یادداشت/

تات‌ های آذربایجان؛ یادگاری از کوچ‌ های سیاسی دوره نادری

1404/03/04 - 08:04 - کد خبر: 137166
کتاب زندگی و احوال ایرانیان

نصر: هموطنان تات از اقوام اصیل ایرانی هستند که در نقاط مختلف کشور از جمله در تعداد محدودی از روستاهای منطقه آذربایجان پراکنده شده‌اند و مسقط‌الراس آنها منطقه تالش می‌باشد.

در مطالعه کتاب« زندگی و احوال ایرانیان: پانزده سال تبلیغ مذهبی در ایران» نوشته سمیوئل گراهام ویلسن(مدیر وقت مدرسه مموریال)، جهت تحقیقی که درباره مدرسه مموریال(خاستگاه ورزش فوتبال ایران) انجام می‌دادم؛ به مطلبی برخورد کردم که لازم است پژوهشگران در مورد این موضوع تحقیق وسیعی انجام دهند.
 

آقای ویلسون در صفحه 53 و پارگراف دوم کتاب، زمانیکه در سال 1267خورشیدی(137 سال پیش) از طریق جلفا به تبریز می‌آمدند، در خاطرات خود چنین نوشته‌اند:

« ....شب اول در گلین‌گیا ]گلین قایا[ توقف کردیم، در اینجا عده‌ای تالش] تات[ سکونت داشتند که نادر شاه کوچ داده بود و هنوز فارسی را با لهجه تالشی حرف می زدند.»
لازم به یادآوریست؛ 25 سال پیش با یکی از هموطنان تات ساکن تهران که اصالت آذربایجانی داشتند، در یک مراسم آشنا شده و در مورد تاریخ اقوام منطقه آذربایجان و بخصوص از هموطنان تات بحث و گفتگو کردیم، ایشان از قول اجدادشان، نظریه‌ای را مطرح کردند که به علت مستند نبودن این ادعا، بنده پیگیر آن نشدم، اما سه سال پیش در کتاب « زندگی و احوال ایرانیان: پانزده سال تبلیغ مذهبی در ایران» که توسط سرکار خانم شهلا طهماسبی ترجمه ودر سال 1400 خورشیدی چاپ و منتشر شده، به متنی برخورد کردم که به این نظریه صحه گذاشت.
توضیح اینکه؛ کوچ اجباری قبایل، اهالی ایلات و ولایات و یا بزرگان و سران آنها به مناطق مختلف کشور، یکی از سیاستهای ثابت و همیشگی نادر شاه بود و آقای ویلسن در آن مقطع قطعاً اطلاعات کافی از نادر شاه و اقوام ایرانیو بخصوص از تاتهای منطقه نداشتند، لذا این اطلاعات از بزرگان دهکده گلین قیه یا گلین‌گایای مرند به ویلسن سمیوئل منتقل شده که معتبر و مستند می‌باشد.

به قلم ایوب نیکنام لاله، پژوهشگر تاریخ تبریز
انتهای پیام/

پژوهشیار