در خاستگاه صنعت چاپ و نشر؛

دستگاه چاپ باسمه‌ای در تبریز بازآفرینی شد

1398/07/30 - 14:01 - کد خبر: 4602
صنعت چاپ

نصر: همزمان با افتتاح هفدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب، از دستگاه بازآفرینی شده‌ی چاپ باسمه‌ای رونمایی شد.

به گزارش نصر، دستگاه چاپ فشاری یا باسمه ای با فشار حروف یا کلیشه مرکب اندود شده بر سطح کاغذ عمل چاپ را انجام می دهد این نوع چاپ در چین باستان ابداع و توسط اروپائیان به تکامل رسید و نخستین دستگاه چاپ سربی از طریق روسیه به ایران وارد شد.

نخستین مطبعه سربی در ایران که اقدام به چاپ کتاب با حروف فارسی و عربی کرد به دستور عباس میرزا نائب السلطنه و به همت میرزا زین العابدین تبریزی سال 1233 در شهر تبریز دایر شد ولی 12 سال بعد در سال 1245 تعطیل شد و دستگاه های قدیمی از بین رفت.

 

رشید کفیلی، مدیر طرح بازآفرینی دستگاه باسمهای در گفت وگو با ایسنا، با بیان این&video;که موزه ها برای نمایش تاریخ متکی بر اشیا بازمانده از گذشته هستند، گفت: در برخی از موزه ها به ویژه موزه های علوم و فنون هیچ نمونه ای از گذشته برای نمایش حفظ نشده است، معتقدم مردم را نمی توان مجبور به تصویر سازی و مجسم شکل واقعی آثار در ذهن خود کرد، به همین دلیل آثار گذشتگان با اتکا به کارکرد پژوهشی در موزه و با مطالعه در مستدات تاریخی نمونه ای منطبق با واقعیت بازآفرینی می شود.

وی ادامه داد: این اشیا با ذکر عنوان بازآفرینی شده در موزه به نمایش گذاشته می شوند.

وی با بیان اینکه چاپ دستگاه باسمه ای توسط موزه چاپ و نشر با مطالع تاریخ چاپ ایران و جهان در مدت 10 ماه بازآفرینی شد، افزود: این اولین بازآفرینی در تاریخ چاپ ایران است، این دستگاه با اتکا به کارکرد پژوهشی و علمی موزه بازآفرینی شد.

وی ادامه داد: استفاده از این دستگاه در مقطع زمانی منسوخ شد و به همین دلیل تمامی دستگاه ها در گذشته به طور کلی از بین رفت.

کفیلی با بیان اینکه دستگاه چاپ باسمه ای در موزه ی چاپ و نشر در بازدید عموم قرار خواهد گرفت، گفت: با توجه به این که در هیچ جایی از ایران نمونه ای از دستگاه چاپ باسمه ای پیدا نشد، موزه ی چاپ و نشر با اتکا به کارکرد پژوهشی و علمی اقدام به بازآفرینی دستگاه کرد.

وی از بازآفرینی چهار پروژه ی دیگر نیز در این موزه طی ماه های آتی خبر داد و گفت: باز آفرینی دستگاه چاپ سنگی، نحوه چاپ سنگی و چاپ نخستین اسکناس کاغذی مربوط  به دوران ایلخانیان نیز از دیگر پروژه های بازآفرینی موزه ی چاپ و نشر است.

براساس این گزارش؛ خاندان کفیلی که از چندین دهه قبل در صنعت چاپ و نشر و کاغذ تبریز فعالیت دارند، تعداد انبوهی اشیا و آثار مربوط به صنعت چاپ را جمع آوری کرده اند.

در سال ۱۳۹۶ رشید کفیلی به نمایندگی از برادران کفیلی اقدام به اخذ مجوز مجموعه داری در حوزه صنعت چاپ و نشر کرد و در حال حاضر مجموعه بزرگی در چندین حوزه تخصصی صنعت چاپ اعم از دستگاه های چاپ قدیم و معاصر آثار نفیس و فاخر چاپ سنگی آرشیو تخصصی کاغذ های استفاده شده در صنعت چاپ ایران جمعآوری و آماده نمایش در یک موزه تخصصی است.

در سال ۱۳۹۷ با همکاری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی و مدیریت دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز، این دبیرستان برای تاسیس موزه چاپ و نشر تعلیم و تربیت اختصاص یافت.

مرمت و تغییر کاربری ساختمان این دبیرستان به موزه در حال انجام بوده و در تیرماه سال جاری پس از نگارش و ارائه طرح توجیهی و همچنین تدوین طرح محتوای موزه بر اساس شرح خدمات ارائه شده و بررسی های لازم از سوی کارشناسان اداره کل موزه ها و اموال منقول فرهنگی کشور مجوز بهره برداری موزه صادر شد.

این موزه در سه بخش چاپ و نشر تعلیم و تربیت و مطبوعات فعالیت خواهد کرد.

انتهای پیام/

پژوهشیار