به مناسبت فرا رسیدن هفته کتاب، کتاب‌خوانی و کتابدار، مطرح شد: 

آمارهای درخشان فرهنگی در آذربایجان شرقی

1404/08/20 - 15:40 - کد خبر: 149910
اسد بابایی بارنجی

نصر: مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی از رشد چشمگیر شاخص‌های فرهنگی استان در سال جاری خبر داد و گفت: تعداد اعضای کتابخانه‌های عمومی با ۹۴ درصد افزایش به ۱۶۸ هزار و ۷۸۲ نفر رسیده، آمار امانت کتاب‌ها با ۷۰ درصد رشد از ۷۰۳ هزار جلد به بیش از یک‌میلیون و ۱۹۸ هزار جلد افزایش یافته و میزان مراجعه مردم به کتابخانه‌ها نیز با ۱۰۱ درصد رشد از مرز دو میلیون و ۸۲۷ هزار نفر گذشته است. 

به گزارش نصر، «اسد بابایی» در این نشست با ارائه گزارشی جامع از عملکرد اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان، از رشد چشمگیر شاخص‌های فرهنگی و زیرساختی کتابخانه‌ها در سال جاری خبر داد و گفت: در حال حاضر تعداد اعضای کتابخانه‌های عمومی استان به ۱۶۸ هزار و ۷۸۲ نفر عضو فعال رسیده که نسبت به سال گذشته بیش از ۹۴ درصد رشد نشان می‌دهد. 
وی افزود: تعداد امانت کتاب نیز از ۷۰۳ هزار و ۸۵۶ جلد در سال گذشته به یک میلیون و ۱۹۸ هزار و ۱۱۶ جلد افزایش یافته که نشانگر رشد بیش از ۷۰ درصدی است. همچنین میزان مراجعه به کتابخانه‌ها با ۱۰۱ درصد افزایش به رقم دو میلیون و ۸۲۷ هزار و ۲۳ نفر رسیده است. این آمار نشان می‌دهد که هرگاه زیرساخت‌های مناسب فراهم شود، مردم با علاقه و اشتیاق به کتابخانه‌ها بازمی‌گردند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی با اشاره به وضعیت فضاهای فیزیکی کتابخانه‌ها گفت: حدود ۶۰ درصد از کتابخانه‌های ما بیش از ۳۰ سال قدمت داشتند و نیازمند نوسازی و بهسازی بودند. از میان ۳۰ کتابخانه‌ای که در برنامه بازسازی قرار داشتند، ۱۶ کتابخانه به‌طور کامل بهسازی شده و ۱۴ کتابخانه دیگر نیز در حال مرمت هستند که تا سال آینده به بهره‌برداری کامل خواهند رسید.
وی از توسعه کتابخانه‌های سیار به عنوان یکی از برنامه‌های عدالت فرهنگی یاد کرد و گفت: برای گسترش عدالت فرهنگی و دسترسی عادلانه به منابع کتاب، افزایش تعداد کتابخانه‌های سیار در دستور کار امسال قرار گرفت. در حال حاضر کتابخانه‌های سیار تبریز و جلفا فعال هستند، در شبستر نیز کتابخانه سیار جدیدی افتتاح شده و در مرند تا دو ماه آینده نخستین کامیون کتابخانه‌ای استان و پنجمین کتابخانه سیار کشور با همت خیر فرهنگی، آقای یعقوبی، به بهره‌برداری خواهد رسید. این کامیون ۶ تنی دارای میز و صندلی برای برگزاری نشست‌ها و برنامه‌های فرهنگی در مناطق کم‌برخوردار است

اجرای چهار طرح ملی ابتکاری در آذربایجان شرقی
بابایی با اشاره به طرح‌های نوآورانه استان گفت: چهار برنامه ابتکاری که برای نخستین بار در کشور اجرا می‌شود و استان ما پایلوت آن است، شامل طرح‌های کودک کتاب‌خوان، کتاب‌یاران، خانواده کتاب‌خوان و جهاندیدگان است.
وی توضیح داد: در طرح «کودک کتاب‌خوان»، با همکاری مراکز بهداشت، کودکان شش‌ساله هنگام مراجعه برای واکسیناسیون، کارت دعوت عضویت در کتابخانه‌های محل خود را دریافت می‌کنند تا از همان دوران کودکی با فرهنگ مطالعه آشنا شوند. در طرح «کتاب‌یاران»، در هر مدرسه یک دانش‌آموز به‌عنوان کتاب‌یار انتخاب می‌شود تا تازه‌های کتاب را معرفی کند و با فعالیت‌های قصه‌گویی، سایر دانش‌آموزان را به مطالعه ترغیب کند. دومین همایش استانی این طرح در هفته نخست آذر برگزار می‌شود.
بابایی اذعان داشت: طرح «خانواده کتاب‌خوان» نیز به خانواده‌هایی اختصاص دارد که در طول سال به صورت مستمر در کتابخانه حضور دارند؛ این خانواده‌ها در پایان سال به عنوان خانواده کتاب‌خوان برگزیده در شهر یا روستای خود معرفی می‌شوند. چهارمین طرح، «جهاندیدگان»، ویژه سالمندان است و با هدف پیوند میان نسل‌ها اجرا می‌شود. تاکنون ۱۵ هزار سالمند در کتابخانه‌های عمومی تبریز عضو شده‌اند و بیش از ۶۰ کارگاه آموزشی و فرهنگی با همکاری سازمان بازنشستگان، بهزیستی و سایر نهادها برگزار شده است.

برنامه های هفته کتاب ۱۴۰۴
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی از اجرای ۹۵۶ عنوان برنامه فرهنگی در هفته کتاب خبر داد و گفت: این برنامه‌ها در ۱۵۱ کتابخانه عمومی و مشارکتی استان برگزار می‌شود که شاخص‌ترین آنها به ترتیب در روزهای هفته به اجرا درمی‌آید.
وی به مهم‌ترین برنامه‌های این هفته اشاره کرد: روز یکشنبه، ۲۵ آبان، همایش علامه طباطبایی در تبریز برگزار می‌شود. روز دوشنبه، ۲۶ آبان، همایش ملی صدمین سال تأسیس کتابخانه شیخ شهاب‌الدین اهری در شهرستان اهر با حضور مسئولان کشوری برگزار خواهد شد. عصر همان روز، مراسم رونمایی از فهرست نسخ خطی حاج حسین نخجوانی و بزرگداشت برادران نخجوانی در سالن نخجوانی کتابخانه مرکزی تبریز برپا می‌شود. روز چهارشنبه، به صورت هماهنگ در سراسر کشور، مراسم معرفی سه کتاب مورد تقریظ مقام معظم رهبری برگزار و از صدا و سیما پخش خواهد شد.
روز پنجشنبه نیز پیشخوان کتابخانه‌ای یعقوبی در شهرستان مرند افتتاح می‌شود.
بابایی در ادامه با اشاره به رویکرد جدید نهاد کتابخانه‌ها گفت: هدف ما بازآفرینی نقش سنتی کتابخانه‌ها و تبدیل آنها به مراکز فرهنگی، اجتماعی و یادگیری مداوم است. کتابخانه باید برای همه سنین، همه اقشار و بدون محدودیت جنسیتی یا مذهبی در دسترس باشد.
وی افزود: تمرکز ما در برنامه‌های توسعه‌ای، بازطراحی فیزیکی برای بهره‌وری بیشتر، گسترش نقاط خدمت به جای افزایش صرف تعداد کتابخانه‌ها، و حرکت به سمت تحول دیجیتال و ساختار دانایی‌محور است. همچنین تمامی کتابخانه‌های عمومی استان به بخش کودک و نوجوان مجهز شده‌اند تا محیطی جذاب و پویا برای نسل جدید فراهم شود.

پروژه‌های عمرانی و آینده کتابخانه‌های استان
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی درباره برنامه‌های عمرانی گفت: در تلاشیم ساختمان شماره سه کتابخانه مرکزی تبریز را احداث کنیم و از این پس در شهرستان‌ها به‌جای احداث کتابخانه‌های کوچک، کتابخانه‌های مرکزی بنا کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر پروژه کتابخانه مرکزی بستان‌آباد با ۹۷ درصد پیشرفت فیزیکی در آستانه بهره‌برداری قرار دارد و تا سال آینده تکمیل می‌شود. همچنین عملیات عمرانی ساخت کتابخانه‌های مرکزی اهر، بناب و ساختمان شماره سه تبریز آغاز شده و پروژه توسعه کتابخانه خدا‌آفرین نیز در دستور کار قرار دارد. هم‌اکنون ۱۴ کتابخانه در سراسر استان در حال تعمیر و نوسازی هستند که تلاش می‌کنیم تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسند.
در پایان، بابایی با قدردانی از تلاش کتابداران استان گفت: کتابداران، سربازان گمنام جبهه فرهنگ هستند؛ با وجود محدودیت‌ها و حقوق اندک، با انگیزه‌ای ستودنی به توسعه فرهنگ مطالعه کمک می‌کنند. باور داریم که آینده کتابخانه‌های عمومی با همت این عزیزان و حمایت مردم روشن‌تر از همیشه خواهد بود.
انتهای پیام/

پژوهشیار