گزارش/

شن و ماسه را اینجا به تاراج می برند/ برداشت بی رویه از بستر رودخانه های شبستر

1400/02/06 - 09:29 - کد خبر: 41698
برداشت شن و ماسه

نصر: متاسفانه سطح وسیعی از بستر رودخانه ها توسط چند کارخانه ماسه شویی تخریب شده و خسارات جبران‌ناپذیری به اکوسیستم وارد کرده است.

به گزارش نصر به نقل از آذرقلم، شهرستان شبستر به لحاظ دارا بودن چشم اندازهای بکر طبیعی، باغات زیبا، در کنار جذابیت‌های گردشگری دیگر و منابع غنی و خدادادی در وضعیتی بی بدیل بوده ولی حفظ این منابع همت مردم و مسئولان را می طلبد.
از طرفی به خاطر کمبود آب شرب و کشاورزی شهرستان شبستر که به قطب صنعتی استان تبدیل می شود کارگاه های تولید شن و ماسه متاسفانه به برداشت بی رویه از منبع طبیعی اقدام و موجب تخریب و تغییر کاربری های کشاورزی می کنند.
این در حالی است که اغلب مدیران کارگاه های شن و ماسه شویی منافع مردم را فدای منافع شخصی کرده‌ و این موضوع از چشم مسئولان دور مانده است.
هشت واحد کارگاه شن و ماسه شویی در شهرستان مشغول بکار هستند که این صنایع علاوه بر اینکه آب مورد نیاز خود را از طریق حفر چاه‌های عمیق و چشمه های طبیعی تامین می‌کنند ، بستر رودخانه های شهرستان را به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع تهیه شن و ماسه مورد استفاده قرار می دهند.
بازار بسیار خوب شن و ماسه در شهرستان شبستر و دیگر شهرستان‌های همجوار، سهولت استحصال مصالح از رودخانه و هزینه های پایین تولید آن سبب شده است شاهد غارت طبیعت به بیشترین میزان خود باشیم.
هر چند این واحدهای تولید شن و ماسه دارای مجوز هستند اما از آنجایی که در سال‌های اخیر نظارت موثری بر فعالیت آنها صورت نگرفته است آزادانه و بدون هیچ محدودیتی، منابع طبیعی و ذخایر آبی شبستر را مورد سوءاستفاده و تجاوز قرار داده‌اند.
علاوه بر آلایندگی آب، و هوا، حمل شن و ماسه توسط کامیون ها باعث به وجود آمدن ترافیک های زیاد در جادهای دو بانده و خطرناک شهرستان شبستر به ویژه مسیر شبستر _ تسوج و تردد این کامیون ها که اکثرا از دید عوامل پلیس راه پنهان می ماند یکی از عوامل تصادفات شده است.
سال‌هاست مسئولان استان و شهرستان بر خطرات ماسه شویی ها در شهرستان شبستر مهر تایید می‌زنند و خط و نشان می‌کشند اما به نظر می‌رسد اراده‌ای برای برخورد جدی و قاطع با این صنایع وجود ندارد.
در زمان حاضر که کشور با بحران کمبود منابع آبی روبرو است به جای مدیریت منابع آب و خاک، متاسفانه  برنامه و اقدام عملی در جهت کنترل این بحران صورت نگرفته است و سال‌هاست که به بهانه حمایت از سرمایه گذاری و توسعه معادن و واحد های تولیدی ، منابع آب و خاک شهرستان شبستر توسط اندک سرمایه‌داران بهره برداری و تصاحب شده است.
متاسفانه کارخانه‌داران تولید شن و ماسه در شهرستان شبستر اثبات کرده اند که قدرت در ثروت است چرا که علی رغم تخلفات آشکار در برداشت های غیر مجاز و زیر پا گذاشتن ضوابط و قوانین معادن، همچنان می توانند با فراغ بال برای منابع آب و خاک منطقه گونئی خط و نشان بکشند و هیچ مسئولی هم در برابر این مرگ خاموش واکنشی نشان ندهد.
آنچه از گزارش های میدانی ما و اطلاعاتی که مردم در اختیار مان گذاشته اند برداشت می شود در بسیاری از محدوده های تعیین شده برای این کارخانه های تولید شن و ماسه ، برداشتی بیش از پنج متر و گاهأ خیلی بیشتر صورت گرفته است.
با مطالعه قوانین و شرایط واگذاری، نظارت و بهره برداری از معادن شن و ماسه، سوال‌های زیادی در منطقه مطرح می‌شود که هر کدام جای تامل و تعمق دارد.
حال باید دید مدیران استان و شهرستان که دائما از تغییر در رویه مصرف و مدیریت آب در حوضه دریاچه ارومیه دم می‌زنند چگونه به خود اجازه می‌دهند آب‌های حوضه دریاچه ارومیه را حاتم بخشی کنند و آیا هیچ در این حاتم بخشی ها مطالعه آمایش سرزمینی و حفظ تعادل زیست محیطی در نظر گرفته‌اند!!؟
ساکنان و مردمی که در منطقه‌ زندگی می‌کنند، هیچ‌گونه حق و سهمی از این صنعت در قبال برداشت و استفاده از منابع آبی خود ندارند؟؟ جای بسی تاسف است که آب‌های زیرزمینی این منطقه که قابلیت شرب دارند، برای شستن شن و ماسه در ماسه شویی ها به تاراج برود.
ما منابع تجدید ناپذیری را از دست می دهیم، در حالی که رویش قارچ‌گونه این ماسه شویی ها و تاراج خاک شهرستان شبستر در این سال‌ها هیچ سودی به حال مردم منطقه نداشته است.
 

لزوم کنترل برداشت بی‌رویه!
واحدهای تولیدشن و ماسه، سبب تخریب بستر طبیعی رودخانه‌ها، تشدید فرسایش خاک، و زیست بوم غنی این منطقه شده اند و مشکلات زیادی را ایجاد کرده‌اند و مسئولان شهرستانی می‌بایست ضمن نظارت و کنترل برداشت بی‌رویه این واحدها با نگاهی همه جانبه نگر نسبت به توقف توسعه آنها اقدام کنند.
آنچه به ذهن می رسد این است که سازمان‌های متولی از جمله سازمان محیط زیست، منابع طبیعی، امور آب  و اداره صنعت و معدن می بایست نسبت به این موضوع حساسیت بیشتری نشان داده و نسبت به حفظ این ذخایر عظیم اقدام فوری بعمل آورند.
متاسفانه سطح وسیعی از بستر رودخانه ها توسط چند کارخانه ماسه شویی تخریب شده و خسارات جبران‌ناپذیری به اکوسیستم وارد کرده است.
نکته جالب اینجاست که مدیران استانی و مسئولان شهرستانی در جلسات متعدد همواره از برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه ها ابراز نگرانی می کنند، اما آیا این نگرانی ها تنها کافی است؛ ولی به اعتقاد شهروندان اگر مسئولان زودتر برای این موضوع تدبیری نیاندیشند و کارگاههای ماسه شویی با همین ظرفیت برداشت و کامیون های حمل شن و ماسه با همین رویه در جاده مرگ با بار شن و ماسه آبدار و ریزش آب در سطح جاده تردد کنند، علاوه بر از بین رفتن زیبایی های کوه های بکر و بستر روخانه ها با شیوع خشکسالی شاهد از بین رفتن سیستم طبیعت، افزایش تصادفات جاده ای و مهاجرت مردم به شهرهای دیگر خواهیم بود.

گزارش از ابراهیم ایلخانی (شبستر)
انتهای پیام/

پژوهشیار