رویکرد آینده نگری طرح‌های آبی نیاز امروز پاسخ به فردا

1400/04/06 - 12:21 - کد خبر: 46448
قطعی آب، کم آبی

نصر: یکی از چالش های بزرگ دنیای امروز کاهش منابع آبی و پیش‌بینی طرح‌هایی است که نیاز آب مردم را در آینده تامین کند در حالی که با افزایش متوسط دمای هوا در کشور تامین آب در کوتاه مدت نیز مسئولان را وادار به چاره اندیشی کرده است.

به گزارش نصر، با افزایش گرمای هوا، کاهش بارندگی و کاهش منابع آبی مشکلات تامین آب در استان ها دشوارتر از سال‌های گذشته شده است به طوری که مسئولان هر منطقه طرح های کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدتی را برای کاهش مشکلات آبی مناطق خود پیش بینی کرده اند.
آذربایجان شرقی نیز به عنوان برشی از کشور و دنیا مسائل و مشکلات خاص آبی خود را دارد البته تاکنون مسئولان استانی توانستند این مشکلات را مدیریت و از تبدیل شدن آن به بحران جلوگیری کنند.
سال گذشته در مقطع کوتاه شهریور ماه با افزایش مصرف آب، همه گیری کرونا و کمبود منابع آبی قطعی آب در شهر تبریز اتفاق افتاد که نگرانی هایی را به وجود آورد و با تدبیر استاندار آذربایجان شرقی، نماینده ولی فقیه و هم افزایی آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب استان این مشکل و کمبود آب مدیریت شد. 
ولی کمبود ایجاد شده مسئولان را به فکر واداشت تا در سال جاری مانع تنش آبی مجدد در تبریز و استان شوند بر این اساس اعتباری پیش‌بینی شد که امسال تصویب و در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار گرفت.
بنا به گفته مسئولان، این اعتبار در خصوص تنش آبی کلانشهر تبریز تنها جوابگوی رفع نیاز آبی امسال و سال آینده خواهد بود بر این اساس باید به فکر سال های آینده در جهت تامین نیاز آبی این کلانشهر و شهرهای اطراف باشند تا با افزایش جمعیت تبریز بتوانند تولید آب مورد نیاز جمعیت این شهر را پاسخ دهند که تامین آب تبریز با انتقال آب ارس به این کلانشهر ممکن خواهد شد. 
مدیران آب منطقه ای آذربایجان شرقی به عنوان متولی اصلی تامین آب کلانشهر تبریز طرح های کوتاه مدت و دراز مدتی را پیش بینی کرده اند که از مهرماه سال گذشته آغاز و تاکنون ادامه داشته است و اکنون توانسته ۴۵۰ لیتر در ثانیه بر توان آبی کلانشهر تبریز بیفزاید.

غفارزاده مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی 
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی در این خصوص گفت: برای اینکه در سال ۱۴۰۰ قطعی آب در کلانشهر تبریز اتفاق نیفتد از سال پیش سه طرح پش‌بینی و اجرای آن از مهرماه ۱۳۹۹ آغاز شده است.
یوسف غفارزاده اظهار کرد: طرح اول شامل خط انتقال آب از سد نهند به تبریز به طول هفت کیلومتر است که به علت قرار گرفتن بخشی از این لوله در شوره زار مسیر این لوله نشت داشته و به جای انتقال آب ۹۰۰ لیتر بر ثانیه،  ۶۵۰ متر در ثانیه آب آورد به تبریز داشته است.
وی افزود: اما این آب آورد به علت نشت به ۶۵۰ لیتر بر ثانیه کاهش داشته که رفع مشکلات این خط لوله کشی از سد نهند تبریز با بودجه ۴۵ میلیارد تومانی رفع تنش آبی در حال اتمام است.
غفارزاده خاطر نشان کرد: خط لوله سد نهند به تبریز ظرف ۲ هفته آینده به اتمام می‌رسد و ۲۵۰ تا ۳۰۰ لیتر در ثانیه بر ظرفیت آب تبریز افزوده می شود. اکنون ۹۶ درصد از این طرح پیشرفت فیزیکی داشته و تنها ۲۰۰ متر از آن مانده که ظرف ۲ هفته آینده به اتمام می‌رسد بر این اساس ۲۵۰ تا ۳۰۰ لیتر در ثانیه بر ظرفیت آب تبریز افزوده می شود.
وی با اشاره به اینکه بودجه ۴۵ میلیارد تومانی رفع تنش آبی در ۲ مرحله و دیر به دست متولیان رسید، افزود: این اعتبار مصوب در هیئت دولت ۲۰ خرداد به حساب واریز شده است البته پیش از آن، اقدامات آغاز شده بود و اکنون نیز برای اتمام طرح، کارگران و دست اندرکاران طرح انتقال آب از سد نهند به تبریز در سه نوبت دنبال می‌شود.
غفارزاده با اشاره به طرح دوم رفع تنش آبی تبریز به عنوان طرح‌های کوتاه مدت و اعتبار ۶۰ میلیارد تومانی، گفت: حفر چاه جدید و صدور مجوز برای ۳۰ حلقه چاه برای شرکت آب و فاضلاب استان در جهت افزایش ۴۰۰ لیتر بر ثانیه از طریق آب های زیرزمینی طرح دیگری بوده که اکنون با اتمام و تجهیز ۱۵ حلقه چاه ۴۰۰ لیتر بر ثانیه از آب های زیرزمینی وارد مدار گردیده و بر آب شرب تبریز افزوده شده است.
وی یادآور شد: ۱۵ چاه دیگر نیز در مرحله تجهیز قرار دارند که به زودی به پایان می رسند.
وی افزود: پروژه سوم که شامل طرح جداسازی آب شرب تبریز از آب صنعت و ویلاهای اطراف می باشد اکنون اجرای آن ۵۰ درصد پیشرفت کاری داشته است.
غفارزاده خاطرنشان کرد: طرح جداسازی آب شرب از صنعت و ویلاها از مهرماه سال گذشته آغاز شده است و تاکنون توانسته ۱۵۰ لیتر در ثانیه بر ظرفیت آب شرب تبریز بیفزاید البته تا ۲ هفته آینده ۵۰ لیتر در ثانیه دیگر آن محقق خواهد شد.
وی یادآور شد: حدود ۹۰۰ لیتر بر ثانیه برنامه افزایش آب تبریز بر اساس طرح های یاد شده را داشتیم که تاکنون ۴۵۰ لیتر بر ثانیه عملیاتی شده که پس از اتمام طرح ترمیم آب نهند به تبریز تا ۸۰۰ متر بر ثانیه افزایش خواهد یافت.

مردم در کاهش ۱۰درصدی مصرف آب همکاری کنند، قطعی آب در تبریز نخواهیم داشت
وی با اشاره به اینکه مصرف آب در آذربایجان شرقی بیش از ۲ برابر استاندارد جهانی است، گفت: در تامین آب موفق عمل کرده ایم و امیدواریم در ادامه کار نیز که با افزایش پیک مصرف در دوره گرما و همچنین همه گیری کرونا مواجه هستیم مدیریت مصرف در این ایام نیز با مشارکت و همکاری مردم به خوبی پیش برود.
وی یادآور شد: اگر بتوانیم تنها ۱۰ درصد از طریق صرفه جویی در شستن دست، مسواک زدن شستن ظروف آشپزخانه و دوش گرفتن صرفه جویی کنیم قطعی آب در اوج مصرف دوره گرما نخواهیم داشت در غیر این صورت دچار مشکل می شویم. اگر بتوانیم تنها ۱۰ درصد از طریق صرفه جویی در شستن دست، مسواک زدن، شستن ظروف آشپزخانه و دوش گرفتن صرفه جویی کنیم در اوج مصرف دوره گرما قطعی آب نخواهیم داشت در غیر این صورت دچار مشکل می شویم.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس اعلام هواشناسی گرمای هوا در آذربایجان شرقی در ۷۰ سال گذشته رکورد زده و اکنون ۱.۷ درجه سانتیگراد افزایش داشته و بر این اساس افزایش مصرف را هم به دنبال خواهیم داشت.
وی یادآور شد: امسال ۴۵۰ لیتر بر ثانیه نسبت به سال گذشته افزایش تولید آب داشتیم اما به علت افزایش مصرف و افزایش جمعیت اکنون مصرف آن سر به سر  است.
وی همچنین با اشاره به اینکه ذخایر مخازن سدها نیز با کاهش روبرو است ولی در بیشتر شهرستان‌ها با مشکلات حادی روبرو نیستیم، گفت: سد علویان مراغه به عنوان سد تامین آب شرب و کشاورزی منطقه در مقایسه با سال قبل ۲۲ درصد منفی شده و کاهش داشته است.
وی افزود: ذخایر این سد از ۴۷ میلیون مترمکعب به ۳۵ میلیون متر مکعب کاهش یافته که برنامه های مدیریت مصرف آن در دست اقدام است.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی همچنین گفت: سد سهند هشترود با وجود کاهش ۶ درصدی وضع خوبی دارد و در آن منطقه مشکل خاصی نداریم.
غفارزاده ادامه داد: سد نهند تبریز نیز که ۲۰ درصد آب این شهر را تأمین می کند، تقریباً ذخایر آن برابر با سال قبل است.
وی گفت: سد آیدوغموش میانه نیز با ۲۸ درصد کاهش حجم مخزن روبروست ولی مشکل تنش آبی در آن منطقه نیز وجود ندارد.
وی اظهار کرد: سد ستارخان اهر که سد تامین آب شرب و کشاورزی منطقه است ۱۵ درصد با کاهش روبروست که برنامه ریزی در جهت تامین منابع و مدیریت مصرف در آنجا نیز اتفاق افتاده تا با کمترین آسیب از دوره پیک مصرف عبور کنیم.
وی خاطرنشان کرد: سد قلعه چای عجب شیر نیز با ۲۸ درصد، سد ارسباران با ۲۲ درصد، سد تاجیار با ۱۳ درصد، سد زنوز با ۱۰ درصد و سد ارس با ۱۳ درصد کاهش آب مواجه است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی همچنین با اشاره به طرح اصلی، میان مدت و دراز مدت انتقال آب ارس به تبریز گفت: طرح انتقال آب ارس از طرح های اصلی و کلان تامین آب کلانشهر تبریز به حساب می‌آید که ۱۸۶ میلیون مترمکعب حق آبه جمهوری اسلامی ایران از ارس را به دشت تبریز شبستر و صنایع اطراف تبریز می رساند و در ادامه پساب آن به عنوان حق آب دریاچه ارومیه به آن باز می گردد. این طرح از طرح های اصلی و کلان تامین آب کلانشهر تبریز به حساب می‌آید که ۱۸۶ میلیون مترمکعب حق آبه جمهوری اسلامی ایران از ارس را به دشت تبریز، شبستر و صنایع اطراف تبریز می رساند و در ادامه پساب آن به عنوان حق آب دریاچه ارومیه به آن باز می گردد.
غفارزاده اضافه کرد: بر اساس این طرح شهرستان‌های جلفا، هادیشهر، مرند و ۳۵۰ روستای مسیر و صنایع مسیر از این آب بهره مند خواهند شد.
وی خاطرنشان کرد: طول این پروژه ۱۴۰ کیلومتر بوده که ۳۵ کیلومتر آن اجرا شده و پنج کیلومتر تونل و ۱۰۵ کیلومتر آن باقی مانده است.
وی ادامه داد: اجرای این طرح تا به حال به کمک اعتبارات پروژه های مرزی اجرا شده است و ۵۱۰ میلیون یورو برآورد اجرای آن می باشد.
وی همچنین گفت: پیمانکار این طرح با توجه به شرایط تحریمی نتوانسته سرمایه لازم را تامین کند و خاتمه کار با آن پیمانکار اعلام شده است، در ادامه طرح یاد شده با مشارکت قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا ادامه می یابد طوری که اجرای این طرح برای سه سال پیش بینی شده است.

مردم استان در طول شبانه روز ۷۰ لیتر مازاد بر الگوی مصرف آب مصرف می کنند
 مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی با بیان اینکه مردم استان در طول شبانه روز ۷۰ لیتر مازاد بر الگوی مصرف آب دارند، گفت: اگر ۱۰ تا ۱۵ درصد صرفه جویی در مصرف آب داشته باشیم مشکلی در تابستان پیش رو نخواهیم داشت و آب نیز قطع نمی‌شود.
علیرضا ایمانلو اعلام کرد: میانگین مصرف آب در کشور ۱۵۰ لیتر در شبانه روز است در حالی که در آذربایجان شرقی میزان مصرف شبانه روز به ۲۲۰ لیتر رسیده و ۷۰ لیتر مصرف اضافی داریم.
وی خاطرنشان کرد: امسال به دلیل کاهش ۲۵ درصدی بارندگی ها، پنج شهر تبریز، مرند، میانه، بستان آباد و سهند در تنش آبی قرمز قرار دارند و برای پیشگیری از مشکل قطعی آب، صرفه جویی در کل استان به خصوص در این شهرها ضروری است.
ایمانلو با اشاره به اینکه برای تامین آب شرب کلانشهر تبریز مجبور به حفر چاه می شویم، گفت: تاکنون حدود ۹۰ میلیارد تومان برای حفر چاه در کلانشهر تبریز هزینه کرده ایم.
وی افزود: حفر چاه علاوه بر هزینه حدود سه میلیارد تومانی برای هر چاه باعث به خطر افتادن منابع زیرزمینی می شود.
ایمانلو با اشاره به اینکه اقدامات مختلفی برای تامین آب در استان انجام داده ایم، افزود: از جمله مهمترین اقدامات می توان به اصلاح خظ نهند و همچنین اصلاح شبکه های آبرسانی اشاره کرد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی افزود: یکی از اصلی ترین دلایل قطعی آب به قطع برق مربوط می شود چراکه قطعی برق باعث خاموش شدن پمپ‌های آب و در نتیجه قطعی چندساعته آب شُرب می‌شود.
وی ادامه داد: برای حل مشکل کمبود آب تبریز باید انتقال آب ارس به تبریز عملیاتی شود.
ایمانلو گفت: شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی به ۶۵ شهر و ۱۵۰۰ روستای استان خدمات ارائه می دهد و جمعیت تحت پوشش این شرکت بیش از چهار میلیون نفر است.

متوسط گرمای هوای آذربایجان‌شرقی رکورد ۷۰ سال گذشته را شکست
مدیر کل هواشناسی آذربایجان‌شرقی اعلام کرد: متوسط دمای هوای این استان در خرداد امسال با ۱.۷ درجه افزایش، رکورد ۷۰ سال گذشته را شکست.
علی دولتی‌ مهر با اشاره به افزایش بی سابقه دما در خردادماه در بیشتر شهرهای استان گفت: این شرایط دمایی نخستین بار در ۷۰ سال گذشته است که متوسط دمای هوای تبریز در خردادماه به ۳۸.۳ درجه سانتی گراد رسید در حالی که تا پیش از این بیشترین متوسط دمای ثبت شده در خردادماه ۳۶.۶ درجه سانتی گراد بود که در سال ۱۳۹۳ ثبت شده است.
مدیرکل هواشناسی آذربایجان شرقی اظهار کرد: رکورد متوسط دمای هوای خردادماه در شهر مراغه ۳۹ درجه سانتیگراد، بستان آباد ۳۴.۶، بناب ۳۸، کلیبر ۳۵.۱، مرند ۳۵.۶،  ملکان ۴۰ درجه، شبستر ۳۷.۵ درجه، سهند ۳۵.۴ درجه، عجب شیر ٣٨.۲ درجه، از بدو تاسیس ایستگاه‌ها شکسته شد.
دولتی مهر افزود: علاوه بر دماهای حداکثر، دماهای حداقل نیز به طور متوسط بیش از ۶ درجه نسبت به بلند مدت ۷۰ سال افزایش یافته است.
انتهای پیام/

پژوهشیار