گیاه بزرک (بذر کتان) با نام علمی Linum usitatissimum L.، نام فرانسه Lin ordinaire و نام انگلیسی Line یکی از گیاهان دارویی است که استفاده از آن در طب سنتی برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماری ها کاربرد گسترده ای دارد .در واقع بزرک (بذر کتان) یکی از اقتصادی ترین دانه های روغنی و و معروفترین و پراستفاده ترین عضو خانواده کتان (بزرک طلایی)است که مصارف تغذیه ای و درمانی فراوانی دارد.

ارزش تغذیه ای گیاه بزرک
دانه روغنی گیاه بزرک سرشار از اسیدهای چرب ضروری امگا 3 (آلفا لینولنیک اسید) و امگا 6 (لینولئیک اسید)، پروتئین، فیبر رژیمی، پلی ساکاریدهای محلول، لیگنان، ترکیبات فنلی، ویتامین هایی از قبیل ویتامین  A و C و E و املاح معدنی نظیر فسفر، منیزیم، پتاسیم، سدیم، آهن، مس، منگنز و روی می باشد.

گیاه شناسی گیاه بزرک
گیاه بزرک قهوه ای گیاهی یک ساله و دارای ساقه‌ های عمودی و شاخه‌ های متعدد می‌باشد. برگ‌ های این گیاه به صورت متناوب، ساده، و گل های آن به رنگ آبی ارغوانی می باشد. میوه آن دارای هشت تا ده عدد کپسول و به رنگ قهوه‌ای روشن می‌باشد.کشت این گیاه در استان مازندران و نواحی جنوبی کشور متداول بوده و ماه های تیر و مرداد زمان برداشت این گیاه می باشد.قسمت های مورد استفاده این گیاه شامل ساقه، دانه و روغن  این گیاه می باشد .طبع گیاه بزرک گرم و خشک می باشد.

خواص درمانی گیاه بزرک در طب سنتی
خواص بزرک از نظر طب سنتی بی شمار می باشد که در ادامه سلامت وب به معرفی این خواص ارزشمند می پردازیم :
ضماد دانه های آن فرو نشاننده ورم ها و جوشانده آن 15 تا 30 گرم در یک لیتر آب برای ورم معده مفید است
این گیاه بهترین ملین و مسهل است.
جوشانده دانه آن در درمان سرفه، زکام، اختلالات دستگاه گوارشی ،تنفسی و مجاری ادراری بسیار مفید است.
ماده غذایی مفیدی برای افراد مسن، کودکان ضعیف و افرادی که در معرض عمل جراحی قرار گرفته اند می باشد.
مصرف آن سبب تسریع فرایند هضم غذا می شود.
در تقویت اعصاب و قوای تناسلی بسیار موثر است.
در ازدیاد شیر مادران و باز کردن عادت ماهانه زنان تاثیر دارد.
تسکین دهنده بعضی از دردهای قفسه سینه و درد احشاء داخلی و درد مقعد می باشد.
از پوکی استخوان جلوگیری نموده و در صورت ابتلا آن را درمان می نماید.
استفاده از آن برای درمان شب ادراری کودکان نافع است.
در پیشگیری از آرتروز موثر است.
برای تقویت عمومی بدن و جلوگیری از ابتلا به سرطان موثر است.
کاهنده کلسترول و سطح قند خون می باشد.

طریقه آماده سازی گیاه بزرک
جهت آماده سازی گیاه بزرک سیاه ابتدا دانه ها را به خوبی پاک نموده و سپس دانه ها را به خوبی بشویید .شستن دانه ها باید به سرعت انجام شده و تنها سطح خارجی بزرک سیاه شسته شود و آب به داخل دانه ها نفوذ نکند تا ماده ژلاتینی درون دانه ها آسیب نبیند .اکنون دانه های شسته شده را داخل تابه ریخته و با حرارت متوسط تفت دهید و پس از این که به اندازه کافی برشته شدند آن را در سبدی ریخته تا خنک شوند .سپس می توانید آن را آسیاب نموده و مصرف نمایید.

موارد استفاده از گیاه بزرک
برای بهره مندی از خواص فوق العاده گیاه بذرک قهوه ای پس از آماده سازی آن می توانید آن را به انواع سالادها و یا دسرهایتان اضافه کنید و یا با شیره انگور(دوشاب)ترکیب نموده میل کنید.همچنین از پودر بزرک می توانید به عنوان آرد برای تهیه کاچی استفاده نمایید.

عوارض جانبی، مضرات و موارد احتیاط مصرف گیاه بزرک
زیاده روی در مصرف گیاه بزرک سبب بروز نفخ،درد معده،حالت تهوع،یبوست و اسهال خواهد شد.بدین منظور برای جلوگیری از بروز عوارض گیاه بزرک قبل از مصرف این گیاه با پزشکتان مشورت نموده و هیچ گاه بیشتر از دوز معین شده آن را مصرف ننمایید.

نحوه نگهداری از گیاه بزرک
جهت نگهداری از گیاه بزرک به موارد زیر توجه نمایید:
پودر بزرک به علت دارا بودن روغن پس از تفت دادن بسیار سریع فاسد می شود فلذا به میزان مصرف روزانه خود دانه هار آماده کرده و یا پس از آماده سازی می توانید حداکثر تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید.
نگهداری پودر بزرک در فریز اصلا توصیه نمی شود.

میزان مجاز مصرف گیاه بزرک
جوشانده: یک قاشق غذاخوری در ۲۵۰ میلی‌لیتر آب جوشانیده و سپس مصرف شود.
ضماد: دانه‌ ها را درون کیسه‌ ای ریخته و به‌ صورت گرم بر روی محل مورد نظر بگذارید.
انتهای پیام/