به گزارش نصر؛ تا پیش از گسترش شهر، دیوارهای حفاظتی و دروازه‌ها مهم‌ترین ابزار دفاعی و کنترلی به شمار می‌رفتند و تجربه مردمان گذشته نشان داده بود که حصارکشی پیرامون شهر، بهترین شیوه برای مقابله با حملات و مدیریت رفت‌وآمد است. بقایای برخی از این دروازه‌ها همچنان در تبریز دیده می‌شود.
اما با بیرون‌زدن بافت شهری از محدوده قدیمی، دیوارها کارایی خود را از دست دادند و مسئولان وقت برای نظارت بر مسیرهای اصلی، جوازخانه‌ها را ایجاد کردند.


جوازخانه مسیر تهران–تبریز مقابل زندان تبریز وظیفه کنترل ورودی مسافران شرق را داشت. در جنوب شهر، جوازخانه آخر خیابان شهناز رفت‌وآمد روستاهای جنوبی را مدیریت می‌کرد. در شمال تبریز نیز جوازخانه‌ای در پایان خیابان منجم و پیش از پل منجم، تردد مسافران مناطق شمالی را زیر نظر داشت. همچنین جوازخانه مسیر آذرشهر در پایین رواسان، یکی از نقاط اصلی کنترل رفت‌وآمد به سوی غرب به شمار می‌رفت.
جوازخانه‌ها امروز بخشی از تاریخ نظارتی تبریز محسوب می‌شوند؛ یادگار دوره‌ای که شهر تازه پا از حصار تاریخی بیرون گذاشته بود و شیوه‌های تازه‌ای برای نظم‌بخشی به ورود و خروج شهروندان و مسافران لازم بود.
انتهای پیام/