به گزارش نصر، در حقیقت، صنایع تبدیلی نقش مهمی در کاهش ضایعات کشاورزی و افزایش صادرات محصولات شهرستان‌های پربازده ما از قبیل مراغه، بناب، مرند، جلفا، شبستر و غیره دارد که پیشقراول این عرصه هستند.
برخی از مناطق آذربایجان شرقی که هر یک به عنوان قطب تولید محصولات باغی و زراعی از قبیل زردآلو، آلبالو، گیلاس، سیب، انار، انگور، زعفران، پسته و آفتابگردان در سطح کشور محسوب می‌شوند، هنگام برداشت محصولات، قیمت فروش عمده در بازار برای بهره برداران مقرون به صرفه نبوده و آنان را دچار خسارات عدیده می‌سازد و نظیر هدررفت‌های محصولات آنها در سال‌های اخیر مشاهده شده است.
متاسفانه در حال حاضر، اغلب محصولات کشاورزی این استان به صورت خام فروشی در بازار عرضه می‌شود و این فرآیند باعث افزایش ضایعات محصولات کشاورزی شده است لذا فعال شدن صنایع تبدیلی، باعث کاهش ضایعات کشاورزی و افزایش ارزش افزوده محصولات می‌شود ضمن آنکه ارزش ضریب تبدیل محصولات را بالا برده و کشاورزیِ آذربایجانی‌ها توجیه اقتصادی خواهد داشت…

صنایع تبدیلی موجب اشتغال ۱۲ هزار نفر در سطح این استان شده‌اند
برخی از کارخانه‌های فرآوری محصولات غذایی در آذربایجان شرقی به دلیل عمر زیاد، فرسوده شده‌اند و حتی گاهاً از تجهیزاتی در کارخانه استفاده می کنند که از خارج وارد و یا کپی برداری شده است در حالی که پیشرفت سریع تکنولوژی تولید و بسته بندی مواد غذایی، استفاده از سوخت و انرژی زیاد و کارایی پایین واحدها و عدم به روزسازی این تجهیزات، موجب کاهش توان رقابتی محصولات تولیدی با انواع مشابه خارجی شده و ضرر این نقایص به کشاورزان باز‌می‌گردد در حالی که، آذربایجان شرقی در تولید محصولات کشاورزی بسیار توانمند است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه آذربایجان شرقی در بسیاری از حوزه‌های فرآوری از رتبه‌های بالایی برخوردار است گفت: در فرآوری انگور، بسته‌بندی خرما، فرآوری تخم مرغ، بسته‌بندی عسل و خشکبار رتبه اول و در سردخانه‌ها رتبه دوم کشور را دارد.
“فرامرز افشانی”، بخش عمده تولیدات صنایع تبدیلی این استان را فرآوری میوه‌ها شامل لواشک، غوره، کنسانتره و محصولات لبنی اعلام کرد و افزود: صنایع تبدیلی در سه حوزه سورتینگ، بسته‌بندی، فرآوری و نگهداری تکمیل کننده زنجیره تولید است و امنیت غذایی را ضمانت می‌کند و علاوه بر آن، توسعه این صنایع باعث کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و اشتغال ۱۲ هزار نفر در سطح این استان شده است.
وی با تاکید بر توسعه صنایع تبدیلی در آذربایجان شرقی اضافه کرد: مجموع ظرفیت واحدهای فعال و دارای پروانه بهره برداری حوزه صنایع تبدیلی و غذایی آذربایجان شرقی ۵،۵ میلیون تُن است که با ظرفیت ۸ میلیون تنی واحدهای دارای جواز تاسیس که در حال ساخت می باشند به ظرفیت سالانه ۱۳،۵ میلیون تن دست خواهد یافت که ضمن تامین بخشی از مواد اولیه این واحدها از داخل استان، بخش زیادی نیز از سایر استان‌ها تامین خواهد شد.

فرصت ارزآوری آذربایجان شرقی با صادرات فلّه‌ای از بین می‌رود
استادیار گروه علوم و صنایع غذایی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز معتقد است: توسعه حرفه‌ای، به اندازه و در زمان مناسب در بخش صنایع تبدیلی موجب تثبیت پایداری کشاورز و حوزه کشاورزی می‌شود زیرا ما با هزینه‌ها و آلودگی کمتر و کیفیت بالاتر تولید می‌کنیم.
“اکرم پزشکی نجف آبادی” درباره راهبرد توسعه کشاورزی به‌ صورت حرفه‌ای افزود: راهبرد توسعه کشاورزی حرفه‌ای با افزایش بهره‌وری، کیفیت و مزایای صادراتی زمانی اتفاق خواهد افتاد که مصرف‌کننده و متقاضی اصلی آن، صنایع تبدیلی و عمدتاً شرکت‌هایی باشد که در حوزه صنایع تبدیلی در سایز مناسب فعالیت می‌کنند.
وی اضافه کرد: کشاورز در آذربایجان شرقی با اطلاعات گنگ از بازار به کِشت و تولید می‌پردازد و پیش از موعد مناسب، محصولش را عرضه می‌کند که این موضوع، کشاورز را در وضعیت نامناسبی قرار می‌دهد زیرا در سبد صنایع غذایی تبدیلی نیز، دریافت محصولات به اندازه‌ مناسب، باکیفیت مناسب و در زمان مناسب امکان‌ پذیر نیست!
پزشکی نجف آبادی با اشاره به ضرورت افزایش طول عمر ماندگاری محصولات در پی توسعه محصولات فرآوری شده تاکید کرد: نگاه صادرکنندگان بخش کشاورزی به بازارهای بین المللی از منظر کسب درآمدِ فوری و بدون تلاش زیاد است در حالی که اندکی تلاش برای تبدیل محصولات کشاورزی به فرآورده‌های با ارزش افزوده، علاوه بر آن که مقدار کسب درآمد از بازارهای صادراتی را افزایش می‌دهد، طول عمر ماندگاری در بازارها را نیز بالا می‌برد.
وی، صادرات فلّه‌ای را علت از دست دادن فرصت‌های ارزآوری دانست و یادآور شد: این نوع صادرات در آذربایجان شرقی همواره عاملی برای فروش تولیدات در بازارهای بین المللی با حداقل قیمت جهانی بوده و فرصت‌های ارزآوری را ربوده است.

اقتصادی‌ نبودن تولید، چالش بخش کشاورزی آذربایجان شرقی است
سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی آذربایجان شرقی اهمیت زیادی برای کشاورزان دارد زیرا اینگونه سرمایه‌گذاری‌ها علاوه بر اینکه باعث افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی می‌شوند همچنین، فرصت‌های شغلی ایجاد کرده و به رونق اقتصادی منطقه کمک می‌کنند.
علاوه بر این‌ها، با توسعه صنایع تبدیلی، از منابع موجود به نحو مطلوبی استفاده شده و راندمان صنایع نیز به نحو قابل توجهی افزایش می‌یابد، بنابراین یکی از بهترین راهکارهای توسعه اشتغال در مناطق روستایی و جلوگیری از مهاجرت بی رویه، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و توسعه اقتصادی، اجتماعی مناطق روستایی می‌تواند توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی باشد.
به گفته فعالان حوزه کشادرزی گویا، اقتصادی‌ نبودن تولید در بخش کشاورزی یکی از چالش‌های بخش کشاورزی است که باید با حمایت نهادهای متولی دولت، به اقتصادی و پایدار بودن درآمد کشاورزان استانهای تولیدمحور همچون آذربایجان شرقی منجر گردد تا هم استمرار تولید تضمین شود و هم معیشت کشاورزان بهبود یابد.
بدین ترتیب، مقوله بهره‌وری بدون تقویت منابع انسانی امکان‌ پذیر نیست، لذا برای همین منظور باید در بخش‌های دولتی و خصوصی، منابع انسانی کارآمد تربیت و تقویت شوند کمااینکه در مسئله واگذاری تصدی‌گری به بخش خصوصی، نظام مهندسی، اتاق اصناف و تعاونی‌های تولید باید نقش‌آفرینی جدی‌تری داشته باشند تا توسعه صنایع تبدیلی استان تسهیل و زندگی کشاورزان ارتقا یابد.

شهرام صادق زاده
انتهای پیام/