طی دهه گذشته، ظهور فن‌آوری‌های جدید منجر به پیدایش شهرهای هوشمند با هدف فراهم‌آوردن راهکارهای فن آوری محور شده است که تاثیر شگرفی در پیش‌برد اهداف شهرهای آینده دارد.
هدف شهرهای هوشمند بهبود نتایجی است که وابسته به حضورو مشارکت شهروندان، سیستم‌ها و فرایندهای کسب و کارها، دولت و بخش‌های عمومی و خصوصی است و هدف نهایی این فن‌آوریها بهتر کردن کیفیت زندگی همه ساکنان است. مفهوم گردشگری هوشمند تلفیقی از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با صنعت گردشگری برای پاسخگویی به نیازها و خواسته‌های فردی گردشگران قبل، در طول سفر و حتی بعد از آن می‌باشد که می‌تواند سطح رقابت‌پذیری مقصدها را افزایش دهد.
در نتیجه، گردشگری هوشمند در سالهای اخیر به عنوان زیرمجموعه مفهوم شهر هوشمند با هدف ارائه راه‌حل‌های فن‌آورانه برای رفع نیازهای مربوط به مسافرت گردشگران بوجود آمده است. به عبارتی دیگر، گردشگری هوشمند به مزیتهای رقابتی یک مقصد گردشگری گفته می‌شود که بر اساس فن‌آوریهای اطلاعاتی روز ایجادشده و موجب یکدست‌شدن خدماتی می‌شود که به گردشگران داده می‌شوند.
گردشگری هوشمند اطلاعات دقیق و مفیدی را با بکارگیری فن‌آوری اطلاعات از طریق گوشی‌های هوشمند در اختیار گردشگران مختلف کشورهای جهان قرار می‌دهد. گردشگران با استفاده از تلفن‌های هوشمند مقصد مورد نظر خود را انتخاب و برنامه‌ریزی می‌کنند و از زیرساختها، خدمات و تجهیزات مقصد مورد نظر مطلع می شوند.
شهرها و شهرداری‌ها از جنبش شهر هوشمند در رابطه با روند رو به رشد اتصال زیرساخت‌های سنتی به فن‌آوری "هوشمند"برای بهبود ایمنی عمومی، کیفیت زندگی و مدیریت محیط‌زیست استقبال می‌کنند. فن‌آوری‌های شهر هوشمند در سراسر جهان پذیرفته شده‌اند و مقاصد گردشگری به اهمیت درک این موضوع پی برده‌اند که چگونه این فن‌آوری‌ها می‌توانند پایداری، دسترسی، نوآوری تجاری، برندسازی و بازاریابی مقصد، و حفظ میراث فرهنگی را ارتقا دهند. تلاش‌های اخیر صنعت هوشمندسازی، نقش مهمی را که فن‌آوری می‌تواند در پرورش رویکرد مشارکتی برای حاکمیت و توسعه گردشگری ایفا کند، برجسته کرده است.
تحقیقات در دانشگاه هاروارد و کرنل در مورد "بار نامرئی گردشگری" نشان داده است که ردیابی هزینه‌های گردشگری در سطح خدمات شهری می‌تواند به شهرها کمک کند تا هزینه‌های اساسی گردشگری را در زیرساخت‌های خود درک کنند. این هزینه‌ها اعم ازهزینه‌های اجتماعی و زیست‌محیطی اغلب تا زمانی که مقصد به نقطه شکست برسد "نامرئی" باقی می‌ماند. در واقع، مدیران مقصد نیازمند مجموعه جدیدی از شاخص‌های گردشگری هستند که نظارت مستمر بر اثرات اجتماعی و زیست‌محیطی گردشگری را امکان‌پذیر می‌سازد. شاخص‌ها باید شش حوزه کلیدی ذیل را دنبال کنند:
انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای
آب
پسماند جامد شهری
تصفیه فاضلاب
سرمایه طبیعی
سرمایه اجتماعی
در سرتاسر جهان، سازمان‌های مدیریت مقصد در حال گذار به مدل‌های جدیدی هستند که بهتر با مسائل گردشگری امروزی سازگار هستند و مدیران مقصد مسئولیت مدیریت فعال تأثیرات گردشگری را بر عهده دارند. این موضوع کار با طرح‌های شهر هوشمند محلی را جذاب‌تر می‌کند، زیرا این نوآوری‌ها می‌توانند به مدیران مقصد کمک کنند تا اثرات منفی گردشگری مانند ازدحام بیش از حد، افزایش هزینه‌های مسکن، اختلال در شیوه زندگی ساکنان، و تخریب میراث طبیعی و فرهنگی گران‌بها را برطرف کنند.
شهرهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟
راهکارهای شهر هوشمند باید جوامع را از طریق تصمیم گیری بهتر یا تغییر رفتار بهبود بخشند
دستگاه‌های متصل (مانند تلفن های همراه) یا حسگرها یک شبکه فن‌آوری را تشکیل می‌دهند که برای جمع آوری داده‌ها استفاده می‌شود
یک پلتفرم فن‌آوری یا برنامه کاربردی برای فعال‌کردن تجزیه و تحلیل داده‌ها و گزارش‌دهی ایجاد می‌شود
به عنوان مثال، یک مقصد گردشگری می‌تواند با نصب حسگرهایی که به طور خودکار مصرف آب را در ملک افراد ردیابی می‌کند، بهره‌وری آب را بهبود بخشیده و به کسب‌وکارها و ساکنان این امکان را می‌دهد تا نشت‌ها را شناسایی کرده، فقط در صورت لزوم آبیاری کنند و برکیفیت آب نظارت کنند. مشتریان و شرکت‌های عمومی می‌توانند به داده‌ها دسترسی داشته باشند و چنین راهکارهایی احتمالاً مصرف آب را ۲۰ الی ۳۰ درصد کاهش می‌دهند.
این راه‌حل‌های فردی می‌توانند تأثیر قابل توجهی داشته باشند. یک مطالعه جهانی اخیر بر روی بیش از ۱۵۰ شهر ثابت کرد که شهرهای هوشمند برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل ضروری خواهند بود. آن دسته از شهرهایی که بیشترین پیشرفت را در تحقق این اهداف داشته‌اند تمایل بیشتری نسبت به استفاده از از فن‌آوری پیشرفته و تجزیه و تحلیل داده‌ها دارند.
به طور کلی، راهکارهای شهر هوشمند توسط دولت محلی مدیریت می‌شوند. اما شهرهایی مانند سنگاپور، آمستردام، بارسلونا، کپنهاگ، دبی، لندن و نیویورک داده‌های بخش خصوصی را با داده‌های دولتی ادغام کرده‌اند تا خدمات عمومی و ارزش اقتصادی برای تجارت را افزایش دهند. این مشارکت‌های دولتی-خصوصی همچنین می‌توانند باعث نوآوری شوند؛ در سال ۲۰۲۰، نیویورک ابتکاری را برای "تسهیل توسعه و ادغام فن‌آوری‌های نوظهور در خدمات عمومی" آغاز کرد که شامل ۱ میلیون دلار بودجه و دسترسی به داده‌های شهری بود تا استارت‌آپ‌ها بتوانند نوآوری‌های جدید را آزمایش کنند.
نکاتی مهم در اجرای طرح‌های شهر هوشمند:
 فکرکردن به اینکه چگونه داده های ساکنان، بخش خصوصی یا مسافران می‌توانند مدیریت مقصد را بهبود بخشند
اطمینان‌حاصل‌کردن از اینکه حریم خصوصی داده‌ها در اولویت است
بررسی اینکه چگونه مجموعه داده‌های موجود می‌توانند به بهترین شکل با هم کار کنند. آیا می توان تغییرات کوچکی ایجاد کرد که اجرای راهکارهای شهر هوشمند را آسان‌تر کند؟
در نظرگرفتن اینکه چگونه واحد شما می‌تواند "کاربران دانش" را برای کمک به جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها ایجاد کند یا با آنها همکاری کند.
کدام مسائل مدیریت مقصد می‌تواند از تلاش‌های شهر هوشمند بهره‌مند شود؟
راهکارهای شهر هوشمند را می‌توان برای رسیدگی به مسائل در هر شش دسته بار نامرئی توسعه داد که نشان داده شده است که بر توانایی دولت‌های شهری برای عملکرد سیاه تأثیر می‌گذارد. ابتکارات شهر هوشمند می‌تواند کارایی مرتبط با بار نامرئی گردشگری ایجاد کند که شامل موارد ذیل می باشد:
اتوماسیون ساختمان و انرژی
پیگیری مصرف آب، کیفیت آب و دفع زباله
ارتقاء حمل و نقل
مدیریت جمعیت
مشارکت ذینفعان
نظارت و افزایش زیست‌پذیری
مدیران مقاصد گردشگری می‌توانند از برنامه‌های شهر هوشمند موجود برای بهبود گزینه‌های حمل‌ونقل و کاهش ازدحام برای گردشگران استفاده کنید. به عنوان مثال، سئول از فن‌آوری داده‌های بزرگ برای برنامه‌ریزی مسیرهای اتوبوس جدید شب با خدمات ارتقاء‌یافته، ایمنی و پایداری پیشرفته استفاده کرد و سرویس‌دهی شبانه اتوبوس به طور مداوم به عنوان یکی از برنامه‌های عمومی مورد علاقه ساکنان در نظر گرفته شده است. لندن با راه‌اندازی اپلیکیشنی که دستورالعمل‌های صوتی نحوه حرکت در متروی لندن را به مسافران کم بینا ارائه می‌دهد، حمل‌ونقل عمومی را در دسترس‌تر کرد. از هر دو این برنامه‌ها می‌توان به نفع گردشگری و گردشگران استفاده کرد. در شهرهای دیگر، فن‌آوری برای رسیدگی مستقیم به مسائل گردشگری به کار گرفته شده است. درسینکوتره و فلورانس، برنامه‌های جدید سفر با استفاده از داده‌های تلفن همراه، مسیر و جریان گردشگران را در زمان واقعی نظارت می‌کنند و سپس کم‌ترددترین مسیرها و جاذبه‌ها را به بازدیدکنندگان پیشنهاد می‌کنند.
از آنجایی که مقاصد تلاش‌هایی را برای مدیریت اثرات زیست‌محیطی گردشگری آغاز می‌کنند، تلاش‌های شهر هوشمند می‌تواند به نفع ذینفعان گردشگری در سرتاسر شهر به کار گرفته شود. ابتکاراتی مانند خودکارسازی جمع‌آوری زباله، قیمت‌گذاری برق، و صورت‌حساب مدیریت زباله می‌تواند نتایج بهتری برای پایداری ایجاد کند. در سنگاپور، راهکارهای شهر هوشمند "خورشیدی" دولتی-خصوصی، انرژی‌های تجدیدپذیر را به سرعت مقیاس‌بندی کرده‌اند و در عین حال خطر را برای بخش خصوصی کاهش داده‌اند. علاوه بر این، فن‌آوری هوشمند ترکیبی از عکاسی و هوش مصنوعی در سرتاسر جهان به کار گرفته شده است تا به هتل‌ها و استراحتگاه‌ها کمک کند تا ضایعات غذا را محدود کنند که به نوبه خود سهم زیادی در انتشار کربن در بخش سفر دارد.
این داده‌های ساکنین می‌توانند در برنامه‌ریزی گردشگری به مدیران مقصد کمک کنند تا رویکردی ساکن‌محور داشته باشند؛ . بارسلونا و مسکو هر دو پلتفرم‌های دیجیتالی را توسعه داده‌اند تا ساکنان بتوانند بازخورد خود را در مورد قوانین جدید ارائه داده و هر گونه پیشنهاد و انتقاد خود را آسان‌تر به ادارات شهر منتقل کنند. همچنین، دبی ابزار ضبط احساسات زنده به نام "سنج شادی دبی هوشمند" را پیاده‌سازی کرده است که نتایج را در بخش‌ها و مناطق جغرافیایی مفید برای گردشگری، به عنوان مثال، فرودگاه مورد بررسی و نظارت قرار می‌دهد.
مدیران مقصد چگونه می‌توانند از راهکارهای شهر هوشمند بهره ببرند؟
حرکت به موقع  و به هنگام به سمت مدیریت هوشمند مقصد را نباید نادیده گرفت. چنین اقداماتی می‌تواند رابطه عمیق بین صنعت سفر، شهر و گروه مدیریت مقصد را تقویت کند. ادغام تلاش‌های موجود برای شهر هوشمند با برنامه‌ریزی و مدیریت مقصد گردشگری باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود، زیرا از تخصص و داده‌های دست‌نخورده استفاده نشده در دولت محلی و بخش خصوصی استفاده می‌کند.
در راستای بهرمندی از راهکارهای شهر هوشمند، مدیران مقصد باید مهم‌ترین مسائل مقصد گردشگری را شناسایی کنند. برنامه مدیریت دارایی‌های گردشگری پایدار در دانشگاه کرنل با دو مقصد همکاری کرده است تا سیستم‌هایی را ایجاد کند که تأثیرات گردشگری را پایش و تجزیه و تحلیل کند، بطوریکه نتایج حاصله نشان می‌دهد پس از ایجاد این سیستم‌ها می‌توان این کار را به طور مؤثر و کارآمد انجام داد. در بسیاری از شهرها، داده‌های مورد نیاز مدیران مقصد در حال حاضر توسط دولت ردیابی می‌شود و تیم‌ها می‌توانند با استفاده از داده‌های ارائه‌شده که در خدمت شهر، صنعت و شهروندان است، برای ارتقای دانش با یکدیگر همکاری کنند. تیم تحقیقاتی کرنل همچنین چندین ابزار و یک دوره کامل تحت عنوان مدیریت مقصد گردشگری پایدار را برای کمک به مدیران مقصد در شناسایی مسائل اجتماعی-فرهنگی و زیست‌محیطی و اجرای راهکارهای نوآورانه پایداری توسعه داده است.

مهراب محرابی‌نیا
انتهای پیام/