نجم الدين نخجوانی یکی از متفکران آذربایجان است که در سال ۱۲۵۳ میلادی وفات یافته است. او با آثار خود درباره فلسفه، طب، طبیعت و منطق در عالم شرق شهرت زیادی کسب کرد.
از آثار خود او و شرح و تألیفاتش در قرون وسطی می توان به معلومات و کیفیت زندگانی او دست یافت، به طوریکه محل ولادت او نیز از منابع مدنيت قديمي نخجوان به دست آمده است.
در قرن ۱۳ میلادی یکی از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسی به نام گریگوری، ابوالفرج الابری در یکی از آثار خود به نام تاریخ الاول می نویسد نجم الدين نخجوانی یکی از علمای بزرگ و مشہور زمان خود به شمار می رود. او در زادگاه خود با فلسفه و منطق آشنا شد. بعد به مناطق مختلف سیاحت نمود. بالاخره در مسافرت به آسیای کوچک با بزرگان و اندیشمندان نامی آن دیار ملاقات نمود و به علل گوناگون از آن جا راهی سوریه شد.
او بقيه عمر خود را در خانه خود با زاهدی به سر برد و با شاگردان و مریدانش در خانه ملاقات می کرد. نجم الدين نخجوانی به آثار تعليمات ابن سینا در چندین جلد شرح نوشت و بیش از پیش مشهور گردید و در یکی از آثارش در مسایل مختلف از آن دانشمند بزرگ انتقاد نموده است.
این تنقید در آثار « فوايدالارشارات و کشف تنويج الشفاء و التجات » او مشروحا قید گردیده و در میان علما و فيلسوفان قرون وسطی شہرت زیادی یافته است.
در سال ۱۲۵۲ میلادی این اثر از طرف ابن کاصون دانشمند و فيلسوف یهودی به صورت علمی تحلیل گردیده است. اثر دیگر نجم الدين نخجوانی با عنوان «لباب المنطق و خاصيت الحكم» در یک نسخه دست نویسی که توسط ابن كاصون اسرائیلی ترجمه شده است در نجف نگهداری می شود.
آثار این دانشمند را در پاریس و استانبول می توان یافت. بعضی از محققین عقیده دارند که نخجوانی به آثار فیلسوفان و منطق شناسان قدیم یونان نیز شرح نوشته است. آثار نجم الدين نخجوانی مدت ها به طور رسمی در دانشگاه های معتبر شرق تدریس گردیده است.
انتهای پیام/