گزارش/

مدیریت منابع آبی با کشت گلخانه ای

1404/05/09 - 09:58 - کد خبر: 142308
گلخانه های تبریز

نصر: امروز بحران کم‌آبی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی در بسیاری از کشورها، به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران، تبدیل شده است و بخش کشاورزی به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع آبی کشور، نقشی کلیدی در مدیریت پایدار این منابع ایفا می‌کند، در این میان، کشت گلخانه‌ای به‌عنوان یکی از راهکارهای نوین و کارآمد، می‌تواند تأثیر چشم‌گیری در کاهش مصرف آب داشته باشد.

به گزارش نصر، کشت گلخانه‌ای با فراهم‌سازی محیطی کنترل‌شده برای رشد گیاهان، امکان استفاده بهینه از منابع آب از طریق روش‌های آبیاری هدفمند و کاهش تبخیر سطحی را فراهم می‌سازد. همچنین بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند آبیاری قطره‌ای، سنسورهای رطوبت و سامانه‌های بازیافت آب، موجب افزایش بهره وری مصرف آب و کاهش هدررفت آن می‌شود. این روش نه تنها در ارتقای بهره‌وری منابع، بلکه در پایداری تولید محصولات کشاورزی در شرایط اقلیمی نامساعد نیز نقش قابل توجهی دارد.
مشاور وزیر و عضو هیات مدیره شرکت شهرک های کشاورزی کشور هم چندی پیش در سفر به تبریز بر ضرورت بازنگری در الگوی کشاورزی سنتی و تمرکز بر پروژه‌های بزرگ از جمله گلخانه‌ ها تاکید کرد.
داور نامدار در جلسه‌ تخصصی و هم‌اندیشی پیرامون توسعه شهرک‌های کشاورزی استان آذربایجان شرقی اظهار کرد: اقتصاد کشاورزی ایران امروز با روش‌های سنتی قابل‌تداوم نیست و باید با بهره‌گیری از گلخانه‌ها و تکنولوژی‌های نوین آبیاری، منابع آبی محدود را مدیریت کنیم.
وی با بیان اینکه گلخانه‌ها در مقیاس کوچک اقتصادی نیستند و برای رسیدن به بهره‌وری مناسب باید بر مگا پروژه‌ها و گلخانه‌های بزرگ تمرکز کنیم، افزود: با این حال پروژه‌های کوچک هم نباید رها شوند بلکه باید ساماندهی شده و به صورت منسجم در مناطق مختلف، اجرا شوند.
به گفته کارشناسان هر چند ساخت هر مترمربع گلخانه حدود ۲۰۰ میلیون ریال هزینه دارد و بر این اساس کشت گندم و دانه های روغنی در گلخانه دارای صرفه اقتصادی ندارد اما از نظر فنی کشت هر گونه محصول داخل گلخانه امکان پذیر است و وقتی تولید به محیط های کنترل شده مانند گلخانه منتقل شود ریسک کاهش پیدا می کند که این یک مزیت بزرگ برای فعالیت تولیدی است.

صرفه جویی ۳۰ میلیون متر مکعبی مصرف آب با ایجاد ۱۵۰۰ هکتار گلخانه در آذربایجان شرقی
شهرام شفیعی رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی با اشاره به بحران منابع آبی به‌ویژه در حوضه دریاچه ارومیه گفت: در سال‌های اخیر کمبود آب در کل کشور و استان، به خصوص در منطقه حاشیه دریاچه ارومیه، به مشکلی جدی تبدیل شده و لزوم استفاده از روشهای نوین آبیاری و کاشت محصولات کم‌آب‌بر، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
وی با اشاره به اینکه توسعه کشت‌های گلخانه‌ای به عنوان یکی از راهبردهای اصلی کنترل مصرف آب بدون کاهش تولید در دستور کار سازمان قرار گرفته است، افزود: در حال حاضر ۳۷۰ هکتار از اراضی استان به کشت محصولات متنوعی از جمله سبزی و صیفی، توت‌فرنگی، میوه‌های گرمسیری و گل‌های زینتی در محیط‌های کنترل‌شده اختصاص یافته است.
شفیعی ادامه داد: این سطح زیر کشت، منجر به تولید ۱۰۰ هزار تن محصول و صادرات ۳۰ هزار تن شده و درآمدی ارزی بالغ بر ۸۰ میلیون دلار را برای استان به همراه داشته است از سوی دیگر، بهره‌وری آب نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.
وی از احداث واحدهای جدید در این حوزه نیز خبر داد و گفت: هم‌اکنون ۴۵۰ تا ۵۰۰ هکتار از واحدهای گلخانه‌ای با پیشرفت فیزیکی بین ۱ تا ۶۰ درصد در حال احداث هستند که با بهره‌برداری از آنها، ظرفیت تولید استان ۲۵۰ هزار تن افزایش خواهد یافت و به تبع این افزایش تولید، صادرات و درآمد ارزی استان نیز رشد چشمگیری خواهد داشت.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همچنین از پیش‌بینی اشتغال بیش از ۵ هزار نفر در واحدهای جدید خبر داد و افزود: شهرستان‌های جلفا، مرند، تبریز، شبستر و هریس پیشروترین مناطق استان در توسعه گلخانه‌ها هستند.
شفیعی اعلام کرد: طبق چشم‌انداز پنج‌ساله استان سطح گلخانه‌های استان به ۱۵۰۰ هکتار خواهد رسید که علاوه بر صرفه‌جویی ۳۰ میلیون مترمکعبی در مصرف آب، زمینه اشتغال مستقیم برای ۱۸ هزار نفر را فراهم خواهد کرد.

گلخانه داری برای عبور از خشکسالی
به گفته معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، کشورمان با شدیدترین خشکسالی در ۵۲ سال گذشته مواجه است و در این شرایط استفاده بهینه از منابع آب و خاک در بخش کشاورزی ضروری است .
صفدر نیازی هفته گذشته در نشست بررسی طرح‌های آب و خاک شهرستان بناب با اشاره به کاهش بی‌سابقه میانگین بارش‌ها اعلام کرد: میانگین بارندگی کشور در سال جاری به ۱۳۵ میلی‌متر رسیده که در مقایسه با میانگین ۲۰۰ میلی‌متری در هشت سال گذشته و متوسط ۲۳۴ میلی‌متری بلندمدت، زنگ خطری جدی برای امنیت غذایی است.
حفظ امنیت غذایی از راهبردهای اساسی سیاست گذاران بخش کشاورزی است و گلخانه ها به جهت اینکه در شرایط نامساعد اقلیمی و خشکسالی ها تاثیر کمتری متحمل می شوند می توانند نقش مهمی در پایداری تولید محصولات و تامین نیازهای جامعه ایفا کنند.
انتهای پیام/

پژوهشیار