چه چیزی به کار کودک دامن میزند؟ این مهم ترین سوالی است که باید پاسخ داده شود.
عوامل متعددی برای این موضوع وجود دارد ، در سطح کلان یکی از این عوامل، این است که قوانین حوزه کودک در کشور ما بسیار ضعیف است و خود این عزیزان هم شرایط مطالبه حق و حقوق خود را ندارند.
عامل دیگری که در شهر های پر جمعیت بویژه در کلانشهر تبریز باید مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد "مهاجرت" است، داستان مهاجرت به دلیل فقر است ، خانواده‌هایی که به دلایل مختلف از جمله نبود شغل،  تعطیل شدن کارخانه ها، خشکسالی و مسائلی از این قبیل "تبریز" را مقصد مهاجرت خود برگزیده اند و این موضوع سبب بروز پدیده حاشیه نشینی شده است، البته نا گفته نماند که اکثر کلانشهر های کشور دچار این پدیده هستند تا جایی که در سراسر کشور بنابر آمارها، حدود ۱۸ میلیون حاشیه نشین وجود دارد. این گروه مهاجر چون تخصص لازم را ندارند بنابراین دچار معضل بیکاری شده  و خانواده های آن‌ها درگیر مشکلاتی مانند اعتیاد و طلاق می شوند، در چنین شرایطی کودکان مجبور می‌شوند در بسیاری از مواقع بار خانواده را به دوش بکشند. زمانی که پدر شاغل نیست و یا در مشاغل روزمزد فعال بوده و درآمد مشخصی ندارد با این وضعیت نا به سامان اقتصادی بچه ها مجبور به کار هستند. 
مهاجرت علاوه بر معضلاتی که به آن اشاره کردیم پیامد های منفی فرهنگی و اجتماعی متعددی را با خود به همراه دارد، بنابراین توجه به ساماندهی این موضوع از مهمترین اقدامات اجتماعی کلانشهر تبریز به حساب می آیدکه نیازمند همنشینی میان نهاد های دولتی و غیر دولتی است.
اگر واقعا قرار باشد معضل کار کودک در شهر تبریز حل شود، بایستی علاوه بر نهادهای مردمی همچون موسسه خیریه فرزندان رحمت و حتی بهزیستی، مدیریت شهری حسابی آستین بالا بزند، شهرداری در مقاطع مختلف اقداماتی برای حل این موضوع انجام داده است اما اگر واقعا می خواهیم که طرح‌ها و بخشنامه‌ها به سرانجام برسد باید برنامه مدون با رویکرد های کوتاه مدت،میان مدت و بلند مدت را در دستور کار قرار دهد.
از طرف دیگر اگر قرار بر حل معضل زباله گردی و یا در مفهوم عام کار کودک باشد، باید از خانواده های این کودکان مورد حمایت و رصد قرار گیرند تا امکان تحصیل برای کودکان این خانواده‌ها فراهم شود چرا که این کودکان در خانواده هایی هستند که توان حمایت از کودک خود را ندارد از همین رو در نهایت باز هم به این موضوع می‌رسیم که فقر عامل مهم بروز کار کودک و زباله گردی است. 
سخن پایانی اینکه، نباید فراموش کرد داستان کودکان کار، قصه‌ای پیچیده است و اینکه نهادهای مدنی چند ساعت از این کودکان حمایت اجتماعی کنند و اندکی اوضاع را بهبود دهند اصلا درمان حل این معضل نیست ما برای حل ریشه ای و اصولی این ماجرا در وهله نخست نیازمند یک بانک اطلاعاتی کامل درباره کودکان زباله گرد هستیم تا به طور واضح مشخص شود تعداد این کودکان چند نفر است و چه شرایطی دارند و بعد از آن سیستم زباله این شهر باید تغییر کند تا زباله و پسماند خشک که از آن با عنوان طلای کثیف یاد می‌شود، به این شکل در دسترس نباشد.
بعد از آن باید به این موضوع پرداخته شود که حاشیه نشینی شهر تبریز بایستی مدیریت شود بنابراین این معضل خیلی پیچیده و چند وجهی است و نیاز دارد که نهادهای دولتی و فعالین اجتماعی در کنار هم بنشینند.

علی رمضانی/فعال حوزه آسیب های اجتماعی
انتهای پیام/