به گزارش نصر، «کریم میمنت نژاد» پژوهشگر تاریخ تبریز که تاکنون ۱۴ جلد کتاب در حق تاریخ این شهر تالیف و منتشر کرده است، به نمایندگی از مجموعه داران اسناد این نمایشگاه، ارزش مبحث تجارت در تاریخ تبریز را مطرح می کند: بحث تجارت در این شهر بسیار غنی است چرا که تبریز قرن‌ها دارالسلطنه و پایتخت کشور بوده است. تجارت کشور در سایه درایت خاندان های بسیاری در تبریز می چرخید. این نمایشگاه به همت ۹ نفر از مجموعه‌داران تبریزی که با سرمایه شخصی اسناد و هویت تبریز را ماندگار کرده‌اند و بدون حمایت هیچ ارگانی برپا شده است.
وی در ادامه می گوید: در این نمایشگاه اسنادی از ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد هست؛ زمانی که سکه اختراع نشده و داد و ستد به واسطه حلقه‌های مبادله‌ای اتفاق می‌افتاد. پس از آن سکه‌های ضرب دستی و ماشینی که همگی ضرب تبریزند. همچنین اسکناس‌هایی که فقط در تبریز قابل استفاده بود و این مسئله بر روی آنها حک شده است که «فقط در شهر تبریز ادا خواهد شد» که این خود مقام تجارت در تبریز را بیان می کند.

 

وی با اشاره به برگه های چک مانندی که نام تجار بزرگ تبریز بر آنان نوشته شده است، از دورانی می گوید که برگه چک معنی نداشت: در دورانی که چک بانک وجود نداشت، تجار بزرگ تبریز برات‌های چاپ شده‌ای داشتند که برای معاملات خود استفاده می‌کردند. در بخشی دیگر اسناد سیاق به عنوان خطی محاسباتی که تجار برای ثبت حساب کتاب خود از آن خط بهره می‌گرفتند، به نمایش گذاشته شده که امروز به فراموشی سپرده شده است. برگه‌های مبادلات تجاری مابین تجار و برگه‌های سهام کارخانجات بزرگ تبریز از دیگر اسناد این نمایشگاه اند.
وی از تجار بزرگ تبریز و خاندان‌های بزرگ تجار که ریشه‌های تجارت شهر را بنا کرده‌اند، نام برد: از بزرگان این حوزه چون خاندان صدقیانی، خاندان توکلی و ... آثار و مطالبی همراه با عکس به نمایش گذاشته شده است. در این نمایشگاه، علاوه بر معرفی مجموعه داران حاضر، ادای احترامی هم به  دو نفر از مجموعه داران تاریخی تبریز چون «حاج حسین ملک» که موزه ملک تهران متعلق به ایشان است و ملک التجار تبریز بوده و همچنین «استاد ترابی طباطبایی» شده است.
این تاریخ پژوه تبریزی، با اشاره به اولین اتاق بازرگانی کشور در تبریز که در سال ۱۳۸۵ قمری افتتاح شد، در خصوص نبودن موزه ای اختصاصی برای این حوزه ابراز تاسف کرد:   امروز این شهر با همه موزه‌ها و خانه‌های تاریخی اش، یک موزه با موضوع تجارت ندارد در حالی که هم مجموعه داران متعهدی در این حوزه داریم و هم عقبه بلند بالایی که موزه ای دائمی می طلبد.

 

وی از عدم حمایت ارگان های مربوطه گلایه کرد و افزود:  برای برگزاری این نمایشگاه، دفعات متعددی به اتاق بازرگانی مراجعه کردم تا کمکی کنند و حمایتی هرچند اندک صورت بگیرد تا این نمایشگاه به بهترین نحو و به شکلی کاملا حرفه ای برگزار شود ولی حتی در حد بریدن روبان افتتاحیه هم پا پیش نگذاشتند! مسئولان اتاق بازرگانی تبریز خواستار این بودند که با حذف لوگوی آنها، تماماً این ارگان را از نمایشگاه جدا کنیم. چراکه معتقد بودند نمایشگاه باید به صورت اختصاصی در اتاق بازرگانی برپا می شد ولی ما بر این بودیم که آثار و اسناد در فضایی عمومی برای مخاطبان نمایش داده شوند چراکه تجارت و بازرگانی مختص این ارگان نیست و عموم مردم را شامل می شود. 
وی افزود: البته از زاویه‌ای می‌توان به این افتخار کرد که مجموعه داران تبریز چنان در این عرصه قدرتمند و متعهد اند که می‌توانند به تنهایی اسناد تبریز را از خانواده‌ها تهیه و نگهداری کنند تا هویت تبریز را یک تنه حفظ کنند. 

 

«میمنت نژاد» درک ارزش هویت تاریخی و اصیل تبریز از جانب مدیران را محرک چرخه حمایتی اینان خواند و افزود: امیدواریم مسئولینی که برپایه حفظ هویت تاریخی تبریز پا به میدان مدیریت نهاده‌اند، عشق به تاریخ تبریز را درک کرده و در جهت ارزش نهادن به وظیفه‌ای که به آنها محول شده است، اقدامات مفید انجام دهد. چنان که «مالک رحمتی» استاندار تبریز در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه با گروه همراه خود حاضر شدند و از ارزش این چنین نمایشگاهی آگاه بودند. متاسفانه چه اداره میراث فرهنگی و چه اتاق بازرگانی با وجود مراجعت‌های مکرر من هیچ ارزشی برای نمایشگاه قائل نشدند. 
وی در پایان از برنامه برپایی مجدد نمایشگاه می گوید: از برنامه های آتی ما اینکه میخواهیم این نمایشگاه را به صورت دنباله دار هر ۶ماه یا یکسال برپا کنیم و امیدواریم بتوانیم اسناد تجار بیشتری را به مجموعه اضافه کنیم.

 

برخی اسناد هم که در دست خانواده‌ها مانده که اسکن خواهند شد و پس از تایید مرمت و نمایش داده می شوند.
گفتنی است، امین همتی، رضا سرابی اقدم، احد پور طلایی، فرشاد فائزی، سید رضا سید شریفی، فریبا اسحقی، داریوش رحمن زاده، کریم میمنت نژاد و حامد حامدی خسروشاهی مجموعه داران این نمایشگاه هستند. نمایشگاه «روایت تاریخ تجارت تبریز» از ۲۲ تا ۲۶ اردیبهشت ماه در محل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، نگارخانه استاد یاسمی ساعت ۱۱الی ۱۴ و ۱۶ الی ۲۰ برای بازدید عموم آزاد است.  
انتهای پیام/