به گزارش سرویس فرهنگ و هنر نصر، به نیمه پاییز رسیده‌ایم، اگر هنوز خانه آنا و آتا مانده بود، هنگام ظهر نور تا میانه طنبی می‌رسید و رنگ های زیبای ارسی در لابه‌لای نقش‌های فرش تبریز جای می‌گرفت و چشم‌ها را نوازش‌ می‌داد.

هنگام عصر هندوانه درون حوض سردابه غلت می‌زد و ما با خیال کودکانه زیر گنبد آجری آن دور حوض می‌چرخیدیم تا وقت برسد و روی سکو چنباتمه زده از بوی خوش هندوانه مست شده و دوباره به یاد داستان «چیلله قارپیزی» که صدها بار شنیده ایم، خنده‌های نقلی خود را از سر می‌گرفتیم.
 

همه این خاطرات کوتاه اما ماندگار درون خانه ها و عمارت‌هایی معنا می‌یافتند که خشت به خشت آن‌ها با فرهنگ و تاریخ‌مان گره خورده و وجب به وجب آن نشانی از اصالت و زیبایی داشتند.

اما امروز هر کجا که سر می‌گردانی، پر است از ابهام و حس های غریبه‌ای که نه تنها دیدگان را می‌آزارد بلکه سنگینی تضاد آن‌ها بر روح و روان نیز اثر می‌گذارد اما در میان این حجم از حس‌های غریبانه گاهی کور سویی امید از روزنه های این شهر به چشم می‌خورد که انگار از دور می‌گوید: بنگر مرا برای جلای روحت...
 

محمد مولی‌زاده از نیکمردان این روزگار است که از هنر دستانش روزنه‌های امید معماری و میراث کهن سرزمینمان جان گرفته و پر نور می‌شود، دستانی که از کودکی همت بر حفظ و تداوم معماری سنتی داشته و تا کنون ادامه داده است.

محمد مولی‌زاده استادمعماری است که در تبریز متولد شده و دهمین عضو خانواده بزرگی‌ است که از کودکی دستانش با آمیختن ذوق و هنر عجین شده و آثاری زیبا در هنر فرش دستبافت و همچنین طرح‌های سنتی معماری خلق کرده است.

اجرای رواق‌های محوطه تاریخی مسجد کبود، مرمت بخشی از بازار تبریز، ساخت مسجد النبی شهر سهند، مرمت کاروانسرای یام و حمام خان، اجرای طرح هتل ارسی تبریز و ساخت رستوران‌ها و ویلاها با طرح معماری سنتی و ایرانی تنها آثار انگشت شماری است که با دستان محمد مولی‌زاده جان گرفته‌اند.
 

قطعا برای یافتن ارزش گوهری می‌بایست به سراغ گوهرشناس رفت، اینبار برای شنیدن ارزش‌های گوهری چون معماری‌سنتی و معماری و چالش‌های این روزهای این هنر رو به فراموشی، به سراغ محمد‌ مولی‌زاده در نزدیکی منطقه خلیجان شهرستان تبریز رفتیم که در آن مشغول خلق گوهری دیگر برای ماندگاری این اصالت زیبا بود.

محمد مولی‌زاده صحبت را از آن روزی آغاز کرد که نزد استادمعمار فقید «حسن نمکی» راه و رسم معماری را آموخت و برای استوار ماندن دیوار معماری این سرزمین تا ثریا، خشت‌ها را با دقت و ظرافت اصیل خود، روی هم نهاد.

مولی‌زاده حرفه تخصصی خود را از دهه هفتاد بصورت رسمی آغاز کرده و تا کنون با ابتکارات ارزشمندی در تلاش است تا این هنر را ماندگار سازد، ساخت بزرگترین گنبد چتری آویزان کشور به قطر ۴.۵ متر و اجرای طاق برجسته آجری از جمله ابتکارات این استادمعمار است.
 

محمد مولی‌زاده دغدغه اصلی خود را چهره بی‌روح شهر با معماری‌های غیر حرفه ای و دور از فرهنگ این دیار بیان کرد و گفت: طی یک دهه اخیر با رواج یافتن نماهای رومی و ترغیب مردم برای استفاده از آن‌ها در ساختمان ها متاسفانه چهره شهر بی‌روح شده و اصالت خود را از دست داده است، این امر در حالی گسترش یافته مردم هیچ شناختی از این سبک از معماری و مفهوم آن ندارند.

او با اشاره به اینکه اجرای طرح های بیگانه با فرهنگ جامعه آثار مخربی در ساختار شهری و حس زیبایی شناسی افراد خواهد داشت، ادامه داد: متاسفانه سبک های معماری رواج یافته با فرهنگ ما بیگانه است و به دنبال این موضوع آثار مخربی در جامعه خواهیم.
 

مولی زاده با بیان اینکه تنها تفاوت اجرای طرح های ایرانی و سبک رواج یافته امروزی مدت زمان عملیات اجرا است، گفت: معماری سنتی و ایرانی قابلیت این را دارد تا با سلیقه امروزی تلفیق یافته و بر اساس نیاز روز اجرا شود، تنها  تفاوت این هنر اصیل با سبک معماری امروز در مدت زمان اجراست، صد افسوس که زندگی ماشینی ما را در رسیدن به هدف نیز به عجله انداخته است.
 

در ادامه گفت و گو با محمد مولی‌زاده سخن از بزرگترین گنبد چتری آویزان کشور به میان می‌آید که او در این خصوص گفت: اجرای مسجد النبی شهر سهند از دهه ۸۰ آغاز و اوایل دهه ۹۰ ادامه داشت، در این مسجد بزرگترین گنبد چتری آویزان کشور به قطر ۴.۵ متر اجرا کرده‌ام که بی مانند است، از دیگر ابتکاراتم در این حوزه می توانم به اجرای طاق برجسته آجری هتل ارسی تبریز اشاره کنم که با مصالح سیمانی کار شده و در نوع خود منحصر به فرد است.
 

او که در پروژه های مرمتی بسیاری حضور داشته و به پرورش نیروی جوان متخصص در این حوزه پرداخته معتقد است؛ دانش تئوری دانشجویان معماری و مرمت باید با دانش تجربی آمیخته شده وگرنه هیچ عملیاتی با خواندن نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.

مولی زاده در ادامه به کارگاه‌های آموزشی با دانشجویان اقصی نقاط کشور اشاره کرد و گفت: این حرفه و دانش بصورت سینه به سینه به من رسیده است، برای ماندگاری این هنر اصیل لازم است تا دانشجویان علاوه بر دانش افزایی آکادمیک، کمر همت خود را بسته و دل به کار بدهند و خشت‌ها را خود روی هم بگذارند تا بدانند که دیوار، طاق و گنبدی که می‌سازند باید زندگی در آن ها جریان داشته باشد، به همین خاطر طی سال‌ها برای دانشجویان کارگاه های عملی برگزار کردم تا میراثی که به همراه دارم به آیندگام برسانم.

این استادمعمار تبریزی با تاکید به اینکه حفظ اصالت هر جامعه در گرو مسئولیت مدنی و اجتماعی افراد آن جامعه است، ادامه داد: در خصوص حفظ اصالت بناها و مرمت آثار تاریخی علاوه بر اینکه مردم نقش بسزایی دارند، ادارات کل میراث فرهنگی و در راس آن وزارت مربوطه به عنوان متولیان اصلی حفاظت و صیانت از این مواریث، مسئولیت عمیقی دارند، در بخشی از این مسئولیت بکارگیری تجارب استادکاران معماری بومی بسیار با اهمیت است، متاسفانه در برخی موارد شاهد این هستیم که عملیات مرمتی غیر اصولی و به دور از اصول و ضوابط معماری سنتی پیش می‌رود که نتیجه عدم همکاری با استادکاران معماری و گاها انحصار طلبی برخی پیمان‌کارام است.

مولی‌زاده در پایان سخنان خود با اشاره به اینکه حفظ اصالت معماری سنتی ایرانی لازمه جامعه کنونی برای مصون ماندن از تحمیل فرهنگ ها و سبک زندگی بیگانه است، گفت: اصالت جز جدایی ناپذیر این مرز و بوم است، امید آن دارم تا نسل جوان با آگاهی و به کارگیری تجربه‌های گذشتگان بیش از پیش در حفظ اصالت هنری و معماری این سرزمین کوشا باشند.
انتهای پیام/