم شهر تبریز از این قسمت کم شده است، می‌گوییم از سه جهت تبریز جا برای توسعه وجود دارد؛ شمال، جنوب غرب و جنوب است.
وی ادامه داد: در قسمتی از مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری آورده است که جنوب باقیمانده تبریز برای توسعه شهری مستعد تر است چون با گسل و منطقه کوهستانی شمال تبریز فاصله دارد، ضمن اینکه صنایع در آن قسمت وجود ندارد و در غرب تبریز است.
وی افزود: به حرکت طبیعی شهر معتقد هستم اما به نظر شما چرا هر بار این طرح را به شورای عالی شهرسازی و معماری برده اند رد کرده است؟ چرا قانع نشده و گفته است دلایل فنی و توجیهی وجود ندارد، اینکه بر روی کاغذ نشان بدهیم خوب و درست اما اکنون به غیر از فاز 2 خاوران که مورد بحث است، به غیر از آن جا که مستعد توسعه است و خلاف ماده ۴ آیین نامه قانون منع فروش و واگذاری اراضی فاقد کاربری مسکونی تملک شده و با کاربری مسکونی فروش یا واگذار شده  است به غیر از آن جا هیچ جایی ندارد.
شورای عالی شهرسازی و معماری فاز دو خاوران را برای توسعه تبریز قبول نکرده و مستند این وجود دارد، اینکه در آنجا سرمایه گذاری شده است شهرداری باید پاسخگو باشد، شورای عالی می‌گوید با الحاق اراضی جنوب دامنه سهند به تبریز مخالفت می شود.
وی اضافه کرد: شهرداری در خاوران فاز 2 تملک هایی را انجام داده است، در طرح های تقسیماتی اولویت تبریز و جایگاه تبریز برای ما از همه چیز مهمتر است.
قلعه ای در پاسخ به سوال خبرنگار نصر گفت: در این طرح وجبی داخل محدوده قانونی شهر تبریز نشده است و همچنان مال تبریز است.
محمدزاده گفت: تاکنون که بخش باسمنج وجود نداشت، حریم تبریز تا نزدیکی باسمنج گسترش یافته بود، نظارت و کنترل ساخت و ساز برعهده چه کسی بود؟ بر عهده شهرداری ها بود، اکنون می‌گویند این نظارت ها از شهرداری گرفته و به بخشداری داده می شود،
طبق ماده 10 آیین نامه نظارت نه به شهرداری باسمنج داده می شود و نه به بخشداری؛ احداث هرگونه اراضی در موضوع این آیین نامه مرجع صدور پروانه و نظارت بر ساخت و ساز برعهده معاون عمرانی استانداری می باشد و این یعنی نظارت یک درجه بالاتر رفته است.
وی ادامه داد: حریمی که از شهر تبریز کم می شود به حریم شهر باسمنج اضافه نمی‌شود، اراضی واقع در خارج از هر دو شهر حریم باسمنج و تبریز بر طبق ماده ده انجام می شود، معاون عمرانی استاندار هم می‌تواند مرجعی را برای نظارت بر ساخت و ساز انتخاب نماید و می‌تواند شهرداری آن را نیز تعیین کند و این یعنی اینکه نظارت بر ساخت و ساز های غیر مجاز را یک مرحله بالاتر و فراتر از کنترل شهرداری ها پیگیری می شود.
وی تأکید کرد: بخشی که ایجاد شده است، متولی آن شهرداری باسمنج نیست که ساخت و ساز های غیر مجاز را کنترل کند، حریم باسمنج در اختیار شهرداری باسمنج با همان یک برابر حریم است و با بخش شدن باسمنج هیچ فرقی به حال حریم باسمنج نشده است و مثل گذشته با همان حریم یک برابری خواهد بود، باسمنج فقط مرکز بخش شده است و حریم و محدوده آن همچون قبل از بخش بودن است و تفاوتی نکرده است.
وی تصریح کرد: مزیت بخش این است که روستا های اطراف باسمنج قبلا خدماتشان را از بخش مرکزی تبریز می گرفتند، بخشی که با گستره و حجم بالا و انبوهی از روستا ها مواجه بود، اکنون با حضور بخشداری باسمنج روستا های اطراف باسمنج می‌توانند برای روستای خود از بخشداری باسمنج خدمات بگیرند.
بطور مثال، بخشداری مرکزی تبریز قبلا زمانی که برای روستای لیقوان می‌گذاشت اکنون چهار برابر آن زمان را بخشداری باسمنج می‌گذارد، طرح های توسعه ای روستا ها، بودجه دهیاری، عوارض آن، برنامه توسعه 4 ساله و همه اینها را از بخشداری باسمنج می‌گیرد.
وی در ادامه گفت: مزیت بخش برای شهر باسمنج تنها این است که مرکز بخش شده است و روستا ها می‌توانند جهت دریافت خدمات به بخشداری باسمنج مراجعه کنند در صورتی که قبلا به بخشداری مرکزی تبریز مراجعه می کردند.
وی ادامه داد: ما برای دلخوشی این و آن باسمنج را بخش مستقل نکرده ایم، وقتی حاکمیت طرحی را تصویب می‌کند نگاه حاکمیتی دارد و بخاطر یک منطقه خاص نیست، وقتی بخش ایجاد میکنیم، منافعی در توسعه روستا ها و مناطق وجود دارد که برقرار می شود و محدودیت های کلانشهر از بین نمی‌رود.
وی تأکید کرد: در عالم واقعی چیزی از قواره شهر تبریز کم نشده است و فقط چیزی که روی کاغذ نشان داده ایم کم شده است، آنجایی که کم شده، برای توسعه آتی شهر در نظر گرفته نشده است.
وی افزود: در دور چهارم شورا ها نامه ای از تمامی روستا های اطراف باسمنج به وزارتخانه ارسال شده و آنها درخواست بخش شدن را داشته اند که این درخواست علاوه بر روستا ها  در خود باسمنج هم بوده و شورای شهر باسمنج و اهالی باسمنج طی چندین طومار خواستار بخش بوده اند، این طرح برای توسعه همه جانبه روستا ها است و در موضوع بخش، شهر مطرح نیست.
محمدزاده اضافه کرد: کارشناسانی که اکنون در رابطه با بخش باسمنج مخالفت می کنند به جلساتی که ما دعوت می‌کنیم جهت ارائه موارد و مشکلات طرح، آمادگی ندارد و به جلسات نمی آیند، اگر آمادگی داشته باشند ما دعوتشان می کنیم، همان اعضایی که طرح جامع تبریز را تصویب کرده اند در هیئت دولت به بخش باسمنج رای داده اند.
وی در پایان گفت: نقشه نهایی که وزارتخانه آن را تایید کند فعلا به دستمان نرسیده است و منتظر تایید وزرات هستیم که در آن نقشه هم خاوران و زرنق و بخشی از اراضی باغ یعقوب در تبریز قرار دارد و آن چیزی که دغدغه اساسی خیلی ها است در تبریز قرار دارد و کل اراضی که شهرداری تبریز در آنجا کار کرده جز تبریز است و در حوزه بخش باسمنج نیست.

گفت و گو : محمد سهرابی - محمدرضا اخگر گداز
انتهای پیام/

پژوهشیار