میرقاسم بنی‌هاشمی در گفتگو با «نصر» مطرح کرد؛

لزوم توجه به جایگاه اثرگذار فرامنطقه‌ای تبریز در قفقاز/ اجرای قانون در ارتباط با زبان‌ مادری اولویت ماست   

1402/12/09 - 18:41 - کد خبر: 109429
دکتر میرقاسم بنی هاشمی

نصر: میرقاسم بنی هاشمی، کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو جایگاه اثرگذار فرامنطقه‌ای تبریز را خاطرنشان شد و با اشاره به تحولات جدید سیاسی در منطقه قفقاز، افزود: فضای منطقه برای نقش‌آفرینی اثرگذار تبریز و استان فراهم است و نگاه از مرکز هم باید برای نقش‌آفرینی تبریز در معادلات منطقه‌ای مثبت و راهبردی باشد.

به گزارش نصر، میرقاسم بنی هاشمی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات راهبردی و کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو با اشاره به ناترازی انرژی بخصوص در بخش صنعت آذربایجان شرقی، افزود: ما در بخش انرژی بخصوص در مورد برق با مشکل مواجه هستیم، چرا که دولت در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری لازم را در زیرساخت‌های توسعه آذربایجان شرقی انجام نداده است و امروز این مسأله سرمایه‌گذاری جدید در استان را هم با مشکل مواجه کرده است.

حجم اقتصاد آذربایجان با توجه جمعیت آن بسیار پایین است
وی ادامه داد: حجم اقتصاد آذربایجان شرقی نسبت به جمعیت آن از میانگین کشوری پایین است، در حالی که با توجه به قطب صنعتی و تجاری بودن استان این میزان باید از میانگین کشوری به طور قابل توجهی بالاتر می‌بود.
بنی‌هاشمی گفت: کاهش تراز اقتصادی آذربایجان شرقی در حالی است که ظرفیت‌های بزرگ ما در بخش صنعت و معدن کماکان بلااستفاده مانده است. علت این مسأله بازمی‌گردد به همان مسأله بی‌توجهی به مدیریت منطقه‌ای که در بخش قبلی مصاحبه عرض کردم و اگر ساختار حکمرانی و اداری در کشور بازنگری شود، این مسایل در این قالب قابل مدیریت و حل‌شدن است.

لزوم اجرای اصول معطل مانده قانون اساسی درباره شورای استان‌ها
وی ادامه افزود: احیای اصول معطل مانده قانون اساسی در این رابطه می‌تواند کارساز باشد. اصول ۷، ۱۰۰ و ۱۰۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به شورای استان‌ها اشاره دارند که مطابق مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی، جایگزین انجمن‌های ایالتی و ولایتی شدند. البته این قانون در احیای شوراهای اسلامی شهر و روستا و شوراهای اسلامی استان‌ها بصورت ناقص اجرایی شده است که کارآیی لازم را ندارند.
بنی‌هاشمی اظهار کرد: شورای استان که به شکل امروزی تشکیل شده، کاریکاتوری است، در حالی که شورای استان‌ها باید از طریق انتخابات عمومی تشکیل شوند و این شورا گاهاً اختیاراتی در حدود اختیارات مجلس شورای اسلامی دارند و می‌توانند بنا به نیازهای استان به مجلس طرح ارائه کنند تا به قانون تبدیل شود.
وی تاکید کرد: ما مجبوریم برای مدیریت درست مناطق مختلف کشور بر پایه نیازها و شرایط منطقه‌ای، از ظرفیت‌های موجود قانون اساسی به نحو درست استفاده کنیم تا با تمرکززدایی از مرکز به نیازهای استان‌های مختلف کشور پاسخ بدهیم.


اختیارات مطلق قانونگذاری با مجلس است‌
این کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو به تضعیف جایگاه مجلس در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر شاهدیم که در حوزه قانون‌گذاری به صورت تدریجی اختیارات مجلس به شوراهای مختلف عالی واگذار شده است، لذا من معتقدم مجلس قوی باید خودش را احیاء و اراده کند تا اختیارات مطلق قانون‌گذاری در نهاد مجلس به عنوان راس امور کشور حفظ شود.
بنی‌هاشمی اظهار کرد: متاسفانه مجلس در حوزه نظارتی و استفاده از مکانیسم‌های آن مانند تذکر، سوال و استیضاح آنطور که باید به وظایف خود عمل نکرده است و افزایش ناکارآمدی و تخلفات دولت ناشی از این واقعیت تلخ است.

اگر نظام حرفه‌ای حزبی و انتخاباتی ایجاد نشود، نظام کارآمدی خود را از دست می‌دهد
وی ادامه داد: تا زمانی که مجموعه نظام، احزاب و گروه‌های مختلف سیاسی به سمت ایجاد یک نظام حرفه‌ای حزبی و انتخاباتی نروند، کشور دچار تأخر تاریخی شده و در ادامه تمام کارآمدی خود را از دست خواهد داد.
این کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو در بخش دیگری از گفتگوی خود به افول جایگاه اقتصادی آذربایجان شرقی اشاره کرد و گفت: حضور موثر نمایندگان استان در کمیسیون‌های تخصصی و موثر مجلس می‌تواند رویکردهای مجلس و دولت را به نفع توسعه استان تغییر دهد و لازمه این امر حضور افراد توانمند و متخصص در جایگاه نمایندگی مردم آذربایجان است. چنین کاری را نمایندگان استان‌هایی مانند یزد، اصفهان و کرمان سال‌هاست که انجام می‌دهند.
بنی‌هاشمی در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص علت توسعه نامتوازن در آذربایجان شرقی هم اظهار کرد: توسعه نامتوازن در استان به دلیل عدم توسعه زیرساخت‌های استان است و عامل عقب‌ماندگی برخی قسمت‌های استان نبود زیرساخت‌های ارتباطی و حصر جغرافیایی است. ما معتقدیم زیرساخت‌های توسعه باید در همه مناطق استان تقویت شوند و بخصوص باید برای دسترسی‌های ریلی محلی برای شهرهای مختلف استان برنامه‌ریزی و اقدام شود و موفقیت این مهم باز به اصلاح ساختار حکمرانی و مدیریت منطقه‌ای در استان‌ها وابسته است.

طرح‌های عمرانی بخشی‌نگر، منجر به بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه شده است
وی در ادامه به بحران‌های زیست‌محیطی در آذربایجان اشاره کرد و افزود: انجام طرح‌های عمرانی و توسعه‌ای بخشی نگر و بدون طرح جامع آمایش سرزمینی منجر به ساخت حدود ۷۰ سد در حوضه آبریز دریاچه ارومیه شده است که نتیجه آن بحران زیست‌محیطی امروز است که حیات و ممات ۱۵ میلیون انسان در منطقه آذربایجان را تهدید می‌کند.


ستاد احیای دریاچه ارومیه به وظیفه خود عمل نکرده است 
این پژوهشگر توسعه گفت: بحران دریاچه ارومیه زاییده فقدان سند آمایش سرزمینی و مدیریت جزیره‌ای است. امروز با وجود وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه وجود کارخانه‌های قند و شکر در آذربایجان غربی و کاشت وسیع چغندر قند یک امر ناپذیرفتنی است و نشان از تداوم بی‌خردی در مدیریت جامع حوضه است. متاسفانه شاهدیم که ستاد احیای دریاچه ارومیه نتوانست به وظایف ذاتی خود در احیای دریاچه ارومیه عمل کند و ظاهراً قدرت برخی سودجویان از قدرت مسئولان این ستاد بیشتر بوده که تا کنون حقابه دریاچه بصورت کافی تامین نشده است. یکی از اولویت‌های اصلی بنده در صورت اعتماد مردم عزیز پیگیری سریع احیای دریاچه ارومیه خواهد بود. 
بنی‌هاشمی ادامه داد: احیای دریاچه ارومیه باید به یک مسأله ملی تبدیل شود؛ می‌بینیم مسأله انقراض یوزپلنگ که اهمیتی به مراتب کمتر از خشک‌شدن دریاچه ارومیه دارد به یک مسأله ملی تبدیل شده و در پیراهن بازیکنان تیم ملی فوتبال نقش بسته، اما هنوز مسأله احیای دریاچه ارومیه به یک مسأله ملی تبدیل نشده و حتی در سطح استانی هم عملکرد مطلوبی را شاهد نیستیم.

مدیریت دستوری در فرهنگ نتیجه نمی‌دهد
این کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو در بخش دیگری از گفتگوی خود به مسأله محدود شدن آزادی‌های سیاسی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: حوزه‌های فرهنگی و اقتصادی دستور بردار نیستند و در ۴۵ ساله گذشته هم دیده‌ایم که با دستور و اعمال زور توفیقی در این حوزه‌های حساس به دست نیامده است. البته در همه جای جهان این‌گونه است. در نتیجه باید بدانیم با دستور دادن و قانون تصویب کردن مسایل فرهنگی حل نخواهند شد، بلکه به ضد خود هم تبدیل خواهند شد. 
بنی‌هاشمی تاکید کرد: اصالت و هویت دین مبنی بر آزادی آن است و انسان‌ها در شرایط آزادی می‌توانند دین و فرهنگ خود را حفظ کنند. سیاست‌های فعلی در مورد فرهنگ انفعالی و واکنشی هستند و له نتیجه درستی منجر نخواهند شد. مسایل اقتصادی هم درست مانند مسایل فرهنگی دستور بردار نیستند و معادلات مخصوص به خود را دارند.

اجرای قانون در ارتباط با زبان‌ مادری اولویت ماست   
وی در خصوص معطل ماندن اجرای اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی و مطالبات مردم آذربایجان در این خصوص هم گفت: ملت ایران یک ملت تاریخی و چندین هزارساله است که از اقوام، زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف تشکیل شده و اساساً حیات فرهنگی جامعه ایران چند زبانه و چند هویتی است و نمی‌توان این حقیقت را نادیده گرفت.
بنی‌هاشمی گفت: چنانچه در چند هزار سال گذشته مسأله چند زبانی و چند فرهنگی بودن ایران مسأله‌ای بد و امنیتی نبوده، امروز هم باید همان‌طور ادامه یابد.
وی افزود: متاسفانه هویت و زبان‌های مختلف ایرانی در دوره پهلوی با اعمال سیاست‌های تبعیض آمیز از روند طبیعی خود خارج و به یک مسأله امنیتی تبدیل شد و امروز هم برخی محافل دلبسته به سلطنت‌ رژیم گذشته تلاش می‌کنند همان سیاست‌های نادرست را پمپاژ کنند که البته شکست خواهند خورد.
بنی‌هاشمی اظهار کرد: ناسیونالیسم مرکزی پهلوی موجب تقویت ناسیونالیسم پیرامون شد و می‌توان گفت جریان هویت خواهی در آذربایجان و دیگر مناطق کشور دقیقاً یک واکنش سیاست ناسیونالیسم مرکزی پهلوی بود که در نهایت بخش مهمی از عصیان سیاسی علیه رژیم پهلوی را شکل داد.
وی ادامه داد: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مسأله زبان‌ها و هویت‌های مختلف فرهنگی کشور را به رسمیت شناخته است و اصول ۱۵ و ۱۹ قانون اساسی به این مهم تأکید دارد و یکی از اولویت‌های ما اجرایی کردن این اصول مغفول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
بنی‌هاشمی تاکید کرد: مسأله زبان‌های مادری در مناطق مختلف کشور یک مسأله طبیعی، تکوینی و تاریخی است و اگر به آن از همین رویکرد نگاه شود، از حوزه سیاسی و امنیتی خارج شده و در جایگاه درست خود با استفاده از ظرفیت‌های قانون اساسی حل خواهد شد. موضوع احترام به زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف اقوام کشور علاوه بر قانون اساسی، بر مبنای آموزه‌های اسلامی و نگرش‌های درست رهبران انقلاب اسلامی قابل نظر است.


«تغییر برای توسعه» شعاری آگاهانه و واقع‌گرایانه است 
این کاندیدای دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تبریز، آذرشهر و اسکو درباره شعار «تغییر برای توسعه» توضیح داد: من با علم و آگاهی این شعار را انتخاب کرده‌ام. مشکلات اقتصادی استان علاوه بر اینکه به عدم سرمایه‌گذاری دولت در زیرساخت‌ها برمی‌گردد، به مشکلات اقتصادی کلی کشور و تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورمان هم مربوط می‌شود. یکی از نقاط تمرکز من در صورت جلب اعتماد مردم در انتخابات، تلاش برای دیپلماسی اقتصادی فعال با کشورهای منطقه خواهد بود.

ضرورت جذب اعتبارات ملی و سرمایه‌گذاری خارجی برای توسعه آذربایجان
میرقاسم بنی هاشمی گفت: استانداری‌ها و حتی فرمانداری‌ها و مناطق آزاد تجاری صنعتی باید در ارتقای دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای فعال شوند. با جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی خواهیم توانست به صورت جدی اثرات مثبتی در شاخص‌های اقتصادی استان و منطقه ایجاد کنیم.

لزوم توجه به جایگاه اثرگذار فرامنطقه‌ای تبریز در قفقاز
وی جایگاه اثرگذار فرامنطقه‌ای تبریز را خاطرنشان شد و با اشاره به تحولات جدید سیاسی در منطقه قفقاز، افزود: فضای منطقه برای نقش‌آفرینی اثرگذار تبریز و استان فراهم است و نگاه از مرکز هم باید برای نقش‌آفرینی تبریز در معادلات منطقه‌ای مثبت و راهبردی باشد. ما در سال‌های پس از جنگ و سال‌های اشغال قره‌باغ با نوعی بن‌بست ژئوپولتیک پر منطقه مواجه بودیم و امروز با آزادسازی اراضی اشغالی جمهوری آذربایجان و روند مذاکرات صلح بین دو کشور همسایه مجدداً این فرصت را داریم که به مرکز تبادلات اقتصادی کشورهای منطقه تبدیل شویم.
بنی‌هاشمی اظهار داشت: خارج شدن سیاست ترکیه از غرب‌گرایی محض و توجه به معتدلانه به شرق و غرب این فرصت را برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است تا در معادلات منطقه‌ای نقش‌آفرینی مثبتی داشته و منافع خود را تأمین کند. من معتقدم ظرفیت‌های تبریز در این موضوع راهبردی برای آینده کشور نقش اساسی دارد که باید مورد استفاده درست و عالمانه قرار گیرد.
وی در پایان گفت: ما باید با ترکیه، آذربایجان و ارمنستان اعتمادسازی متقابل داشته باشیم و الگوی کشورهای ۳+۳ الگوی درستی برای تحقق این مهم است، اما باید در این میان به نقش تبریز توجه ویژه‌ای شود. منطقه باید به سوی صلح هدایت شود تا همه کشورها سود خود را از همکاری‌هایی که شکل خواهد گرفت ببرند و من معتقدم جمهوری اسلامی ایران نفش مهمی در صلح منطقه‌ای می‌تواند ایفا کند.

انتهای پیام/

پژوهشیار