رئیس سازمان انرژی اتمی:

ایران تسلیم فشارها نمی‌ شود/ سکوت در برابر تجاوز، لکه ننگی در تاریخ آژانس است

1404/06/24 - 13:41 - کد خبر: 145353
محمد اسلامی

نصر: رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ایران تسلیم فشارها نخواهد شد، از اعضا خواست که حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم و نگرانی‌های امنیتی مشروع ایران را برطرف و تمامیت و بی‌طرفی را به آژانس برگردانند.

به گزارش نصر، «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز دوشنبه و طی سخنرانی در کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حملات اخیر رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران را نقض آشکار حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس دانست تأکید کرد این اقدامات بی‌سابقه، هم علیه ایران و هم علیه اعتبار آژانس و نظام پادمان است. 
اسلامی گفت آژانس و شورای امنیت به دلیل فشار آمریکا نتوانستند واکنش قاطع نشان دهند و این امر پرسش‌هایی جدی درباره اعتبار پادمان ایجاد می‌کند.
او با اشاره به همکاری گسترده ایران با آژانس و نبود هیچ مدرکی درباره انحراف هسته‌ای، از سکوت آژانس در محکومیت حملات ابراز انتقاد کرد و تعلیق بازرسی‌ها را ناشی از تجاوزات نظامی دانست.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران توضیح داد که ایران همچنان عضو ان پی‌تی است و تعامل با آژانس را در قالب ترتیبات جدید و با رفع نگرانی‌های امنیتی ادامه خواهد داد.
اسلامی در ادامه، بدعهدی طرف‌های غربی در برجام را یادآور شد و مخالفت شدید ایران با فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی را اعلام کرد و خواستار پایان یافتن قطعنامه ۲۲۳۱ طبق زمان‌بندی مقرر در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی تأکید کرد ایران تحت فشارها تسلیم نخواهد شد و حقوق هسته‌ای خود را حفظ می‌کند.
او از کشورهایی که در دفاع از منشور ملل متحد و اصول بین‌المللی در کنار ایران ایستاده‌اند قدردانی کرد و خواستار محکومیت رسمی حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران شد.
اسلامی با اعلام اینکه ایران پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای محکومیت حمله به تاسیسات هسته‌ای ارائه کرده است، گفت: این پیش‌نویس کاملاً مبتنی بر حفاظت از مأموریت آژانس، در انطباق کامل با اساسنامه آن و پایبندی به اصول اساسی حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد است. با توجه به مواضع حرفه‌ای و اصولی اتخاذ شده توسط بسیاری از کشورهای مستقل عضو آژانس، ما انتظار داریم که کنفرانس عمومی آژانس، که نماینده اراده جمعی همه کشورهای عضو است، اقدامات مناسبی را در پاسخ به این حملات غیرقانونی به تأسیسات هسته‌ای اتخاذ کند.
او تاکید کرد که این مسئولیت کنفرانس است که در برابر هرگونه تلاش برای عادی‌سازی یا حتی مشروعیت بخشیدن به چنین حملات غیرقانونی مقاومت کند و قاطعانه از اصول مشترک و اساسی جامعه بین‌المللی و همچنین مأموریت اساسنامه‌ای آژانس حمایت کند.

سخنرانی اسلامی در کنفرانس عمومی آژانس
متن سخنرانی اسلامی به شرح زیر است:
جناب رئیس، حضار گرامی؛ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک مقطع بسیار حساس تاریخی قرار گرفته است. معاهده عدم اشاعه هسته ای (NPT) و تمامیت حقوق بین‌الملل در نتیجه اقدامات تجاوزگرانه رژیم اسراییل و ایالات متحده آمریکا در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
بامداد روز جمعه ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، رژیم اسراییل مرتکب جنایتی بزرگ شد و به کشور من حمله نظامی نمود. این حمله—که تنها ساعاتی پس از تصویب قطعنامه شورای حکام صورت گرفت—تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان آژانس در ایران را هدف قرار داد، و با ترور دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان عالی‌رتبه نظامی به همراه خانواده هایشان، و شهید و مجروح کردن هزاران نفر از شهروندان عادی ایران باعث تحمیل صدمات مالی فراوانی به ملت شریف ایران شد. در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵، ایالات متحده آمریکا که عضو دائم شورای امنیت و امین معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است نیز در عملی غیرقانونی به این تجاوز پیوست و در اقدامی در تناقض آشکار با حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل متحد و اساسنامه آژانس به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران حمله و به صنعت هسته‌ای ایران خسارات سنگینی وارد کرد.
البته همه جهانیان شاهد بودند که نیروهای سرافراز مسلح جمهوری اسلامی ایران هیبت و هیمنه این جنایتکاران را درهم شکستند و مقتدرانه پاسخ‌های کوبنده و فراموش نشدنی به رژیم اسراییل و آمریکا دادند و بسیار مبرهن است چنانچه بار دیگر مرتکب چنین خطایی شوند پاسخ‌های کوبنده‌تر دریافت خواهند کرد.

دانش و صنعت هسته‌ای در ایران با عملیات نظامی و ترور از بین نمی‌رود
دشمنان ایران باید بدانند علم و فناوری، دانش و صنعت هسته‌ای در ایران ریشه‌دار است و با عملیات نظامی و ترور و تجاوز از بین نمی‌رود. هدف اقدامات تبهکارانه رژیم نسل‌کش و کودک‌کش صهیونیستی تنها تخریب تأسیسات هسته‌ای ایران نیست بلکه همواره به دنبال تخریب مسیر دیپلماسی و صلح بوده است. این در حالی است که این رژیم به معاهده ان پی تی نپیوسته، مانع از تحقق خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای شده و در حال توسعه هرچه بیشتر تسلیحات هسته‌ای خود نیز می‌باشد. متأسفانه این اقدامات مغایر با حقوق بین‌الملل تحت حمایت و یا حداقل سکوت برخی کشورهای غربی انجام می‌شود.
این اقدام تجاوزکارانه که در تاریخ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بی‌سابقه است در تناقض آشکار با ماده ۲ (۴) منشور سازمان ملل، ممنوعیت تجاوز به موجب قطعنامه ۳۳۱۴ (۱۹۷۴) مجمع عمومی و اصول عدم دخالت و احترام به حاکمیت کشورها بود—اصولی که زیربنای نظم بین‌المللی پس از ۱۹۴۵ را تشکیل می‌دادند. همچنین اقدام تجاوزکارانه آمریکا و رژیم اسراییل، تعداد زیادی از قطعنامه‌های این کنفرانس عمومی از جمله قطعنامه ۴۴۳، ۴۴۴، ۵۳۳ و تصمیم ۱۳ (۲۰۰۹) و بند های ۱، ۳، ۴ و ۱۰ قطعنامه ۳۸۱ (۱۹۸۱) و قطعنامه ۴۰۹ آژانس نقض کرد. شورای امنیت هم در قطعنامه ۴۸۷ (۱۹۸۱) خود غیرقانونی بودن حملات به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان را به رسمیت شناخته است.

ارزش پادمان چیست؟
آنچه که ما شاهد آن بودیم نه تنها یک اقدام جنایتکارانه و بزدلانه علیه ایران بود بلکه تجاوزی مستقیم علیه اعتبار آژانس و تمامیت نظام پادمانی آن به حساب می‌آید. با این وجود، شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل هر یک دو نشست فوق‌العاده برگزار کردند اما در نتیجه فشار سیاسی ایالات متحده، نتوانستند موضع قاطعی علیه مرتکبین این جنایت اتخاذ کنند. بنابراین، می‌توان این سوال را مطرح کرد که پس ارزش پادمان هنگامی که تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان را می‌توان با بی‌کیفرمانی مورد حمله قرار داد چیست؟ اگر همکاری صادقانه و با حسن نیت را با ترور دانشمندان و خانواده‌های بی‌گناه آنها، انجام حملات نظامی کورکورانه به مناطق مسکونی و نیز تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان پاسخ می‌دهند، پس شفافیت چه ارزشی دارد؟ 

آژانس اقدامات غیرقانونی علیه ایران را محکوم نکرد
همکاری ایران با آژانس گسترده و منسجم بوده است. آخرین گزارش مدیر کل قبل از تجاوز (GOV/۲۰۲۵/۲۵) - علیرغم ملاحظات جدی ما در مورد محتوای آن - هیچ نقض تعهدات پادمانی ایران و انحرافی در مواد هسته‌ای را نیز اثبات نمی‌کند. گزارش آژانس به صراحت تأیید کرد که هیچ مدرکی دال بر برنامه توسعه سلاح‌های هسته‌ای در ایران وجود ندارد. متأسفانه، مدیرکل در گزارش به اصطلاح جامع خود، حتی یک اشاره هم به «ارزیابی نهایی» سال ۲۰۱۵ و قطعنامه شورای حکام GOV/۲۰۱۵/۷۲ که در آن شورا به طور قانونی و صریح تمام موضوعات گذشته را مختومه اعلام کرد، ننموده است. گویی آژانس چنین قطعنامه‌ای را کاملاً نادیده گرفته است.
از قضا، آژانس در نامه‌ای به ایران در مورد فعالیت‌های راستی‌آزمایی به این قطعنامه استناد کرد. اگر این رویکرد غیرحرفه‌ای و جانبدارانه نیست، پس چه نام دارد؟
به رغم مکاتبات رسمی ما و ثبت تقاضا مبنی بر محکومیت قاطعانه حملات به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران که در قالب INFCIRC/۱۳۰۱ آمده، آژانس این اقدامات غیرقانونی را محکوم نکرد و نتوانست از تمامیت نظام پادمانی خود حفاظت و به مأموریت اساسنامه‌ای خود عمل کند. این سکوت و بی‌عملی، به عنوان لکه ننگی در تاریخ آژانس باقی خواهد ماند. 

ایران عضو معاهده ان‌پی‌تی است
گزارش اخیر مدیرکل تأیید می‌کند که در نتیجه مستقیم اقدامات تجاوزکارانه انجام شده توسط ایالات متحده و رژیم اسرائیل علیه تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان، بازرسی‌ها و فعالیت‌های راستی‌آزمایی به حالت تعلیق درآمده است. بنابراین باید تأکید کرد که علت اصلی تعلیق بازرسی‌ها و فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس، استفاده غیرقانونی از زور علیه تأسیسات هسته‌ای ایران توسط ایالات متحده و رژیم اسرائیل است.
مجلس ما به دلیل ملاحظات امنیت ملی و در پاسخ به تغییر چشمگیر فضای امنیتی بوجود آمده به واسطه این تجاوزات نظامی، تعلیق فعالیت‌های مرتبط با پادمان آژانس را تصویب کرد. این موضوع به معنای خروج از ان پی تی نیست. ایران هنوز کشور عضو این معاهده است و لیکن تداوم همکاری با آژانس پس از رفع نگرانی‌های امنیتی ملت و تأسیسات هسته‌ای از طریق ترتیبات جدید دنبال خواهد شد.
باید این حقیقت را پذیرفت که آنچه برای کشور من رخ داد در تاریخ پادمان بی‌سابقه بوده است. در موافقتنامه پادمانی نحوه ادامه تعاملات در شرایط بسیار بحرانی متعاقب تجاوز و تداوم تهدیدها نسبت به تاسیسات و سایت های هسته ای  پیش‌بینی نشده است.
لذا تعریف جدیدی از چگونگی اجرای پادمان در این شرایط می‌بایست بویژه در ارتباط با اطیمنان از ایمنی و امنیت تاسیسات هسته ای و کارکنان  مورد پیش‌بینی و توافق قرار گیرد. تفاهم اخیر حاصل شده بین آژانس و ایران به طور خاص برای رسیدگی به شرایط استثنایی و بی‌سابقه ناشی از تجاوزات فوق‌الذکر در نظر گرفته شده است.

اسنپ‌بک، باطل و فاقد اثر قانونی است
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌توانست مصداقی از موفقیت دیپلماسی بویژه برای جامعه بین‌المللی باشد. ایران به مدت یک سال، و حتی پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام و بازگرداندن غیرقانونی تحریم‌ها، این توافق را، همانگونه که در ۱۵ گزارش متوالی مدیرکل مورد تایید قرار گرفته است، به طور کامل اجرا نمود.
طرف های غربی هیچگاه به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. بر اساس حقوق بین‌الملل طرفی که تعهدات خود را اجرا نکرده است نمی‌تواند مطالبه‌گر اجرای تعهدات طرف مقابل در همان توافق یا معاهده باشد.
اما امروز و با نزدیک شدن به موعد روز خاتمه برجام یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، ما دوباره شاهد تلاش‌هایی –شامل فعال کردن غیرقانونی و بی‌پایه سازوکار به اصطلاح ماشه توسط سه کشور اروپایی—هستیم. این سوءاستفاده محتوایی و رویه‌ای از سازوکارهای چندجانبه نه تنها غیرقانونی است بلکه تمسخر حاکمیت قانون و متن قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام نیز محسوب می‌شود. سه کشور اروپایی که هیچ‌گاه به تعهدات برجامی خودشان عمل نکرده و بدهکار ملت ایران هستند اجازه ندارند خودشان را از جایگاه متهم رها کرده و از ایران طلبکاری نمایند. آنها به بدعهدی و شرآفرینی شهره هستند.
هرگونه تلاشی از سوی سه کشور اروپایی برای بازگرداندن مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که طبق قطعنامه ۲۲۳۱ لغو شده‌اند، باطل و فاقد اثر قانونی است. قطعنامه ۲۲۳۱ باید دقیقاً مطابق با زمانبندی تعیین‌شده‌ در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شود.
ایران تسلیم فشارها نخواهد شد و از حقوق ذاتی و مسلم خود ذیل ان پی تی و حقوق بین‌الملل کوتاه نخواهد آمد. ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم با این تناقضات فاحش مخالفت نموده و از اصول حاکمیت، عدم به‌کارگیری زور، و حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات حمایت کند.
ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم نشان دهد که هیچ کس بالاتر از قانون نیست. در عین حال هرچند که ایران به راه‌حل‌های دیپلماتیک و سیاسی معتقد است لیکن به فشارهای سیاسی، روانی و نظامی تن در نخواهد داد. ملت شریف ایران در احقاق حقوق خود مصمم و یکپارچه هستند. 

ایران در جایگاه یک قربانی طلبکار است
ما از اعضایی که با دفاع از اصول منشور سازمان ملل، علیه این چالش بی‌سابقه به پاخواستند و در سمت درست تاریخ ایستادند صمیمانه تشکر می‌کنیم. ما نمی‌توانیم اقدامات تجاوزکارانه برخی از اعضای شورای امنیت را که ضربه‌ای سهمگین به اعتبار رژیم عدم اشاعه وارد آورده و سایه سنگینی بر آینده آژانس انداخته است را نادیده بگیریم.
ایران در این بحران، در جایگاه یک قربانی طلبکار و نه یک جنایتکار بدهکار است. مسیر جلو مشخص است: حملات به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران را محکوم و احترام را به حقوق بین‌الملل برگردانید. نگرانی‌های امنیتی مشروع ایران را برطرف نموده و تمامیت و بی‌طرفی را به آژانس برگردانید. هر اقدامی غیر از این، نه تنها خیانت به منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس محسوب می‌شود بلکه سابقه خطرناکی بوجود می‌آورد و خطر عادی‌سازی بی‌قانونی و فرسایش پایه‌هایی را که نظم بین‌المللی بر آنها بنا شده است، به همراه دارد.

پیش‌نویس قطعنامه ایران مبتنی بر حفاظت از مأموریت آژانس است
در این زمینه، ایران پیش‌نویس قطعنامه‌ای را با هدف خدمت به جامعه بین‌الملل ارائه داده است. این پیش‌نویس کاملاً مبتنی بر حفاظت از مأموریت آژانس، در انطباق کامل با اساسنامه آن و پایبندی به اصول اساسی حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد است.
با توجه به مواضع حرفه‌ای و اصولی اتخاذ شده توسط بسیاری از کشورهای مستقل عضو آژانس، ما انتظار داریم که کنفرانس عمومی آژانس، که نماینده اراده جمعی همه کشورهای عضو است، اقدامات مناسبی را در پاسخ به این حملات غیرقانونی به تأسیسات هسته‌ای اتخاذ کند.
این مسئولیت کنفرانس است که در برابر هرگونه تلاش برای عادی‌سازی یا حتی مشروعیت بخشیدن به چنین حملات غیرقانونی مقاومت کند و قاطعانه از اصول مشترک و اساسی جامعه بین‌المللی و همچنین مأموریت اساسنامه ای آژانس حمایت نماید. تهدیدات اخیر آمریکا در این خصوص، فشار سیاسی بر کشورها و استفاده ابزاری از آژانس از طرق مختلف من جمله فشار بر بودجه آژانس می‌بایست توسط کشورهای عضو مورد مخالفت قرار گرفته و محکوم گردد.
انتهای پیام/

پژوهشیار