نشست حافظ پژوهی در آذربایجان برگزار شد: 

حافظ در آذربایجان به روایت سفینه تبریز

1403/07/26 - 08:04 - کد خبر: 122864
جلسه

نصر: جلسه نشست حافظ پژوهی در آذربایجان با حضور و سخنرانی جمعی از صاحب نظران و حافظ پژوهان، در محل کوی سرخاب، بنیاد ایران شناسی استان عصر روز سه‌شنبه برگزار شد.

به گزارش نصر، «محمد طاهری خسروشاهی» رئیس بنیاد ایرانشناسی استان در این نشست از مجله «سفینه تبریز» یاد کرد: در سال ۹۵ مجوز مجله ای را گرفتم که در دو شماره به چاپ رسید و بیشتر دوام نیاورد. در آن دوران، تصور فرهنگی آرمانی ای داشتم که با پشتوانه مالی محدود، بیش از دو شماره به چاپ نرسید. آن دو شماره نزدیک ۱۰۰۰ صفحه بود که ماحصل همکاری دوستان و پژوهشگران بود که حتی در گستره بین المللی و برون مرزی، خواستار ارسال مجله بودند و چون کاغذ زر دست به دست می شد. 
افزود: شماره اول این مجله به «حافظ در آذربایجان» پرداخت که در بیش از ۵۰۰ صفحه، قلمروی حافظ پژوهی را در سه بخش نسخه پژوهی دیوان، تحقیق در شعر و شخصیت و اندیشه حافظ و ترجمه دیوان وی مورد بررسی قرار داده بودیم که در هر سه بخش آثار برجسته‌ و اسناد مهمی از حافظ پژوهان تبریز و پژوهشگران آذربایجانی در دست داده و منتشر کردیم.
وی تبریز را از پیشگامان قلمرو فرهنگ خواند و افزود: مظهر این برجستگی انتشار دیوان حافظ برای نخستین بار در تبریز است. در سده دهم هجری، ۲۰۰ سال بعد از حافظ، دیوان وی توسط «ابوطالب تبریزی» در ۱۲۰ هزار نسخه در هندوستان به چاپ رسید که در مجله سفینه تبریز با سه مقاله به این شخصیت برجسته پرداخت شد. چهره برجسته دیگر آذربایجان، «سید عبدالرحیم خلخالی»است که از جنبه تاریخی شخصیت مهمی است که مقالاتی هم در مورد خلخالی در این مجله چاپ کردیم.
 خسروشاهی در ادامه سایر شخصیت‌های مهمی که در مجله سفینه تبریز به آنها پرداخت شده بود معرفی و توصیف کرد. سید احمد کسروی، حاج اسماعیل امیرخیزی، علامه طباطبایی، عباس زریاب خویی، مرحوم محمد امین ریاحی‌و منوچهر مرتضوی و ... از جمله این بزرگان و حافظ پژوهان بودند.
وی یادآور شد: در سفینه تبریز ترجمه های ترکی دیوان حافظ، حافظ در هنر آذربایجان، دیوان حافظ در حاشیه قالی تبریز و ابیات حافظ در موسیقی آذربایجان نیز مورد بررسی قرار گرفت. همچنین یکی از مطالب ناگفته روزگار، شرح ابیات حافظ توسط شهریار است که «ابوالفضل علی محمدی» به نقل از شهریار در کتاب حافظ از نگاه شهریار به آن پرداخت و ما آن را چاپ کردیم.
 


در ادامه نشست، «نصیر شعار»، فرزند زنده یاد دکتر جعفر شعار در خصوص ژرفای جهان بینی یک شاعر گفت: شعر حافظ امروز زنده است چون او بر اساس ژرفای جهان بینیش دیوان سروده است. برخی چنین دیدگاهی دارند که اگر پی صنعت می‌رفتند و از شعر و شاعری و ادبیات دست می‌کشیدند، وضع زندگی بهتری داشتند اما معتقدم دستمایه فرهنگ یک جامعه و کشور، ادبیات آن ملت است.

باید اشعار شاعرانمان را با توجه به وضعیت امروز جامعه بخوانیم
 «سعید کریمی»، دانشیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تبریز در خصوص ابر متون ادبی تشریح کرد: در دوران جدید کتاب‌های کلاسیک با اقدامات مختلفی خوانده می‌شوند و با ورود به حوزه هنر، رسانه و فیلم به ابر متن‌هایی بدل می‌شوند که توانایی این را دارند به شکل ظرف انتظارات هر عصر در بیایند.
 

وی شعر حافظ را ابر متن این روزگار خواند و افزود: در بررسی‌های محدود خود یافتم که اشعار شعرایی چون سعدی و مولانا و حافظ در اسامی رمان‌ها به کار گرفته شده اند. اشعار حافظ در برخی عناوین رمان به کار رفته چون بازار خودفروشی ترجمه منوچهر بدیعی، کتاب در رهگذار باد از حمید مصدق و ... که معتقدم همه این‌ها باعث بسیار خوانده شدن متون شده و به ماندگاری یک شعر و شاعر کمک می‌کنند.
 

وی حافظ را رب النوع شاعری در سده اخیر خواند: حافظ از نظر بلاغت به مشبه به معشوق تبدیل شده است که در اشعاری به این مهم اشاره شده است از جمله در شعر شهریار که می‌گوید
دیوان حافظی تو و دیوانه تو من 
اما پری، به دیدن دیوان نیامدی 
در ادامه نشست چند تن از محققان از جمله دکتر اسدالله واحد، حسن اسدی تبریزی و محمدامین سلطان القرایی به بیان آخرین دیدگاه های خود در خصوص شعر و اندیشه و سوانح احوال حافظ و بررسی کارنامه حافظ پژوهی در آذربایجان پرداختند. پایان بخش برنامه نیز شعرخوانی خسرو سرتیپی و بیان سخنانی در خصوص تاثیر پذیری حکیم نباتی از حافظ بود.
انتهای پیام/ 

پژوهشیار