نصر: کیفیت زندگی در کلانشهر کاهش پیدا کرده، این را نه می توان انکار کرد و نه تکذیب. این کاهش کیفیت زندگی در حوزه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، مشارکت های مدنی، محیط زیست و غیره رخ داده اما بررسی علل این اتفاق کار ساده ای نیست.
به گزارش نصر، سیاری از کارشناسان بر این باورند که بخشی از این مشکلات ارتباط مستقیم با مسائل کلان کشوری داشته اما در این بین نمی توان منکر سهم شهروندان شهرنشین ناآشنا به اصول شهرنشینی شد.
شهرنشینی در ایران نرخ رشد بالایی را طی کرده، فارغ از رشد جمعیت بالا در پنج دهه اخیر، جمعیت شهرنشین ایران از ۳۴ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۷۴ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. با توجه به این آمار اهمیت آموزش های شهروندی و آنچه از آن به عنوان تکالیف و حقوق شهروندی یاد می شود بیش از پیش خود را نشان می دهد.
ایرج شهین باهر، شهردار تبریز با تاکید بر اهمیت آموزش های شهروندی در مدیریت شهری مدرن می گوید: "در جهان امروز زیربنای توسعه در نظام های آموزشی و به خصوص مدارس ابتدایی بنیان نهاده شده است."
وی افزود: "معتقدیم ارزان ترین روش برای رسیدن به توسعه و کاهش هزینه های مدیریت شهری، پرداختن به آموزش های شهروندی است. با گسترش آموزش های شهروندی هزینه های مدیریت شهری کم می شود."
آموزش های شهروندی تلاش دارد شهروندان را با نیازها و وظایف خود آشنا کرده و مسئولیت پذیری آنان را در محیط شهری ارتقا دهد و باعث بهبود وضعیت اجتماعی، بهداشتی و فرهنگی جامعه شهرنشینی، حفظ محیط سبز در شهر، همکاری حوزه خدمات شهری و گسترش مشارکت شهروندان در جهت پیشبرد اهداف شهری، به‌وجود آمدن حس مشارکت فرهنگی و اجتماعی در بستر جامعه، اعتلای طرح‌های توسعه شهری به روش گروهی، مردمی و مشارکت، تقویت نقش شهرداری در ابعاد آن با شهروندان، استفاده بهینه از منابع موجود، اعتلا و ارتقای هویت مشارکتی در مناطق و محلات و توانمندسازی جامعه برای پذیرفتن مسئولیت‌های مختلف شود.
قائم مقام شهردار تبریز در این خصوص می گوید: "هزینه در موضوعات فرهنگی و آموزش شهروندی سرمایه گذاری است. ما سریع تر از آن چیزی که فکر می‌کنیم بازخورد آموزش‌های شهروندی در جامعه را می توان دید. تاثیر این آموزش‌ها به سرعت قابل مشاهده است."
یونسکو سال هاست آموزش را آغاز توسعه برشمرده و آموزش شهروندی را اصل حرکتی از «نقص» به سمت «کمال» خوانده که با رعایت اصل تطابق درون سازمان‌ها قطعا به تکامل خواهد رسید؛ برنامه ریزی جهت آموزش شهری و شهروندی به منظور حرکت از وضع موجود شهر و شهروندان به سمت وضعیت مطلوب، مستلزم تدوین برنامه‌های تدریجی است که ضرورت دارد در بخش های مختلف صورت بگیرد.
حالا شهرداری ها با تمام آنچه گفته شد در صف اول آموزش های شهروندی ایستاده اند تا شاید راهی برای کاهش هزینه های مدیریتی بیابند.
شهردار تبریز می گوید: "ما از تمام امکانات شهرداری برای توسعه آموزش های شهروندی استفاده خواهیم کرد. آموزش های شهروندی تنها راه ایجاد تحول در مدیریت شهری است."
اطلاع‌رسانی و آموزش‌های شهروندی می‌تواند در راستای ایجاد نگرش‌ها، افکار و رفتارهای پسندیده در جامعه تأثیرگذار باشد لذا مجموعه آموزش‌های ارائه‌شده به شهروندان را باید همراه با فرایند، ساختار و برنامه‌های منسجم و هماهنگ تنظیم کرد.
شهرداری‌ها امکانات مختلفی برای ارائه آموزش‌های شهروندی دارند که یکی از مهمترین این داشته‌ها، فضای تبلیغات شهری است.
تبلیغات کننده یک واحد تجاری باشد یا دستگاه خدماتی مانند شهرداری در اصل قضیه فرقی نمی‌کند، هدف تاثیرگذاری بر جامعه است.
بسیاری از کارشناسان حوزه ارتباطات تصویری بر این باورند تبلیغات شهری به لحاظ جذب مخاطب، زیبایی، ایجاد تنوع در محیط، هزینه ای بسیار پایین در مقایسه با رسانه های تصویری دیگر دارد و به همین دلیل یکی از بهترین روش های تبلیغات برای دستگاه هایی مانند مجموعه مدیریت شهری است.
مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تبریز از اختصاص بخش عمده‌ای از بیلبوردهای شهری به موضوع آموزش‌های شهروندی خبر داده و می گوید: این فضاها ظرفیتی مهم و اثرگذار برای انتقال مفاهیم آموزشی به شمار می روند.
شهردار تبریز نیز در این خصوص می گوید: " تمام امکانات سخت افزاری و نرم افزاری شهرداری تبریز برای توسعه آموزش های شهروندی به کار گرفته می شود."
از نظر کارشناسان حوزه رسانه، اگر هدف تبلیغات را تاثیرگذاری بر محیط زندگی و تغییر رفتارهای فردی بدانیم پس می توان با توجه به اهمیت موضوع آموزش های شهروندی و وجود بیننده عام با در نظر گرفتن رعایت مناسب سازی و ارتباط نمای خیابان ها از نظر زیبایی بصری و عناصر حاضر در محیط در ارتباط با یکدیگر بیشترین بهره برداری را کرد.
استفاده از بیلبوردهای شهری برای اکران بنرهایی با محتوای آموزش شهروندی یکی از ابزارهای کار شهرداری ها محسوب می شود.
سعید حاجی‌زاده با اشاره به تنوع موضوعی در این پیام های آموزشی، می گوید: " پیام های آموزش شهروندی ارائه شده در بیلبوردهای شهرداری تبریز شامل موضوعات مختلفی همچون اخلاق نیکو، مهربانی، محیط زیست، ترافیک، فرایض دینی، کتابخوانی و... است."
او می افزاید: "اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری تبریز با استفاده از این ظرفیت ها همواره سعی در توسعه هر چه بیشتر فرهنگ عمومی داشته و در همین راستا تا کنون بیش از ۲۰۰ بیلبورد برگرفته از آموزش‌های شهروندی، فرهنگ شهرنشینی و آموزه های اخلاقی در نقاط مختلف تبریز نصب شده است."
اهمیت توسعه و ترویج هر چه بیشتر مباحث فرهنگی و آموزش‌های شهروندی برای عموم شهروندان برهیچ کس پوشیده نیست. آنچه در اداره کل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تبریز نیز با دستور شهردار تبریز رخ داده، نمونه ای از اقداماتی است که مورد استقبال شهروندان قرار گرفته است.
آموزش های شهروندی بر اساس آنچه گفته شد تنها یک ضرورت نیست بلکه یک نیاز است، نیازی برای زندگی بهتر و رسیدن به جامعه ای توسعه یافته تر. ارائه آموزش های شهروندی از طریق بیلبوردهای شهری، تدریس کتب آموزش شهوندی در مدارس تنها راهکاری ابتدایی برای انتقال مفاهیم به شهروندان است. آنچه در این بین باید مورد توجه قرار گیرد تلاش در جهت ایجاد میل به تغییر در رفتار و عادات شهروندان باشد.
انتهای پیام/