به گزارش نصر، در چنین شرایطی، مرز میان خیال و واقعیت کم‌رنگ می‌شود و دنیایی از ادراک‌های درهم‌تنیده شکل می‌گیرد. با این حال، در پسِ این آشفتگی ذهنی، انسانی حضور دارد که همچنان در جست‌وجوی آرامش و امنیت است.
اسکیزوفرنی تنها یک اختلال روانی نیست، بلکه چالشی عمیق در درک و تجربه‌ی واقعیت است که با درمان مناسب، حمایت خانواده و مداخلات تخصصی می‌تواند بهبود یافته و مسیر بازگشت به زندگی متعادل را هموار سازد.
وقتی با یکی از کارکنان بیمارستان رازی حرف می‌زنم و از او می‌خواهم که در مورد این بیماری توضیحاتی ارائه دهد، او سری تکان داده و می‌افزاید: این بیماری شاید در بین مردم با اسم جن زدگی شناخته شده باشد اما در علم روانپزشکی به آن جنون یا اسکیزوفرنی می‌گویند.
محمدی با تعریف کردن سرگذشت یکی از بیماران ادامه می‌دهد: نیمه شب بود که یک جوان ۱۹ ساله را با حالتی آشفته و حرکات عجیب به بخش اعصاب و روان منتقل کردند چهره‌ای زیبا و آراسته داشت اما حرکاتش همه را متعجب کرده بود.
او خاطرنشان می‌کند: ماجرا از این قرار بود که به یک مهمانی دعوت شده بود که در آن به اصرار دوستانش نوشیدنی آغشته به قرص شادی آور و مواد را نوشیده و بعد از آن از حالت عادی خارج شده بود.

اینجا هیچ حرکتی بی معنی نیست...
او با بیان اینکه یک پارتی و یک شب دلخوشی او را چندین ماه گرفتار تخت بیمارستان کرد، می‌گوید: حرکاتی که از خود نشان می‌دهد برای ما شاید بی مفهوم بود اما او انگار با درون خود درگیر بود.این بیماران با رفتارهای خود چیزهایی را نشان می‌دهند که شاید نتوانند آن را با زبان بگویند.
محمدی با ابراز تأسف می‌گوید: یک تعارف دوستانه و یک روز خوشی الکی زندگی را از جوانان می‌گیرد والدین مراقب نوجوانان و جوانان خود باشند تا به هر مهمانی نروند.
او با بیان اینکه عوامل دیگری مانند ژنتیک، عوامل محیطی، مصرف مواد مخدر و ... نیز باعث بروز این بیماری می‌شود، ادامه می‌دهد: گاهی برخی از این بیماران ناخودآگاه رقصیده و در حالت سرخوشی هستند برخی از آنها هم در توهم بوده و حرف‌هایی می‌زنند که واقعیت نداشته و ساخته خیال آنها است. در موارد خطرناک ممکن است به خود و دیگران نیز آسیب برسانند.

درکی فراتر از «جنون»
دکتر ابوالفضل محمدیان، روانشناس بالینی به تشریح جدی‌ترین چالش‌های سلامت روان، یعنی سایکوز (روان‌پریشی) و اسکیزوفرنی، پرداخت و بر اهمیت نقش خانواده و جامعه در حمایت مؤثر از بیماران مبتلا تأکید کرد.
وی ادامه داد: آنچه که در اصطلاح عامیانه به نام «جنون» شناخته می‌شود، در واقع علائمی به نام سایکوز است. سایکوز حالتی است که در آن فرد ارتباط خود با واقعیت را از دست می‌دهد و ممکن است چیزهایی ببیند یا بشنود که دیگران تجربه نمی‌کنند (توهم) و باورهایی کاملاً غلط و غیرمنطقی داشته باشد (هذیان).
وی افزود: اسکیزوفرنی یکی از مهم‌ترین اختلالات روانی است که با سایکوز همراه است. این اختلال مزمن مغزی بر تفکر، احساسات و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد و علاوه بر توهم و هذیان، علائم منفی دیگری مانند گوشه‌گیری، کاهش هیجانات و مشکلات در تمرکز و حافظه نیز از دیگر ویژگی‌های آن است.
محمدیان بر اهمیت تشخیص زود هنگام و آغاز سریع درمان‌های دارویی و روان‌شناختی تأکید کرد و گفت: تشخیص و درمان به موقع کلید اصلی جلوگیری از پیشرفت بیماری و حفظ عملکرد فرد است.

نقش خانواده در مسیر بهبودی بیمار
محمدیان در مورد نقش خانواده در مدیریت اسکیزوفرنی اظهار کرد: حمایت عاطفی خانواده نه تنها به بهبودی بیمار کمک می‌کند، بلکه از تشدید مجدد بیماری نیز جلوگیری می‌کند.
وی برخی از مهم‌ترین راهکارهای حمایت خانواده از فرد مبتلا را برشمرد و گفت: پذیرش بدون قضاوت، اولین گام پذیرش واقعیت بیماری است. خانواده باید درک کند که این یک انتخاب نیست و نباید بیمار را به دلیل علائمش سرزنش کند حمایت عاطفی، محبت و احترام به منزلت انسانی او، اساس بهبودی است.
وی دومین راهکار را ایجاد ثبات و آرامش عنوان کرد و افزود: محیط‌های پرتنش و پرانتقاد می‌توانند خطر عود بیماری را افزایش دهند خانواده باید فضایی امن و آرام برای بیمار فراهم کنند.
وی خاطرنشان کرد: تسهیل درمان دارویی، به دلیل کمبود بینش در بیمار، خانواده باید بر مصرف منظم دارو و پیگیری جلسات درمانی نظارت داشته باشند. قطع خودسرانه دارو یکی از مهم‌ترین عوامل عود بیماری است.
وی توانمندسازی تدریجی را از جمله راهکارهای دیگر برشمرد و ادامه داد: کمک به بیمار برای تعیین اهداف واقع‌بینانه و تشویق به انجام کارهای روزمره، حس استقلال را تقویت می‌کند.
وی کسب آگاهی را راهکاری دیگر دانست و گفت: شرکت در جلسات خانواده‌ درمانی و گروه‌های آموزشی می‌تواند به افزایش آگاهی و کاهش فشار روانی مراقبت کمک کند.
محمدیان خاطرنشان کرد: حمایت از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی تنها وظیفه خانواده نیست، بلکه مسئولیتی اجتماعی و حاکمیتی است.

ضرورت انگ‌زدایی فرهنگی از بیماران روانی
وی انگ‌زدایی فرهنگی را از مسئولیت‌های اجتماعی در این زمینه عنوان کرد و گفت: جامعه باید از طریق آموزش عمومی، باورهای غلط در مورد بیماران روانی را اصلاح کند. رسانه‌ها در نمایش تصویری انسانی و واقع‌گرایانه از این افراد نقش کلیدی دارند.
وی ادامه داد: حمایت اقتصادی و بیمه‌ای، درمان اسکیزوفرنی هزینه‌بر است. پوشش کامل بیمه برای دارو، خدمات روان‌پزشکی و توانبخشی ضروری است تا فشار مالی بر خانواده‌ها کاهش یابد.
وی بازتوانی اجتماعی و شغلی را از دیگر مسئولیت‌ها برشمرد و افزود: فراهم کردن فرصت‌های شغلی حمایتی و آموزش مهارت‌های اجتماعی برای بازگشت بیماران به زندگی مستقل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
این روانشناس اظهار کرد: توسعه خدمات مددکاری، افزایش دسترسی به مددکاران اجتماعی و مراکز حمایت محلی می‌تواند بیماران را در مدیریت زندگی روزمره یاری کند.
محمدیان تصریح کرد: مراقبت از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی یک کار تیمی است؛ تیمی که شامل بیمار، خانواده، پزشک، روان‌شناس و جامعه می‌شود. باید فرصت دهیم تا این افراد با درمان مؤثر، زندگی باکیفیت و کامل‌تری را تجربه کنند.
انتهای پیام/