به گزارش نصر، «منطق‌الطیر» عطارنیشابوری، صرفاً یک منظومه عرفانی نیست؛ نقشه راهی برای زیست جمعی، سلوک فردی و رسیدن به خودآگاهی در دل اجتماع است. ارزش نمایشی این اثر، نه‌تنها در شخصیت‌پردازی نمادین پرندگان، بلکه در ساختار روایی، امکان تفسیرپذیری و قابلیت ترجمه به زبان‌های مختلف هنری نهفته است. 
از همین منظر، «منطق‌الطیر» همواره یکی از متون مرجع برای تئاتر، پرفورمنس و هنرهای آیینی است.
نمایش «منطق‌الطیر» به کارگردانی «هادی ولی‌پور»، تلاشی برای بازخوانی این میراث سترگ، با نگاهی معاصر، پژوهش‌محور و متکی بر زبان بدن، فرم و تلفیق شیوه‌های نمایشی شرق است. 
«هادی ولی‌پور »هنرمند تبریزی با دکترای پژوهش هنر از فعالان حوزه هنری استان و حدود ۱۴ سال است که در دانشگاه‌های هنر استان تدریس می‌کنند. وی با تمرکز بر پژوهش تئاتر، تاکنون بیش از ۳۰ مقاله علمی در نشریات معتبر داخلی و خارجی منتشر کرده‌ و ۶ جلد کتاب تألیفی در حوزه تئاتر دارد. البته این فعالیت پژوهشی باعث نشده از صحنه دور بماند و هر چهار یا پنج سال یک‌بار وارد تولیدات اجرایی می‌شود.
 

ایده نمایش «منطق‌الطیر» از چه زمانی شکل گرفت؟
ایده اولیه این کار حدود سه سال پیش شکل گرفت اما به دلیل عضویت دو ساله من در شورای نظارت و ارزشیابی تئاتر استان، امکان اجرا نداشتم. به محض پایان آن مسئولیت، بلافاصله پروژه وارد فاز اجرایی شد.

اقتباس شما از «منطق‌الطیر» چه تفاوتی با متن عطار دارد؟
نمایش ما یک تفسیر روایی از «منطق‌الطیر» است. مسیر سلوک حفظ شده و هدهد به‌عنوان راهبر حضور دارد اما سیمرغ به‌عنوان شخصیت عینی حذف شده است. ما به‌جای سیمرغ، «هدف غایب» را قرار داده‌ایم؛ همان آیینه دل و نور الهی که عطار به آن اشاره می‌کند. در نهایت، پرندگان به خودشناسی می‌رسند ولی نه به واسطه مواجهه فیزیکی با سیمرغ.

چرا برخی شخصیت‌ها حذف یا تغییر داده شده‌اند؟
به دلیل اقتضائات صحنه تئاتر بسیاری از پرندگان در متن عطار که از نظر نمایشی تفاوت محسوسی نداشتند، حذف شدند و یا با ادغام، شخصیت‌های جدید متناسب با شرایط اجتماعی امروز اضافه شده‌اند.

این نمایش چه نسبتی با پژوهش‌های شما دارد؟
این کار مستقیماً از دل رساله دکتری من بیرون آمده است. رساله من در حوزه انسان‌شناسی نمایش و با تمرکز بر مرزهای مشترک پرفورمنس آرت و هنر عاشیقی آذربایجان بوده است. «منطق‌الطیر» یک پروژه پژوهش کاربردی است یعنی پژوهش از کتابخانه بیرون آمده و روی صحنه به اجرا رسیده است.

نگاه شما به تئاتر پژوهشی چیست؟
معتقدم ما زمانی می‌توانیم اثری را تئاتر پژوهشی بنامیم که پژوهش، راهگشای شیوه اجرا باشد نه صرفاً توصیفی. اگر پژوهش به اجرا نرسد، در کتابخانه‌ها خاک می‌خورد. این نمایش تلفیقی از شیوه‌های نمایشی شرق است که شامل نمایش سایه، عروسکی، ماسک، نقالی تا پرفورمنس و فرم‌های فیزیکال می شود.

درباره گروه بازیگران توضیح می‌دهید؟
۱۷ بازیگر روی صحنه داریم که ۸۰ دقیقه اجرای فیزیکال انجام می‌دهند. این بچه‌ها دانشجویان سه دانشگاه تبریز هستند و بسیاری از آن‌ها اولین تجربه جدی‌شان است. من عمداً سراغ بازیگران حرفه‌ای نرفتم چون بازیگران آموزش‌دیده معمولاً در قالب‌های تثبیت‌شده می‌مانند اما این نسل، انعطاف‌پذیر و آماده شکل‌پذیری است.

موسیقی و ساختار صوتی نمایش چگونه طراحی شده؟
کار آوازمحور نیست اما آغاز نمایش با آواز است. در میانه کار قطعات موسیقی ارکسترال داریم که در حال میکس و مسترینگ نهایی است. در پایان هم دکلمه داریم که توسط استاد رضا رحمجو از گویندگان شاخص رادیو، اجرا شده است.

ضرورت اجرای این نمایش در زمان حاضر را در چه می‌دانید؟
به باور من، این نمایش پاسخی هنری به قوم‌ستیزی است. هر پرنده نماد یکی از اقوام ایرانی است. پیام نمایش، اتحاد، همبستگی و رسیدن به نور واحد است. به باور من ایران زمانی می‌درخشد که اقوامش در کنار هم باشند. این نگاه در طول نمایش، در لفافه نماد و تمثیل ارائه می‌شود. 

روند تمرین چطور گذشت؟
تمرین‌ها از اواسط مرداد آغاز شد؛ هفته‌ای سه جلسه، با سخت‌ترین شرایط. در روزهای بی‌برقی و بی‌آبی، با نور موبایل تمرین کردیم. این پروژه برای من بیش از یک اجرا، یک فرآیند تربیتی بود. یادگیری کار گروهی، مسئولیت‌پذیری و نظم، بخش مهمی از این مسیر بود.

آیا نهادی از این پروژه حمایت کرده است؟
دانشگاه علمی‌کاربردی فرهنگ و هنر (الف) با مدیریت آقای دکتر بیگ نژاد بسیار در زمان تمرین از ما حمایت کردند و در اختیار گذاشتن فضا، حمایتی بسیار ارزشمندتر از کمک‌های صرفاً مالی برای ما بود. 

زمان و مکان اجرا چه زمانی خواهد بود؟
دوم دی‌ماه، رونمایی از پوستر و نشست خبری برگزار می‌شودو نهم دی‌ماه، اجرای رسمی نمایش آغاز می‌شود.
انتهای پیام/