یادداشت/

نقش فرمانداران و بخشداران‌ در توسعه منطقه ای

1403/07/21 - 11:09 - کد خبر: 122510
محمد باقر واصلی

نصر: تحولات نهاد حکمروایی محلی و منطقه ای در ایران در ارتباط  با شرایط اجتماعی-سیاسی جامعه، موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده  است.با توجه به برنامه های تدوین شده دولت چهاردهم در توسعه مشارکت های مدنی ضمن‌تبریک مجدد خدمت استاندار دانشمند  و با تجربه استان آذر بایجان شرقی دکتر بهرام سرمست، به اختصار نکاتی در راستای اهداف فوق دراین یادداشت تقدیم‌می گردد.شاید بتوان گفت کمتر وزارت خانه ای است که به اندازه وزارت کشور در جلب مشارکت های مدنی و ایجاد رضایت مندی در میان‌کنشگران اجتماعی نقش داشته باشد.حساسیت های اخیر در انتخاب استانداران حاکی از همین نقش مهم است.

در سلسله مراتب اداری ایران بعد از مقام‌استاندار،فرمانداران و بخشداران در مرحله بعدی این نگاه ویژه قرار دارند..اغلب مشاهده می شود که میزان‌موفقیت افراد در پست های فرمانداری و بخشداری ،تفاوت محسوسی دارد.دلایل  این‌امر با اندکی بررسی تا حدود زیادی مشخص می شود.  همانطوری که میدانیم خدمتگزاران‌ادار ی در ایران نقش بر جسته ای در پیش برد اهداف دولت هاو کارا مدی برنامه  های توسعه محلی دارند.از همین رو  نهادهای معتبر علمی و آکادمیک حقوق عمومی و مدیریت بر توسعه بر مبنای اقلیم و واقعیتهای نگرشی و اجتماعی جوامع محلی تاکید دارند.با توجه به پیشینه ی تقسیمات کشوری در ایران که با  حذف قانون انجمن های ایالتی- ولایتی دوره قاجار و تصویب قانون تقسیمات کشوری  ۱۳۱۶ ه.ش
و تولد نظام نوین غیر متمرکز  اداری ایران آغاز شد، کار آمدی مدیریت های محلی در توسعه ناحیه ای و سازماندهی فضای سیاسی و اداری کشور بسیار اهمیت پیدا کرده  است. با توجه به این‌نقش و اهمیت اداره بهینه فضای اجتماعی-سیاسی کشور،کارائی مدیریتی در حوزه های شهرستان و بخش توسط فرمانداران و بخشداران، اساس برنامه ریزی های منطقه ای و ملی را شکل  میدهد.در نظام اداری کنونی دولت در ایران با توجه به مطالعات صورت گرفته کار آمدی نهاد های فوق در مطلوبیت نظام‌ اداری غیر متمرکز و توزیع فرصت های برابر توسعه در کشور در موفقیت دولت ها نقش مهمی ایفا می کند. ظرفیت های بالقوه موجود در  مناطق کشور برای توسعه باید توسط مدیریت صحیح استانی و فرمانداران و بخشداران بالفعل شود.اینکه ترسیم وضعیت مطلوب امنیتی اجتماعی از یک منطقه چه تاثیری در تصمیم‌گیری های مرکزی  و تخصیص اعتبار و جلب سرمابه گذاری  دارد بر کسی پوشیده نیست اجرای بهینه تقسیمات سرزمینی و توسط کافی به نتایج آمایش های سرزمینی و دوری از هیجانات زود گذر توسط مدیران آشنا به قوانین بالادستی در وزارت کشور، راه کار مطلوب موفقیت دولت ها در اداره کشور است.ایجاد رضایتمتدی از سیاست های کلان‌ملی و منطقه ای دولت ها و جلب مشارکت جوامع محلی، منوط به تبیین سیاست های دولت مرکزی  توسط نمایندگان محلی دولت یعنی فرمانداران و بخشداران، در  این زمینه است..ارائه خدمات عمومی مناسب و بستر سازی امنیت روانی در حوزه های اقتصادی،اشتغال و سرمایه گذاری و مشارکت مدنی در سطح‌ شهرستان و بخش، در ایجاد رضایت مندی بین آحاد مردم و بالطبع تعمیم این رضایت به دولت مرکزی بسیار موثر است .علی رغم نیت های بی هویت سازی مناطق در زمان‌پهلوی اول که در غالب  تصویب طرح تقسیمات کشوری ۱۳۱۶ دنبال می شد، بحمدالله امروزه در سایه نظام مردم سالاری دینی، نقش پر رنگ بخشدار ان و فرمانداران  در باز گشت به این هویت مهم‌بوده و  هویت طلبی محلی در ایجاد انگیزه های قوی جهت مشارکت در توسعه مناطق اهمیت یافته است..فرمانداران  و بخشداران در شکل دهی مناسب برای این هدف ها و بویژه جلب مشارکت سازمان های مردم‌نهاد محلی جهت  نیل به این هویت طلبی تاثیر فراوان دارند. در این راستا استفاده از نیروهای بومی کار آمد و آشنا با فوت و فن  نظام حقوقی حکمرانی غیر متمرکز و  مبانی اهداف فوق  در پست های فرمانداری و بخشداری توسط وزارت کشور ، نیل به اهداف بیان شده را تسهیل خواهد کرد.بطور خلاصه در نظام فعلی حکمرانی محلی ایران، موفقیت استانداری ها بستگی به کار آمدی در انجام بهینه وظایف فرماندارن در حوزه شهرستان و بخش داران با برنامه های مدون و دوری از نگاه صرف امنیتی وتوجه به  مقبولیت جمعی در انتصاب افراد دارد. پشتیبانی های لازم و نظارت‌های مستمر می تواند نتایج ملموسی در توسعه منطقه ای و رفع نابرابری ها در کشور  داشته باشد.
 به قلم محمد باقر واصلی پژوهشگر حقوق و توسعه
انتهای پیام/

پژوهشیار