به گزارش نصر، این روزها شنیده شدن برخی کلمات نامناسب به صورت عمدی یا سهوی بین برخی نوجوانان رایج شده که علت عمده آن ناآگاهی و سهل انگاری خانواده ها و جامعه در پرورش فکری و عقلی فرزندان این مرز و بوم است.
اگرچه ارتباط نوجوانان دختر و پسر با یکدیگر در ابعاد اجتماعی و به دور از هیجانات عاطفی مانعی ندارد اما در این میان ارتباط های نامتعارفی طی سال های اخیر در زندگی نوجوانان هویدا شده که آینده اجتماعی و عاطفی آن ها را در معرض خطر قرارداده است.
طی هفته گذشته موضوع تعرض به کودکان و نوجوانان در رسانه های ملی و بین المللی مورد توجه قرار گرفته و با انعکاس گسترده ای همراه بود، بطوریکه بسیاری از افراد بزرگسال و حتی نوجوانانی که این تجربه تلخ را در زندگی خود داشتند، جسارت اعتراض و مقابله با این رویداد را یافته و در شبکه های اجتماعی مختلف به جنبش مقابله با تعرض های اجتماعی ملحق شدند.
موضوع این گزارش که با مباحث ذکر شده قرابت ویژه ای دارد، به طرح مسئله ای مهم و عمیق در میان نوجوانان تبریز خواهد پرداخت که طی ماه های اخیر گسترش ویژه ای داشته و سلامت روحی و جسمی آن ها را در معرض خطر قرار داده است.
سخن از شوگر دَدی و شوگر مامی هایی است که در یکی از سنگفرش های تبریز با برقراری ارتباط با نوجوانان و جلب اعتماد به حمایت عاطفی و مالی از آن ها می پردازند و پس از ریشه انداختن در فکر و ذهن آن ها اقدام به انجام اهداف مغرضانه و منحرف خود بر روی نوجوانان می کنند.
خبرنگار نصر در نقش فرد علاقه مند به شناخت شوگر ددی معروف سنگفرش تبریز و برقراری ارتباط با او با دو نوجوان ارتباط برقرار کرده و  طی هفته های گذشته با حضور در این مکان و رصد چندین مورد از ارتباط های مذکور در جریان بخشی از واقعیت این ارتباط های هولناک قرار گرفت که در ادامه به شرح بخشی از این گفت و گوها می پردازیم.
 
"ث" دختر نوجوان مرتبط با شوگر ددی سنگفرش تبریز در گفت و گو با خبرنگار نصر، ارتباط با شوگر ددی را اینگونه شرح داد: باورت نمیشه چقدر خوش پوش و مهربونه، تعجب می کنم تا حالا اینجا ندیده باشی، کت و شلوار و کراوات های همرنگ "ددی" معروفه، فقط کافیه هرجایی لازمش داشته باشی زنگ بزنی تا بیاد پیشت حتی اگه ببینه خیلی از دست گیرهای مامان و بابا و داداشت کلافه ای میبرتت خونه اش کلی هم بهت می رسه، تضمینی...
خبرنگار نصر: منم قبول میکنه؟ چیکارکنم تا منم بشناسه؟ این روزا واقعا دیگه کلافم از دست آدمای توی خونه، تازگیا هم که گیر میدن چرا شارژ ماهانه 20 تومنی گوشی ات رو زود تموم میکنی، انگار دارن با بچه صحبت می کنند.
"ث" دختر نوجوان: همین؟ مشکلت فقط شارژه؟ شارژ که چیزی نیست تو فقط لب تر کن براش، برای من که هم شارژ می خره، هم پاور خریده هم کلی لباسای رنگی که دوست داره پیش خودش بپوشم، همیشه میگه لباسای خاص رو فقط پیش خودش بپوشم، آنقدر که من پیش ددی راحتم پیش دوست پسرم راحت نیستم، مطمئن باش.
خبرنگار نصر: آخه چطوری راحت باشم، میگی با تو راحته دیگه، با من که نمیشه راحت باشه
دختر نوجوان: نه بابا شوگر ددیه دیگه، با همه راحته، فقط باید تو خودت راحت باشی دیگه، میفهمی که چی میگم؟ فقط باید مراقب باشی مامانت نفهمه، یبار من همینجوری به مامانم نشونش دادم گفتم این آقا رو میبینی چقدر خوشتیپه بچه ها میگن مهربونه، مامانم ازش خوشش نیومد تازه یک هفته هم نذاشت بیام سنگفرش که مثلا تنبیه ام کنه، اما اونا اصلا درکی از زندگی ما ندارن که، همه مسئول زندگی خودشون هستن، تازه منم دوست دارم فقط ددی باشه، باید با « آ (دوست پسر دختر مذکور» کات کنم، تازه «آ» می گفت شوگر مامی دوست اش قراره تعطیلات هفته بعد ببرتش شمال، منم بهش گفتم تو این وضع کرونا آخه واجبه؟ حیف که من نمی تونم از خونه بزنم بیرون، وگرنه ددی منم می برد مسافرت.
خبرنگار نصر: مگه شوگر مامی هم دارین؟ رسما خانواده شدین ها.
"ث" دختر نوجوان: کجایی؟ شوگر مامی مال ما نیست که، برای پسراست، کار پسرا راحته بخدا هر وقت دعواشونم میشه با مامان باباشون، شوگر مامی شون می بره خونه شون، یادم بنداز الان اگه یکیشون از اینجا گذشت نشونت بدم، همین دور و برها هستند.
خبرنگار نصر: باشه پس، اگه بخوام ددی رو ببینم کی بیام باهاش حرف بزنم؟
دختر نوجوان: تو فقط فردا برنامه ات رو جور کن بیا اینجا من خودم میبرمت خونه اش، همین نزدیک هاست.
 
***
این گزارش حاکی است، در گفت و گویی که پیش از این شرح داده شد، تنها یک مورد از ارتباط این مرد میانسال معروف به شوگر ددی و همین طور شوگرمامی ها بود و متاسفانه هیچگونه اطلاعات دیگری از سایر نوجوانانی که در ارتباط با این مرد و همچنین زنانی که با نوجوانان پسر در ارتباط اند در دست نیست و سرنوشت آن ها مبهم است، در ادامه این گزارش برای ارزیابی و دلیل تمایل نوجوانان برای برقراری ارتباط با افراد بزرگسال، با دکتر پرویز کریمی ثانی متخصص روانشناسی کودک، نوجوان و خانواده، به گفت و گو می پردازیم.
 
*متاسفانه طی سال های اخیر شاهد روابط نامناسب نوجوانان با افراد بزرگسال هستیم، بطوریکه این اتفاق در تبریز نیز بصورت آشکارا قابل مشاهده است که به دنبال این امر ناایمنی عمیقی در زندگی و آینده نوجوانان ایجاد می کند، به نظر شما دلیل تمایلات و برقراری ارتباط هایی این چنین در میان نوجوانان چیست؟
متاسفانه در سال های اخیر شاهد رفتارهای انحرافی و عجیبی در میان نوجوانان هستیم که ریشه تمام این معضلات در نحوه تربیت خانواده ها و صد البته جامعه است که در این راستا عملکرد خانواده می بایست تغییری اساسی داشته باشد.
انحرافات رفتاری، ارتباطات نامشروع و نامعقول نوجوانان که در سطح شهر تبریز و سایر شهرهای کشور مشاهده می شود به دلیل وجود مشکلی در میان این قشر از نوجوانان، به نام «سردرگمی هویت» است، در ارزیابی نوجوانانی از این دست به این موضوع پی می بریم که متاسفانه بخش قابل توجه آن ها در دوران کودکی در معرض آسیب روانی و بخشی از آن ها مورد تعرض جنسی قرار گرفته اند و حال این مشکلات که دوران کودکی حل نشده باقی مانده اند در سنین نوجوانی خود را به شکل انواع انحرافات و سوق پیدا کردن  به سوی روابط نامشروع و تنوع طلبی در روابط نشان می دهد.
در این راستا عملکرد ضعیف خانواده ها در تربیت و صد البته ناآگاهی نسبت به تغییرات رفتاری، جسمانی و جنسی متناسب با سن فرزندان خود، موجب فراگیر شدن این مشکلات در سطح جامعه می شود.
یکی از مهم ترین دلایل انحرافات اخلاقی و رفتاری نوجوانان عصر حاضر عدم آشنایی کافی برخی والدین با دنیای دیجیتال است و به سبب همین ناآگاهی بسیاری از نوجوانان با سایت ها و شبکه های اجتماعی ای آشنا می شوند که محتوای آن ها علاوه بر اینکه متناسب با سن نوجوانان نیست، حتی زمینه انحرافات جنسی در بزرگسالان را نیز فراهم می سازد و نوجوان پس از مواجهه با محتواهایی این چنین و مورد آسیب قرار گرفتن به دلیل عدم ارتباط نزدیک با والدین از بازگویی اتفاقات ناخوشایندی که اتفاق افتاده اجتناب کرده و هر روز بیشتر در تنهایی و اضطراب انحراف پیش آمده فرو می رود.
متاسفانه تا به امروز از سوی نهادهای دولتی و اجتماعی اقدامی مبنی بر محدودسازی دسترسی به سایت ها و شبکه های اجتماعی با محتوای نامناسب مذکور انجام نشده است.
 
*خانواده ها در این راستا چه اقداماتی باید انجام دهند؟
یکی از واقعیت های تلخ جامعه ما، شکاف عمیق ارتباط بین والدین و نوجوانان است، ناامنی عاطفی که نوجوانان تجربه می کنند به دنبال عدم برقراری ارتباط صمیمانه با والدین است، اگر برخی از آگاهی ها و اطلاعات لازم از جانب والدین به کودکان و نوجوانان آموزش داده نشود شاهد مشکلات روحی و روانی در فرزندانمان خواهیم بود که گاهی اوقات نتایج آن جبران ناپذیر است، این موضوع را نباید فراموش کنیم که مدارس ما اگرچه در رشد اجتماعی فرزندانمان نقش موثری دارند اما با توجه به اینکه اهداف عمده مدارس فقط براساس آموزش علمی و حافظه مداری است و بعد فرهنگی آن نسبت به سایر کشورها کم رنگ تر است، لذا لازم است تا خانواده ها با آگاهی لازم از شرایط سنی فرزندان و آموزش بایدها و نبایدهای فرهنگی چارچوب لازم را در زندگی نوجوانان ایجاد کنند.
 
*و عدم اقدام به موقع والدین در آموزش مهارت های زندگی به نوجوانان موجب سردرگمی و انحراف آن ها می شود، درست است؟
کاملا درست است، با توجه به اینکه نوجوانان در این سنین به لحاظ عاطفی، جنسی و جسمی تغییراتی را در خود احساس می کنند اما مهارت کافی و لازم را در مواجهه با این تغییرات ندارند، لذا به لحاظ روانی برای سواستفاده برخی افراد کاملا مساعد هستند و با ناتوانی در کنترل تمایلات خود به سمت رفتارهای انحرافی سوق داده می شوند.
 
*برای اینکه والدین در کنترل رویدادهای مختلفی که می تواند زندگی نوجوانان را به خطر بیاندازد؛ اثر گذار باشند، چه اقداماتی باید انجام دهند؟
والدین باید این نکته را در نظر داشته باشند که روش تربیتی آن ها صحیح و مقتدرانه باشد، روش تربیتی مقتدرانه به این صورت است که زندگی فرزندان در عین اینکه همراه با صمیمت و محبت والدین است در مواقع لزوم تنبیه های منطقی بصورت مقتدرانه و البته به دور از پرخاش و هرگونه تنبیه فیزیکی داشته باشد.
همچنین در این راستا خانواده ها محدودیت هایی بر اساس قوانین خانواده در رفت و آمد و ارتباطات دوستانه نوجوانان باید در نظر بگیرند و در اجرای این قوانین پایدار باشند، حتی در موضوع اخیری که توسط شما مورد بررسی قرار گرفته والدین نوجوانان باید پیش از اینکه نوجوان خود نیز درگیر ارتباطاتی از این دست بشود، فضای لازم و دوستانه را با آن ها ایجاد کرده و آگاهی لازم نسبت به مشکلات و دردسرهای روابطی این چنین را برای آن ها آشکار سازند، برخی از خانواده ها بر این عقیده هستند که اگر در مورد برخی مسائل با نوجوانان صحبت کنند تمایل فرزندشان به موضوع بیشتر خواهد شد اما این عقیده ای منسوخ است چرا که در صورت صحبت منطقی در مورد مسئله مورد نظر و آگاهی بخشی، فرزند شما با موضوع بصورت منطقی برخورد خواهد کرد و دیگر فرصتی برای دوستان همسال و همچنین افراد سود جو برای جلب نظر آن ها، باقی نمی گذارد.
از دیگر اقداماتی که می بایست در زندگی نوجوانان لحاظ شود، برنامه ریزی صحیح برای اوقات فراغت آن ها و شکوفایی استعداد آن هاست، باید به این نکته توجه داشت که فرق بین جوانان و نوجوانان این است که رویکرد زندگی نوجوانان بیشتر رویایی است و واقع گرایی جوانان را ندارد، به همین دلیل والدین هستند که می بایست مهارت زندگی، برنامه ریزی صحیح، مقررات و محدودیت های متناسب با قوانین خانواده را وضع کنند تا نوجوان به سلامت از این دوره گذر کرده و به دوره جوانی برسند.
در صورت عدم موفقیت خانواده در اصلاح رفتار انحرافی و تداوم آن، حضور یک متخصص در زندگی نوجوان امری ضروری است که با مراجعه به مراکز روانشناسی، درمانگران می توانند با برقراری ارتباط با نوجوانان جلب اعتماد اقدامات پیشگیرانه و موثر خود را آغاز کنند.
 
*حال روی سخن ما با نوجوانانی است که خواسته و ناخواسته دچار انحرافات این چنینی شده اند و برای بازگشت از این مسیر مستاصل مانده اند، چه باید کرد؟ کدام راه را باید پیش گرفت تا بیش از این مورد آسیب قرار نگرفت؟
شاخصه اصلی دوران نوجوانی تحرک، پویایی و تغییر است، نوجوانان عزیز این را به یاد داشته باشند که هیچ نوجوانی محکوم به گذشته خود نیست و گذشته تکرار نخواهد شد، تکنیک مهمی که در این برهه بسیار کارآمد است، تکنیک فصل دوم زندگی است، اگر ما قدم بر فصل دوم زندگی خود می گذاریم فصل گذشته در آن نقشی نخواهد داشت، تنها درس از تجربه ها در فصل جدید زندگی موثر خواهند بود، پس باید از سرزنش خود و افکاری ذاتی در مورد اینکه اگر اتفاقی ناخوشایند را تجربه کرده ایم بنابراین زندگیمان هیچگاه بهبود نخواهد یافت؛ اجتناب کنیم و با اعتماد بر توانایی خود از سد مشکلات بگذریم.
دومین اصل در این مسیر، امید است. فردی که امید داشته باشد به دنبال آن به خود باور داشته و هدفی مشخص برای زندگی انتخاب می کند، خانواده ها توجه داشته باشند که در این مسیر با سرزنش فرزندان امید آن ها را از بین نبرند، چراکه از بین رفتن امید منجر به تخریب باور آن ها از خویشتن و در نتیجه منفعل شدن نوجوانان خواهد شد.
در خصوص مشکلاتی از قبیل آغاز روابط نامشروع و همچنین قرار گرفتن در معرض هرگونه تعرض جنسی، نوجوانان نباید توانایی خود را نسبت به نجات خود دست کم بگیرند، هر مسیری راه بازگشت دارد فقط به شرط اینکه ناامید نشوند، اولین اقدامی که در این شرایط باید انجام دهند طرح مسئله با نزدیکترین فرد خانواده و کمک گیری از یک متخصص روانشناسی است تا بطور جمعی این مسئله را نیز پشت سر گذاشت و زندگی را برای ادامه و آینده ای روشن آماده کرد.
***
گفتنی است، آینده عبارتی کوتاه اما وسیعی است که خشت آن به دست فرزندان این مرز و بوم نهاده می شود، فرزند میراثی از خود ما در دنیایی است که زمانی وارث گذشتگان بوده ایم و اینک در آن زندگی می کنیم، تعرض به فرزندان ما تعرض به ریشه و باور ماست، رسیدگی و پیگیری این مهم بر تمام آحاد جامعه واجب و بر نهادهای ذیربط وظیفه ای ذاتی است، فرهنگ اصیل مردم آذربایجان و ایران برگرفته از مردمانی اصیل است، انتظار می رود دستگاه قضا و نیروی انتظامی با ورود به این موضوع با افراد سودجو و منحرفی که نظر به رسوخ در اصالت این فرهنگ و گسستگی آن دارند برخوردی جدی و مستحکم داشته باشند.
 
گزارش از نویده رئوف فرد
https://goo.gl/maps/suMiaS4mD3mzw8qn8 انتهای پیام/